چگونه به یک طراح سازه حرفه ای تبدیل شویم؟

یکی از سؤالات مهم و اساسی که ممکن است ذهن هر مهندس عمرانی را به خود معطوف نماید این است که چگونه می‌تواند در مسیر شغلی خود پیشرفت نماید و در آن حرفه مهارت‌های کافی را کسب نموده و در نهایت به‌عنوان یک طراح سازه حرفه ای شناخته شود.

از طرفی ممکن است شما به‌عنوان یک مهندس طراح که در حال حاضر در این حوزه فعالیت دارید، بخواهید پله‌های ترقی را طی کرده و به‌عنوان یک مهندس طراح مطرح و یا حتی مرجع، در محیط‌های کاری به ادامه فعالیت خود بپردازید. بدیهی است که شناخته‌تر شدن، درآمد بیشتر را در پی خواهد داشت. اما چگونه؟ مسیر صحیح دستیابی به قله «طراح سازه حرفه ای» شدن کدام است؟

در این مقاله قصد داریم با طرح پرسش های اساسی با مهمترین سوال ذهنی شما همراه شویم و به کمک پاسخ‌های ارائه شده که مجموعه‌ای از تجربیات و نظرات متخصصان این حرفه می‌باشد، شما را در این مسیر راهنمایی کنیم.

⌛ آخرین به روز رسانی: 31 خرداد 1402

📕 تغییرات به روز رسانی: انتشار جدید

 

 

همانگونه که در بخش مقدمه بیان شد، این پرسش که “چگونه طراح سازه حرفه ای شویم؟” را با طرح پرسش‌هایی اساسی که در ادامه خوهید دید پاسخ خواهیم داد. لازم به ذکر است که پاسخ‌ها اظهار نظرات کارشناسان و دست‌اندرکاران مجرب و صاحب نظر این حوزه بوده که در اینجا گردآوری شده‌اند.

1. طراح حرفه‌ای کیست؟

پاسخ:

در ابتدا باید تعریفی ارائه دهیم از یک طراح سازه حرفه ای تا بتوانیم مسیر رسیدن به آن را هموارتر کنیم.

شاید در نظر خیلی از افراد، فردی که بتواند با نرم‌افزارهای طراحی سازه کار کند و بعد از تحلیل و طراحی، نقشه‌های اجرایی را ترسیم نماید، به عنوان طراح سازه شناخته شود؛ اما اگر بخواهیم از نظر حرفه‌ای نگاهی به این موضوع داشته باشیم، این فرد یک اپراتور حرفه‌ای است نه یک طراح سازه حرفه ای!

طراح حرفه‌ای باید پتانسیل کافی برای ارائه راهکار در چالش های جدید و مسائل نوین طراحی داشته باشد و بتواند با مطالعه و جستجو برای پروژه‌های خاص، طراحی کند؛ لذا بایستی از همین ابتدا بین اپراتور و طراح حرفه‌ای تمایز قائل بود.

در واقع طراح سازه حرفه ای کسی است که بتواند انواع مدل‌های سازه‌ای را با ویژگی‌های منحصر به فرد سازه و در نظر گرفتن شرایط ویژه معماری و سازه‌ای طراحی کند و از همه مهمتر، نکات جدید آیین‌نامه را در طرح خود اعمال کند. طرح ارائه شده طراح بایستی همزمان با لحاظ اصول فنی و مهندسی، خواسته کارفرما را تأمین نماید تا نهایتاً سایر مهندسان هم این فرد را به عنوان یک طراح سازه حرفه ای بشناسند و به توانایی شخص اذعان داشته باشند.

یکی دیگر از ویژگی‌های طراح سازه حرفه ای این است که در مسیری که شروع کرده حتما دنبال آموزش جدید هم باشد و هر روز به دنبال پروژه جدید با چالش های متفاوت باشد تا بتواند راه حل‌های مختلف و جدید پیدا کند و همچنین با شرکت‌های سازنده اسکلت و پیمانکار حوزه صنعت ساختمان در ارتباط باشد تا بتواند طراحی‌های مد نظر آنها را هم اجرا کند. طراح حرفه‌ای مهندس طراح سازه‌ای است که با مهارت و پشتکار خود توانسته باشد اعتبار خوبی در صنعت ساخت و ساز ایجاد کرده و به‌عنوان مرجع طراحی در بین بخشی از دست اندرکاران این صنعت، شناخته شده باشد.

 

2. آیا کسی که در آزمون نظام مهندسی قبول می‌شود و  پروانه طراحی اخذ می‌کند، یک طراح سازه حرفه ای است؟   

پاسخ:

قطعا خیر!

طراحی سازه کاملاً فرایندی مستقل از آزمون محاسبات است، گرچه در نکات تئوری و ضوابط آیین‌نامه‌ای وجه اشتراک دارند، اما به جرأت می‌توان گفت برای فراگیری طراحی بایستی زمان و دوره مجزایی را در نظر گرفت. به‌عنوان مثال در رشته‌های فنی حرفه‌ای، فردی که به عنوان دانشجوی رشته مکانیک، مواردی را به عنوان تئوری از اجزا و المان‌های خودرو مطالعه می‌کند فقط یک پایه و دانش اولیه به او می دهد که می تواند در رانندگی کمک کننده باشد اما مهارت در رانندگی کاملا مجزا و مستقل است. رانندگی در فضای واقعی و در کنار خودروهایی که با سرعت در حال حرکت هستند، داستانی کاملا متفاوت است.

در مورد بخش دوم سوال که شامل افرادی هستند که دارای پروانه طراحی می‌باشند باید گفت این مورد بسیار مشابه مهارت رانندگی و داشتن گواهینامه است. آیا می‌توان گفت تمام کسانی که گواهینامه دارند رانندگان خوبی هستند و یا برعکس، کسی که گواهینامه ندارد قادر به رانندگی نیست؟!! سطح مهارت‌ها، بسیار متفاوتند. برخی افراد دارای گواهینامه، ممکن است در مسیر صاف و مستقیم هم تصادف کنند و برخی ممکن است بدون گواهینامه هم راننده حرفه‌ای باشند و حتی اگر در مسابقات سرعت هم شرکت کنند قادر به اخذ مدال هم شوند.

اما داشتن گواهینامه شرط اول رانندگی است در مورد طراحی هم دقیقا مشابه داستان رانندگی است. لذا در مورد پروانه طراحی هم این مثال به خوبی می‌تواند روشن‌کننده موضوع باشد که برای انجام طراحی داشتن پروانه طراحی لازمه کار است، اما کسب مهارت و طراحی جدای از پروانه طراحی است.

بخصوص اینکه برای گرفتن حقوق طراحی حتماً باید پروانه طراحی داشته باشید چون در غیر این صورت فقط بایستی طراحی ها را انجام دهید و شخص دیگری مهر طراحی را پای نقشه‌های شما بزند و به این ترتیب بدون داشتن پروانه طراحی قادر به اخذ تمام و کمال حقوق خود نخواهید بود و بایستی در سایه مهندسان پروانه‌دار حرکت کنید و همین مورد گاهی منجر به عدم دیده‌شدن شما و ضایع شدن حقتان می‌شود.

 

🔻اگر بخواهیم موضوع را بیشتر بسط دهیم، شما چهار دایره را در نظر بگیرید که این دایره‌ها در بخش‌هایی وجه اشتراک دارند (شکل 1). دایره اول محفوظات و یادگیری‌های شما از دوره دانشگاه، دایره دوم محدودیت‌ها و ضوابط آیین‌نامه‌ای، دایره سوم آموزش نرم‌افزارشامل مدل‌سازی، ترسیم، بارگذاری و تحلیل و طراحی و در نهایت دایره آخر که تجربه اجرایی و لازم برای طراحی بوده که بایستی فرد این تجربه اجرایی را داشته باشد یا حداقل تحت آموزش افراد باتجربه فراگرفته و ممکن است همه این موارد را در کتاب‌ها یا دوره‌های آموزشی کسب کرده باشد، اما نیاز است که تمام این موارد را با تمام وجود در بازار واقعی لمس کرده باشد.در واقع نقطه اشتراک تمام این دایره‌ها فضایی است که یک طراح سازه حرفه ای با در نظر گرفتن تمامی این مهارت‌ها و دارا بودن همه آنچه در این دایره‌ها موجود بوده کسب کرده است.

بنابراین همانگونه که اشاره گردید، طراح سازه حرفه ای الزاماً شخصی که پروانه اشتغال به کار محاسبات دارد نیست و مهندسانی هستند که بدون داشتن آن پروانه در حال اشتغال و فعالیت در این حوزه از رشته مهندسی عمران بوده و بسیار باتجربه و دارای معلومات می‌باشند. هرچند که اخذ پروانه مذکور، به کسب درآمد بیشتر این افراد و همچنین شناخته‌تر شدن آن‌ها کمک می‌کند.

 

3. برای اینکه از یک فارغ‌التحصیل عمران به یک طراح سازه حرفه ای تبدیل شویم چه مسیری را باید طی کنیم؟  

پاسخ:

مسیر طراحی حرفه‌ای، مسیر ساده‌ای نیست و چه بسا نسبت به بقیه حوزه‌های کاری مهندسی عمران دیر بازده‌تر باشد و نیازمند صبر و حوصله در کنار علاقه و مطالعه باشد. طراحی و به خصوص طراحی حرفه‌ای فرآیند زمان‌بری است و بی شک همت و انگیزه بالایی را می‌طلبد و چه بسا جذابیتش برای فارغ التحصیلان رشته عمران از بقیه فیلدها بیشتر باشد، ولی واقعاً کار بی‌وقفه و تلاش مستمر می‌طلبد و انگیزه می‌‌خواهد تا کسی که در این مسیر وارد شده خسته نشود. اگر بخواهیم به یک طراح حرفه ای تبدیل شویم برای شروع در کنار آموزش نرم‌افزار و آشنایی با مقدمات طراحی بایستی به دستورالعمل‌ها، قوانین، نشریات و بندهای آیین‌نامه مسلط باشیم.

مواردی که حتی در در مقطع کارشناسی عمران تدریس نمی‌شود و شاید به جرات بتوان ادعا کرد از میان کل واحدهای تئوریک و آکادمیک در دوره لیسانس تنها 10 درصد از مطالب دانشگاهی در فضای طراحی واقعی و بازار محاسبات کارآمد می‌باشد. به واقع طراحی سازه یک  تخصص کاملاً مجزا است و نسبت به آنچه که فارغ‌التحصیل کارشناسی عمران در موردش در دوره 4 ساله لیسانس خوانده تنها یک باب آشنایی با طراحی واقعی است و تنها کسانی متوجه این مورد می‌شوند که بعد از فارغ التحصیلی وارد بازار کار شده و تازه متوجه می‌شوند که آنچه در دانشگاه گذرانده فقط در حد محدودی می‌تواند در طرحی کمک‌کننده باشد و خود طراحی  دنیای گسترده‌ای است که نیاز به آموزش و به ویژه  تجربه دارد.

اهمیت ورود به حوزه کار حرفه‌ای ساخت و ساز تا حدی است که فارغ‌التحصیل مهندسی عمران با حداقل سابقه کار حرفه‌ای سه سال برای کارشناسی، دو سال برای کارشناسی ارشد و یک سال برای دکتری، می‌توانند در آزمون ورورد به حرفه شرکت کند و بعد از قبولی بعد از طی مراتب اداری پروانه کاری را دریافت نماید. البته پایه اولین پروانه‌ای که برای قبول شده در آزمون صادر می شود، پروانه پایه 3  طراحی بوده و مهندسان دارای پروانه پایه 3  پس از کسب تجربه در حوزه کاری خود، می‌توانند آن را ارتقا دهند.

مهندس طراح سازه با پروانه پایه 3 بر اساس جدول شماره 1 قانون نظام مهندسی تنها می‌تواند ساختمان­­­های کوتاه مرتبه را طراحی نماید تا تسلط کافی در این بخش را اخذ نماید و بعد از 4 سال کار در پایه 3 بعد از گذراندن دوره ­های ارتقا پایه وارد پایه 2 شود و کار در حوزه ساختمان­های میان مرتبه که عمدتا 3 تا 5 طبقه می­باشد را تجربه کنند و پس از گذشت پنج سال دیگر از پایه 2 به 1 ارتقا پیدا کنند.

در این حالت و با داشتن پروانه پایه یک، ایشان می‌توانند ساختمان‌های 6 تا 10 طبقه را طراحی کنند. همچنین شرط ارتقا به پایه ارشد، نیازمند داشتن 6 سال سابقه کار حرفه­ای در پایه یک مهندسی می­باشد. توجه داشته باشید که هیچ مهندسی نمی تواند به یک باره از پایه 3 به 1 ارتقا پیدا کند و داشتن مدرک تحصیلی و سابقه کار بالا در این امر کمکی نمی­کند و کسب تجربه در کنار گذشت زمان امری ضروری برای ارتقا پایه به شمار می رود.

علاوه بر شرط گذشت زمان، داوطلبان ارتقا پایه نظام مهندسی می­بایست در یک سری دوره­ ها و کلاس ­های آموزشی شرکت کنند و سپس در یک آزمون داخلی امتحان دهند. پس از کسب تجربه و قبولی در آزمون مذکور، امکان ارتقای پایه فراهم می­گردد. شایان ذکر است ارتقا پایه 1 به ارشد، نیاز به گذراندن دوره های آموزشی ندارد. دارندگان پروانه پایه ارشد محاسبات می­توانند هرگونه ساختمانی بدون محدودیت در طبقات را طراحی نمایند.

به همین ترتیب، مهندسان با توقف ­های 4 و 5 و 6 ساله در پایه­ های طراحی تجربه کسب می­کنند و به تدریج با طراحی ­هایی که محدوده آن در جدول شماره  1 قانون نظام مهندسی مقرر شده است و همچنین بر اساس محدودیت های صلاحیت مهندسان در ماده 12 که به ترتیب بعد از جدول زیر ذکر شده است ارتقا می یابند. بنابراین اگر بخواهیم از همین الآن اعلام کنیم چند سال باید برای طراحی سازه وقت گذاشت تا به یک طراح سازه حرفه ای نزدیک شد، باید گفت بعد از فارغ­ التحصیلی حداقل باید 10 سال طراحی مستمر داشت تا بعد از کسب تجربه و بروز نگه داشتن اطلاعات فنی در مسیر حرفه­ ای شدن قدم برداشت. البته این عدد فقط یک حد کمینه است برای کسی که تمام پارامترهای یک طراح سازه حرفه ای اعم از تجربه و دانش را دارا باشد و مسلما با تغییر در پارامترها حتما مقدار این 10 سال افزایش خواهد یافت.

در ادامه نظر خوانندگان گرامی را به مطالعه جدول 1 از مبحث دوم مقررات ملی ساختمان در خصوص ظرفیت اشتغال اشخاص حقیقی جلب می‌نماییم.

 

 

همچنین مطابق ماده 12 و تبصره 1 و 2 آن از قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، گروه‌بندی ساختمان‌ها به شرح ذیل تعیین گردیده است.

به منظور تعیین حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال دارندگان پروانه اشتغال در مهندسی ساختمان، فعالیت­ های مهندسی بر اساس پیچیدگی عوامل و حجم کار به چهار گروه «الف»، «ب»، «ج» و «د» تقسیم می‌شوند.

تبصره ۱ – برای تعیین فعالیت­ های مهندسی در بخش ساختمان، ساختمان­ ها به چهار گروه به ترتیب زیر تقسیم می‌شوند:
گروه «الف» با مقیاس کاربری محله (۱) تا (۲) طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداکثر زیربنای (۶۰۰) مترمربع.
گروه «ب» با مقیاس کاربری ناحیه (۳) تا (۵) طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداکثر زیربنای (۲۰۰۰) مترمربع.
گروه «ج» با مقیاس کاربری منطقه (۶) تا (۱۰) طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداکثر زیربنای (۵۰۰۰) مترمربع.
گروه «د» با مقیاس کاربری شهر بیش از (۱۰) طبقه ارتفاع از روی زمین یا بیش از (۵۰۰۰) مترمربع.

 

تبصره ۲- تهیه طرح معماری و انجام محاسبات سازه و همچنین نظارت معماری و نظارت سازه برای تمام گروه­ های ساختمانی مندرج در تبصره (۱) این ماده الزامی و به شرح جدول موضوع این ماده می‌باشد.

 

جدول 2 طبقه­ بندی صلاحیت برای هر یک از گروه­ های ساختمان

صلاحیت گروه ساختمان­ها	انجام محاسبات سازه توسط:	نظارت بر اجرای سازه توسط:
گروه الف	مهندس عمران پایه ۳ یا بالاتر	مهندس عمران یا معمار پایه ۳ یا بالاتر
گروه ب	مهندس عمران پایه 2 یا بالاتر	مهندس عمران پایه ۳ یا بالاتر
گروه ج	مهندس عمران پایه 1 یا بالاتر	مهندس عمران پایه 2 یا بالاتر
گروه د	مهندس عمران ارشد	مهندس عمران پایه 1 یا بالاتر

 

در محل­ هایی که مهندس معمار یا عمران به تعداد کافی نباشد، طبق نظر وزارت مسکن و شهرسازی حسب مورد از خدمات مهندسی رشته­ های مرتبط یا رشته­ های دیگر یا کاردان­های دارای صلاحیت استفاده می‌شود.

تبصره ۳ – گروه­ بندی سایر فعالیت­ های مهندسی موضوع قانون و همچنین تعیین حدود صلاحیت سایر دارندگان پروانه اشتغال به موجب دستورالعملی که به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی تهیه و ابلاغ می‌شود تعیین می‌گردد.

4. در این مسیر از تجربه چه کسانی بهره ببریم؟

 پاسخ:

در مسیر طراحی در مورد طرح­ های خاص با طراحان برتر شهر و استان خود ارتباط بگیرید و در موارد ابهام خود، نظر طراحان با تجربه را هم جویا شوید. داشتن ارتباطات موثر با سایر طراحان در این زمینه بسیار راه گشا است. خوشبختانه آموزشگاه­ ها و موسسه­ های علمی در سال­ های اخیر بسیار توسعه یافته ­اند و برای فارغ­ التحصیلان مهندسی عمران فرصت خوبی است که بتوانند از تجربیات مدرسان و اساتید برجسته­ ای که در این فضاها حضور دارند بهره مند گردند.

در واقع می‌توان گفت که یافتن روابط مؤثر با افراد مجرب در حوزه طراحی سازه و حفظ این ارتباطات، یکی از نکات کلیدی در موفقیت فرد در بازار کار می‌باشد.

 

5. آیا حتماً باید کار را از دفاتر فنی شروع کرد یا به تنهایی و انفرادی هم می‌توان کار کرد؟     

آیا حتماً باید کار را از دفاتر فنی شروع کرد یا به تنهایی و انفرادی هم می‌توان کار کرد؟ توصیه می­کنید از ابتدا با دفاتر کار را یاد بگیریم یا بعد از اینکه قدری آموزش دیدیم وارد دفاتر فنی شویم؟

پاسخ:

برای پاسخ به این سوال دو نظریه وجود دارد:

✔️ نظر اول اینکه شما با انتظار کسب درآمد از روز اول وارد دفتر فنی شوید. در این حالت شروع کار، در صورتی که تجربه کافی نداشته باشید، دفاتر فنی گزینه مناسبی نمی­تواند باشد. زیرا در دفاتر فنی انتظاراتی که مسئول دفتر از شما دارد با توجه به عدم تجربه کافی از سمت شما بر آورده نخواهد شد؛ لذا توصیه می­شود در ابتدای کار با پروژه ­های دانشجویی و یا پروژه­ های کوچک یک مهارت نسبی و اولیه را کسب نمایید و سپس وارد حوزه کار دفاتر فنی شوید. برای این کار می‌توانید با طراحان پرکار و معروف شهر ارتباط بگیرید و کارهای ابتدایی را با مبالغ کم یا به صورت کارآموزی انجام دهید تا علاوه بر ایجاد ارتباط با مهندسان مجرب که در پاسخ به پرسش قبلی بیان شد، ضمن یادگیری نقشه­ های اجرایی بتوانید توانایی‌های خود را اثبات نموده و در این فاصله پیشرفت کنید؛ چرا که برای دفاتر فنی سرعت و دقت بسیار مهم است، چون کارفرما درک دقیقی از زمان لازم برای انجام پروژه ندارد و زمان حرف اول را در انجام پروژه ­ها می­زند؛ بنابراین داشتن سرعت در آماده کردن طرح دقیق،  اهمیت ویژه‌ای دارد؛ لذا توصیه می‌شود زمانی که برای کارهای اولیه خود اقدام به اخذ پروژه ‌کنید یک کار را صفر تا صد تمام کرده و به سراغ کار دیگری بروید به این ترتیب می‌توانید نیازهای اولیه کارفرما را تامین کرده و مشکلی از بابت تحویل پروژه نداشته باشید، تا بتوانید نمای خوبی هم از خود ارائه نموده و کار بیشتری از طریق دفاتر اخذ کنید.

در کنار موارد ذکر شده فوق، توانایی فرد برای کسب تایید از نظام مهندسی هم مورد مهمی می­باشد که اگر در روزهای اول کاری بدون برگشت یا با حداقل برگشت و اصلاحیه کار تایید شود، زمینه ذهنی خوبی برای مسئولین دفتر خواهد بود که شما را به عنوان فردی که دارای توانایی‌های کافی برای اخذ تاییدیه نظام مهندسی می باشد بشناسند.

✔️ نظر دوم برای حالتی است که شما تصمیم دارید کارآموزی خود را از دفاتر فنی آغاز کنید و برای ماه­ های اول هیچ حساب مالی روی کار در دفتر فنی باز نکرده اید. برای این حالت اتفاقاً شروع کار از دفتر فنی بسیار توصیه می شود؛ چرا که اما آغاز کار از دفتر فنی این حس را دارد که شما را از نقطه جلوتری برای طی مسیر حرفه ای شدن هدایت می­کند چون شما را با نکات و ریزه ­کاری­ هایی که در کار وجود دارد آشنا می­کند؛ اگرچه لینک شدن با کارفرما و شهرداری و نظام مهندسی کار پیچیده ای نیست ولی وقتی از دفتر فنی شروع می‌کنیم حتی از کارهای خیلی سطح پایین مثلاً پرینت نقشه‌ها، ثبت نقشه‌ها در نظام مهندسی یا شهرداری و … همین کارهای کوچک، خود آغازی برای قدم گذاشتن در مسیر حرفه‌ای شما خواهد بود و همین جریان نحوه لینک شدن با بزرگان، پیدا کردن مشتری و نحوه گرفتن کار را یاد می‌دهد.

البته شاید در ابتدا برایتان سخت باشد که از کارهای ساده‌تری شروع کنید اما باید مدنظر داشته باشید که همین کارهای ساده به شما کمک می‌کنند تا فوت و فن کار را فرا بگیرید و بدانید افراد حرفه‌ای چگونه با کارمندان شهرداری یا نظام مهندسی هماهنگ می‌شوند که برای نقشه‌ها سریع‌تر تأییدیه بگیرند یا روال اداری را سریع‌تر انجام دهند.

اگر بخوهیم یک جمع‌بندی بین این دو نظر داشته باشیم، باید اشاره کنیم که  در مسیر حرفه‌ای شدن شاید شروع یا عدم شروع از دفاتر فنی خیلی تفاوتی در نتیجه کار نداشته باشد و نمی‌توان این پارامتر را به عنوان یک آیتم تاثیرگذار قلمداد کرد، چرا که شخصیت افراد و نحوه ارتباط‌گیری افراد در محیط‌های جامعه هدف اهمیت بیشتر و مهم‌تری دارد و شما در میان خود با مهندسانی مواجه هستید که از دفاتر فنی هم شروع کرده‌اند ولی به اندازه کسانی که ارتباطات عمومی بیشتری داشته‌اند و حتی از دفتر مهندسی هم شروع نکرده اند، پیشرفت نکرده‌اند پس این آیتم بسته به شخصیت فرد میتواند از شخصی به شخص دیگری متفاوت باشد و برای یک نفر سکوی پیشرفت باشد و برای شخص دیگری کاملاً بی‌اثر باشد.

 

6. دفاتر تا چه حد پذیرای فارغ‌التحصیلان عمران هستند؟      

پاسخ:

برای پاسخ به اینکه دفاتر فنی از نیروهای کار جوان استقبال می‌کنند یا نه؟ باید گفت نیروهای کار با هزینه‌های کمتر راضی به کار می‌شوند؛ لذا  اگر انگیزه و علاقه کافی برای مسئولین دفاتر فنی از خود نشان دهند، یک ماجرای دوسر سود برای هر دو طرف کار خواهد بود. برای همین توصیه‌ای که در این زمینه داریم این است که در ابتدای کار نباید انتظار حقوق‌های بالا داشته باشید تا بتوانید در دفاتر فنی جایی برای خود باز کنید و مهارت‌ها و توانایی‌های خود را ارتقا دهید و زمانی پیشنهاد حقوق بالاتری داشته باشید که به کار خود مطمئن باشید.

 

7. آیا برای اینکه طراح سازه حرفه ای شویم لازم است در حوزه نظارت و اجرا هم تجربه داشته باشیم؟      

   پاسخ:

برای اینکه فردی طراح سازه حرفه ای شود حتماً و حتماً باید در کنار کار طراحی کارهای مربوط به نظارت و اجرا را هم انجام دهد. به این ترتیب با توجه به نظر بسیاری از کارشناسان که کار طراحی، نظارت و اجرا انجام داده‌اند، طراحی که بدون حضور در حوزه‌های نظارت و اجرا و طراحی می‌کند و مسلماً طرح­های خواهد داد که در اجرا با اشکالات اجرایی یا مشکلاتی همراه خواهد بود.

بنابراین برای ارائه طرح‌هایی که بیشترین قابلیت اجرا را داشته باشند، نیاز است که حتماً طراح در کنار کار طراحی در حوزه نظارت و اجرا هم به فعالیت بپردازد. در حوزه اجرا به علت اینکه فرد از شروع کار همگام با پروژه حرکت می‌کند، لذا تجربه بسیار مفیدی کسب خواهد کرد که حتماً در زمینه طراحی هم راهگشا خواهد بود و فرد را توانمند می‌سازد تا طراحی‌های بعدی، طرح‌های کم اشکال و با قابلیت اجرایی بسیار بالا ارائه نماید؛ لذا توصیه می‌شود تا حد امکان  کار طراحی، نظارت و اجرا را هم راستای هم پیش برد تا بتوان از تجربیاتی که در حوزه نظارت و اجرا کسب می‌شود در حوزه طراحی به عنوان خروجی بدون اشکال استفاده کرد.

البته نباید فراموش کرد که در شهرهای بزرگ، امکان اینکه در هر سه حوزه بتوان فعالیت کرد با محدودیت مواجه است و برای حرفه‌ای شدن باید یک حوزه را انتخاب نمایید و در حوزه مورد علاقه‌تان تخصص و تسلط کافی را پیدا کنید؛ اما در شهرهای کوچک‌تر این امکان وجود دارد که شما در هر سه حوزه فعالیت داشته باشید. پس برای اینکه طراح سازه حرفه ای شوید بهتر است که حتماً در حوزه نظارت و اجرا هم کار کرده باشید تا طرح‌هایی که ارائه می‌کنید اجرایی باشند. برخی از کارشناسان معتقدند در یک بازه زمانی معین، تجربه‌ای که از طریق کار در  حوزه اجرا به‌دست می‌آید به طور قابل ملاحظه‌ای بسیار بیشتر از حوزه نظارت و در حوزه نظارت بسیار بیشتر از حوزه طراحی است. پس این مورد حتماً مدنظرتان باشد.

 

8. چند سال طول می‌کشد تا از یک طراح تازه کار به یک طراح سازه حرفه ای بدل شد؟

   پاسخ:

برای اینکه فردی بتواند از حوزه مقدماتی وارد حوزه طراحی حرفه‌ای شود زمان مورد نظر به عوامل متعددی بستگی دارد. اولین پارامتری که بسیاری از کارشناسان بر آن اشاره دارند، علاقه فرد برای آموزش‌های جدید و طرح‌های نوین است. کسی که همواره به دنبال کسب این مهارت‌های جدید می‌باشد پتانسیل بیشتری برای رسیدن به این هدف دارد.

لذا در مرحله اول علاقه‌مندی به یادگیری و آموزش‌های جدید و در فاز بعدی گسترش ارتباطات فرد در کنار یادگیری موارد جدید و توانمندی برای تشکیل ارتباطات خوب بسیار مهم هستند تا به شخص کمک کنند بتواند  پروژه‌های خاص یا پروژه‌های چالشی را هم دریافت کرده و سپس با توجه به حوزه اطلاعاتی و دانش جدیدی که کسب کرده از پروژه‌های چالشی برای شاخص شدن خود در شهر استفاده کند ولی اگر بخواهیم برای این سوال عددی را پاسخ دهیم، باید بگوییم نظرات افراد متفاوت است. اول برای اینکه فردی بتواند از یک فارغ التحصیل عمران به شخصی تبدیل شود که بتواند در نقش یک اپراتور خروجی های لازم را از نرم‌افزار اخذ کرده و تأییدیه نظام مهندسی را بگیرد حداقل یک سال زمان نیاز است ولی برای اینکه بتواند در حوزه طراحی، حرفی برای گفتن داشته باشد، حتماً نیاز است که طرح‌های بیشتر و پروژه‌های بیشتری را در کنار آپدیت شدن انجام دهد و زمان مربوط به این کار از زمانی که مهندس پایه 3 طراحی شده است حداقل بین ۳ تا ۵ سال خواهد بود.

9. طراحان حرفه‌ای به‌طور میانگین سالانه چند پروژه می‌گیرند؟   

  پاسخ:

پاسخ این سوال به عوامل بسیار زیادی وابسته است و  بهتر است بر اساس متراژ پاسخ دهیم چون ممکن است یک پروژه به لحاظ متراژ با چند پروژه برابری حجم یا درآمد داشته باشد، برای همین می‌توان بیان کرد که اگر طراح سازه حرفه ای و از روابط عمومی خوبی برخوردار باشد می‌تواند متراژ مربوط به صلاحیت خود را در پایه‌ای که قرار دارد پر کند. برای مثال یک طراح پایه 3 در طول یکسال متراژ 8000 مترمربع می‌تواند طراحی کند (جدول شماره 1 در بخش 4 را ملاحظه نمایید).

اما اگر بخواهیم به صورت کامل‌تر این مورد را بسط دهیم باید گفت در مسیر رسیدن به درآمد طراح سازه حرفه ای، نیمی از راه، تبدیل شدن به طراح سازه حرفه ای و نیمه دیگر آن تکنیک‌های مشتری‌یابی یا بازاریابی و حضور در فضای رقابتی مهندسان عمران برای اخذ پروژه می‌باشد و در این فضا بسته به شخصیت افراد و محیطی که در آن کار می‌کنند و مهندسانی که در ارتباط با آن‌ها هستند و برندی که برای خود ساخته اند از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ برخی از افراد ممکن است با قیمت‌های بسیار بالا ولی تعداد پروژه‌های محدود و برخی و با قیمت نسبتاً پایین‌تر و با تعداد پروژه‌های بیشتری کار کنند و میانگین درآمدشان با هم متفاوت باشد؛ بنابراین در این حوزه عوامل و پارامترهای بسیار متفاوتی وجود دارد که بیشتر بحث به روابط عمومی ارتباط پیدا می‌کند و تکنیک‌های مشتری‌یابی و نحوه برندسازی برای هر مهندس تعریف می‌گردد که خود یک بحث مفصل و جامع می‌باشد.

 

10. آیا تنها با دیدن آموزش یا مطالعه می‌توان یک طراح سازه حرفه ای شد؟

  پاسخ:

مسلماً دیدن آموزش می‌تواند به طراحی شدن شما کمک کند اما برای حرفه‌ای شدن آموزش فقط بخشی از مسیر است و انجام کار و کسب تجربه قسمت دیگر این پازل است که به حرفه‌ای شدن کمک می‌کند. نکته دیگری که وجود دارد این است که در زمان کار ممکن است با چالش‌ها و نکات جدیدی در هر پروژه مواجه باشیم که برخی از این چالش‌ها به واسطه معماری متفاوت و یا شرایط ویژه یک پروژه ایجاد گردند.

برای مثال ممکن است پلان از حالت منظم و مربعی و مستطیلی خارج شود و دارای گوشه‌ها و محدودیت‌های خاصی در بازشو‌ها باشد و دست طراح را برای قرار دادن مهاربندها دیوار برشی‌ها یا المان‌های باربر جانبی محدود کند و یا پیش‌آمدگی‌های بلندتر از محدوده رایج در طراحی‌های متداول مدنظر کارفرما و معمار باشد، که تمامی این موارد طراح را با چالش‌هایی مواجه می‌کند که ممکن است قبل از آن، با آن‌ها برخورد نداشته باشد. از طرفی تغییراتی که در آیین‌نامه‌ها بر اساس تجربیات آزمایشگاهی یا تجربیات به دست آمده از زلزله‌های به وقوع پیوسته ایجاد می‌گردد ممکن است تمامی آرشیو طراح را برهم بزند و آیتم‌های جدیدی را برای طراحی معرفی نماید که مسلماً  نیاز به بررسی و تفسیر معینی خواهد داشت.

چه بسا تغییرات جدید به صورت کلی در آیین نامه‌ها مطرح می‌گردد و برای ریزتر شدن و عمل کردن به این تغییرات در طراحی نیاز به حضور در کلاس درس مدرسان کارکشته و مسلط به تغییرات طراحی باشیم تا بتوانیم تغییرات اعمال شده را متوجه شویم و در اجرا با ارائه طرحی که تغییرات جدید در آن گنجانده شده‌اند، آن را عملیاتی نماییم.

بنابراین و طبق توضیحاتی که ارائه شد، صرفاً آموزش دیدن و مطالعه، طراح را به یک طراح سازه حرفه ای تبدیل نمی‌کند، بلکه در کنار موارد مذکور، تجربه کار حرفه‌ای بسیار حائز اهمیت بوده و شخص را به سوی حرفه‌ای شدن سوق می‌دهد.

 

11. زبان انگلیسی چقدر در مسیر حرفه‌ای شدن کمک‌کننده است؟       

پاسخ:

زبان انگلیسی در حوزه طراحی‌های روتین شهری به دلیل حضور آیین‌نامه‌های ایرانی و کفایت ضوابط داخلی از اهمیت چندانی ندارد، ولی زمانی که پای طراحی‌های خاص به میان می‌آید، طراحی‌هایی که نیاز به آیین‌نامه‌هایی دارند که ضوابط و نشریه‌های مربوط به طراحی آن‌ها در داخل کشور موجود نمی‌باشد، نیاز به آیین‌نامه‌های خارجی و منابع اصلی احساس شده و بایستی حتماً کاربر دارای تسلط و آشنایی با زبان انگلیسی باشد تا بتواند از آیین‌نامه‌های خارجی مطابق نیاز طرح مورد نظر بهره بگیرد و طراحی را با کمک ضوابط خارجی انجام دهد.

همچنین از آنجا که امروزه تقریباً همه تحلیل و طراحی‌های سازه با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری انجام شده و این نرم‌افزارها به زبان انگلیسی تهیه شده‌اند، لذا تسلط نسبی به زبان انگلسی و زبان تخصصی در این مسیر بسیار کمک‌کننده بوده و طراح را در درک و فهم بهتر از نرم‌افزار و حتی جلوگیری از ایجاد خطاهای کاربری در حین کار با این نرم‌افزارها یاری می‌رساند.

 

12. آیین‌نامه‌ها چقدر در طراحی اهمیت دارند؟

پاسخ:

طراحی‌ها بر اساس ضوابط آیین‌نامه‌های موجود در کشور انجام می‌گیرد و تمام حوزه‌های طراحی و نظارت و اجرا را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ لذا رعایت موارد آیین‌نامه‌ای جز لاینفک تمامی امور طراحی، اجرا و نظارت می‌باشد.

تمامی طراحی‌ها بر اساس آیین‌نامه‌ها می‌باشد. حتی اگر شما بالاترین مدرک طراحی یا بالاترین مدارج عالی دانشگاهی را هم داشته باشید و طرحی را ارائه نمایید که مغایر با روابط آیین‌نامه‌ای باشد، حتی اگر برای اثبات طرح خود نتایج و مستندات آزمایشگاهی داشته باشید تا بخواهید طرح خود را اثبات نمایید، نیاز به صرف زمان بسیار و کسب تأییدیه‌های آزمایشگاهی از منابع و مراجع متعدد بسیار زیادی خواهید داشت و باز هم ممکن است در قبال ضوابط، آیین‌نامه شما را محدود کرده و حرفی برای گفتن نداشته باشید و در آخر نتوانید از طرحی که بر اساس نتایج آزمایشگاهی هم جواب گرفته‌اید دفاع کنید و قادر به اجرا شوید. پس با توجه به نکات بیان‌شده فوق، می‌توان نتیجه گرفت که این مورد بسیار مهم می باشد؛ لذا داشتن دانش لازم از آیین‌نامه‌های طراحی به‌عنوان مرجع طراحان سازه بسیار مهم و ضروری می‌باشد.

 

13. برای طراح سازه حرفه ای شدن چه نرم‌افزارهایی را باید فرا گرفت؟        

پاسخ:

اولین مورد از نرم‌افزارهایی که به‌عنوان یک نرم‌افزار مهم بین تمامی مهندسان عمران مورد نیاز می‌باشد، نرم افزار اتوکد است که یک طراح سازه حرفه ای حتماً باید قادر به کار کردن با این نرم افزار باشد و چنانچه در آن تسلط کافی داشته باشد، بسیار قدرتمندتر از سایر رقیبان خود عمل خواهد کرد. یک مهندس عمران باید به نرم افزار اتوکد آشنا باشد تا بتواند نقشه‌های اجرایی را برای کارفرما از این طریق تهیه و ترسیم کند و حتی در مواردی هم که از نقشه‌های ترسیمی برای کار کمک می‌گیرد باید بتواند ویرایش‌ها یا تغییرات موردنظر برای انجام کار را از طریق نرم‌افزار اتوکد انجام دهد. در بخش دیگر نرم افزار یک مهندس عمران بایستی برای کار طراحی در حوزه نرم‌افزارهای معروف شرکت  CSIتخصص داشته باشد که مهمترین آن‌ها که معرف حضور همه مهندسان عمران می‌باشد، سپ 2000 (SAP2000)، سیف (SAFE) و ایتبس (ETABS) است.

البته نرم‌افزار تکلا (TEKLA) هم برای مشخص شدن ایرادات کار و ارائه یک نمای کلی از پروژه پیشنهاد می گردد که در طرح‌های مهم ارائه نقشه‌های شاپ از اهمیت بالایی برخوردار است و کسانی که در این حوزه هم تخصص داشته باشند در فضای رقابتی طراحی مهندسی عمران یک سر و گردن بالاتر از کسانی خواهند بود که در این حوزه تخصصی ندارند.

 

14. درست است که نرم افزارهای طراحی بسیار فرار هستند؟          

پاسخ:

بله، در کار طراحی هم مانند بسیاری از کارهای دیگر اگر به‌صورت مستمر و پیوسته انجام نگیرد، ممکن است در جزییات کار دچار فراموشی شوید اما آنچه مهم است این است که در مسیر طراحی حرفه ای نباید این وقفه را ایجاد کنید؛ حتی اگر کار خاصی برای طراحی در دست نداشته باشید باید کار با نرم افزار را با پروژه‌های دیگر ادامه دهید؛ حتی شده پروژه‌های تمرینی یا پروژه‌هایی که اجرا نخواهند شد را انجام داده و به این ترتیب همواره خود را با نرم‌افزار و کار مرتبط نگه دارید. در واقع فرار بودن نرم‌افزار زمانی مطرح می گردد که کاربر به صورت پیوسته و روتین طراحی نمی‌کند و این با عنوان مقاله که برای مهندسی که به دنبال یادگیری و حرفه‌ای شدن از آن یاد شده، ارتباط ندارد و استمرار در کار و نرم‌افزار، شرط اولیه برای قدم نهادن در مسیر حرفه‌ای شدن است.

 

15. آیا مسیر میانبری برای حرفه‌ای شدن وجود دارد؟

   پاسخ:

در رابطه با اینکه آیا میانبری برای حرفه‌ای شدن وجود دارد یا خیر، شاید بهترین منبع برای این سوال را استفاده از منابع مؤسسات آموزشی یاد کرد که در سال‌های اخیر گسترش زیادی داشته‌اند و نسبت به سابق رشد کرده‌اند. البته نکته بسیار مهمی که در مورد استفاده از منابع  مؤسسات آموزشی بایستی مدنظر قرار داد، این است که با توجه به همین گسترش تعداد مؤسسات، انتخاب گزینه بهتر، سخت‌تر شده باشد؛ لذا می‌توان این نکته را در انتخاب آموزشگاه رعایت کرد: اساتید مرتبط با گروه عمران به دو دسته تقسیم می شوند: اساتید تئوریک و اساتید اجرایی؛ قطعاً هر دو گروه از سطح سواد علمی بالایی برخوردارهستند ولی آنچه که به شما در حوزه طراحی کمک می‌کند دسته دوم مدرسان است. پس بایستی دقت نمایید از فضاها و مؤسسه‌هایی برای کسب تجربه استفاده کنید که مدرسان حاضر در آموزشگاه‌ها در کنار دانش فنی خودشان طراحی‌های واقعی و اجرا شده را انجام داده باشند تا بتوانید از حضورشان در کوتاه کردن مسیر حرفه‌ای بهره بگیرید.

بهره‌مندی از این اساتید به شما کمک می‌کند تجربیاتی که این افراد در اختیار شما قرار می‌دهند، افق‌های جدیدی مقابل دیدگانتان بگشایند و همین باعث گردد خلاقیت شما رشد کرده و برای هر چالشی که در طراحی با آن برخورد می‌کنید، قادر باشید طرحی متناسب ارائه نمائید.

 

16. با افزایش منابع آموزش حضوری و مجازی کدام آموزش بهتر است؟          

پاسخ:

برای انتخاب بین آموزش حضوری و آموزش مجازی نمی‌توان نسخه واحدی برای تمام کاربران پیچید، چون با توجه به ویژگی‌های شخصیتی افراد و نوع ارتباطی که کاربر می‌تواند با آموزش برقرار کند از شخصی به شخص دیگر این مورد متفاوت است. اما اگر به صورت کلی بخواهیم راهنمایی دهیم در شروع آموزش به دلایل متفاوت، آموزش حضوری بهتر است؛ چون فرد به خاطر اجباری که برای حضور در ساعات کلاس‌های آموزش حضوری دارد پیگیر خواهد بود و همین باعث می‌شود که اطلاعات اولیه و دانش پایه‌ای در طراحی را فرا بگیرد.

اما در آموزش مجازی به دلیل اینکه فرد تنها بایستی خود پیگیرکار باشد، شاید قدری در ابتدا پیگری کار از کلاس‌های مجازی در شروع کار سخت باشد ولی بعد از اینکه کاربر آموزش دید و موارد اولیه را فراگرفت، بر اساس علاقه و نیازی که در خود می‌بیند می‌تواند سراغ آموزش‌های مجازی هم برود و در این برهه زمانی به دلیل علاقه و یا نیازی که در کاربر ایجاد شده است حتی آموزش مجازی هم می‌تواند به سبب تنوعی که در حوزه آموزش وجود دارد، آموزش با کیفیت بالاتری را دریافت نماید.

لذا توصیه می‌شود در ابتدای کار که مقاومت فرد در برابر یادگیری یا سختی کار وجود دارد، این فرد از آموزش حضوری استفاده نماید و سپس برای حرفه‌ای تر شدن و دسترسی داشتن به اساتید برجسته و افرادی که نکات مهم‌‍تر وکلیدی‌تری را در آموزش‌های خود مطرح می‌کنند، سراغ آموزش مجازی برود و به این ترتیب با داشتن حوزه وسیع‌تری از آموزش، بتواند گام‌های موثرتری بردارد و رشد بیشتری در روند کسب مهارت بیشتر اخذ کند.

 

17. آیا دسترسی به منابع متعدد مزیت است یا ایراد؟      

پاسخ:

این مورد بسیار شبیه به این سوال است که بگوییم تکنولوژی خوب است یا بد؟

مسلماً نحوه کار و نحوه بهره‌مندی از همین منابع متعدد می‌تواند تعیین کننده باشد. البته نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که برای افراد تازه‌کار، تعدد منابع ممکن است گمراه کننده باشد. شما فردی را تصور کنید که تازه‌کار است و می خواهد قدم در راه آموزش بگذارد؛ لذا مواجه شدن با منابع متعدد آموزشی برای این فرد گیج‌کننده خواهد بود، به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در شروع کار، ابتدا با تحقیق و بررسی، یک مرجع جامع و کامل را برای یادگیری اولیه انتخاب کنید و یادگیری را آغاز نمایید و بعد وارد کار واقعی شوید.

چالش‌ها و مشکلات کار را متوجه شوید و سپس زمانی که قادر به طراحی شدید، به راحتی با اطلاعات و دانش اولیه‌ای که کسب نموده‌اید می‌توانید بین منابع متعددی که در فضای آموزشی  وجود دارد گلچین کنید و آنچه را که برای پیشرفته‌تر شدن لازم دارید انتخاب کنید و یاد بگیرید.

پس اگر بخواهیم پاسخ نهایی را ارائه کنیم می‌توان اشاره کرد در ابتدا شاید به خاطر عدم تجربه کاربر منابع متعدد قدری گیج‌کننده و نامطلوب باشد اما با پیشرفت اطلاعات کاربر همین تعدد و تنوع در منابع بسیار هم مطلوب و مثبت خواهد بود و فرد به راحتی می‌تواند از میان افراد و کارشناسان خبره در این حوزه که آن‌ها هم جدیدترین و بهترین دستاوردهایشان را برای پیروز شدن در فضای رقابتی آموزشی به اشتراک گذاشته اند، بهره بگیرد.

 

18. از کجا می‌توان تشخیص داد یک مهندس چقدر حرفه‌ای است؟   

پاسخ:

قطعاً کار یک حرفه‌ای توسط یه حرفه‌ای قابل تشخیص است، اما اگر بخواهیم از حوزه تشخیصی اختصاصی فراتر رویم و یک نکته برای تشخیص عمومی ارائه کنیم، رزومه طراحی هر شخصی می‌تواند معرف تجربه فنی و طراحی شخص باشد.

همچنین به‌عنوان یک معیار از میزان حرفه‌ای بودن یک طراح سازه، می‌توان به این نکته اشاره نمود که یک طراح سازه حرفه ای مدت زمان بسیار کمتری را صرف یک کار طراحی مشخص مینماید؛ چرا که به دلیل انجام کارهای مشابه و تکرار، از سرعت عمل بالایی برخوردار گردیده است.

در پایان می خواهیم به یکی از سؤالات پرتکراری که از مشاوران سبزسازه پرسیده می‌شود بپردازیم تا با پاسخ به این سوال بتوانیم پرونده حرفه‌ای شدن را به صورت کامل ببندیم و آن سوال این است که:

19. از نظر شما بین  اخذ پروانه محاسبات و یادگیری طراحی سازه کدامیک اولویت بالاتری دارند؟

پاسخ:

طراحی سازه یک مهارت است که نیازمند صرف وقت و تمرین زیاد است. کاربرد اصلی طراحی سازه در رشته محاسبات سازه می‌باشد، اما یک ناظر و مجری ساختمان نیز برای اینکه بتواند در شغل خود حرفه‌ای عمل کند، نیاز دارد که مهارت طراحی سازه را به خوبی فراگیرد. بنابراین در پاسخ به این سوال مهم تصمیم داریم به  بررسی مزیت یادگیری طراحی سازه و تاثیر آن در پروانه محاسبات بپردازیم.

 

• طراحی سازه چیست؟

طراحی ساختار یا اعضای یک ساختمان (فونداسیون، تیر، ستون، بادبند، دیوار برشی و…) با هدف رساندن آن سازه به مقاومت ایده آل.

 

• هدف از طراحی سازه چیست؟

هر سازه‌ای که طراحی می شود باید طبق استانداردهای معین، با لحاظ بهترین هزینه مصرفی و با تأمین دوام و عملکرد مطلوب  قادر به تحمل بارهای ثقلی و جانبی که در طول عمر سازه به آن وارد می‌شوند باشد.

 

• چگونه یک طراح سازه شویم؟

برای اینکه یک طراح سازه موفق شوید باید گام‌های زیر را بردارید:

• تسلط بر نرم افزارهای طراحی سازه
• تسلط بر قوانین مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه‌های طراحی
• آشنایی با اصول مشترک طراحی بین هر 4 گرایش طراحی ساختمان (معماری، سازه، برق، مکانیک)
• تمرین و تکرار زیاد
• گرفتن پروانه محاسبات

 

• با گرفتن پروانه محاسبات چه امتیازاتی کسب می‌کنیم؟

آزمون محاسبات یکی از سخت‌ترین آزمون‌های کشور است که تنها 3 درصد آمار قبولی دارد. چون پروانه محاسبات نسبت به سایر پروانه‌ها اشباع نشده، می‌توان از آن به عنوان یک امتیاز طلایی برای استخدام در شرکت‌ها استفاده کرد. از طرفی یک محاسب به آیین نامه اشراف کامل دارد و در مواجهه با مسائل آن را به خوبی درک کرده که این موضوع یک امتیاز به حساب می‌آید.

 

• با یادگیری طراحی سازه چه مهارت هایی کسب می کنیم؟

با یادگیری طراحی سازه مهارت‌هایی مثل درک و تفسیر یک نقشه معماری، مدل‌سازی درست سازه از روی نقشه معماری، بارگذاری صحیح سازه، چه بارگذاری بار مرده و زنده چه بارگذاری بارهای جانبی به خصوص بار زلزله، تحلیل درست سازه و بعد طراحی درست سازه مطابق با آیین‌نامه‌ها را کسب می‌کنید. در آخر هم خروجی‌های طراحی را به نقشه‌های اجرایی و اقتصادی و ایمن تبدیل می‌کنید. در واقع با یادگیری طراحی سازه، مهارت طراحی یک ساختمان ایمن و قابل سکونت را خواهید آموخت.

 

• گرفتن پروانه محاسبات چگونه به دانش طراحی سازه کمک میکند؟

اینکه یک نفر پروانه محاسبات داشته باشد، الزاما نمی‌تواند طراح سازه باشد یا حداقل نمی‌تواند طراح سازه خوبی باشد. از طرفی هم کسی که سابقه زیادی در طراحی سازه دارد ممکن است نتواند در آزمون محاسبات قبول شود. البته این دو در قسمت‌هایی هم با هم اشتراک دارند. اینکه گرفتن پروانه محاسبات خیلی به طراحی سازه کمک می‌کند درست نیست. آزمون محاسبات یک آزمون تستی است و مهارت خودش را برای جواب دادن به سؤالات می‌طلبد ولی صحبتی از سیف و ایتبس و سپ و … در آزمون محاسبات نیست و بحث محاسبات دستی مطرح است.

برای همین یک مقدار این دو موضوع از هم جدا هستند، ولی ارتباط‌هایی هم دارند، مثلاً برای وارد کردن ضریب زلزله و ضریب k در نرم افزار، نیاز است که قبل از آن این دو ضریب به‌صورت دستی حساب شوند. کسی که پروانه محاسبات را گرفته است به محاسبه این دو ضریب مسلط است پس می‌تواند در طراحی با نرم‌افزار هم از این دانش استفاده کند، یا مثلاً بارگذاری ثقلی از مبحث ششم یا بارگذاری لرزه‌ای در استاندارد 2800، یا مثلاً وقتی به مبحث دهم مسلط است پشت پرده گزینه‌های داخل ایتبس را می‌داند. خیلی از افراد هستند که از قدیم پروانه محاسبات دارند ولی یک‌بار هم نرم‌افزار ایتبس را اجرا نکرده‌اند.

• یادگیری طراحی سازه چگونه به درک منابع آزمون محاسبات کمک می کند؟

یادگیری طراحی سازه به درک آزمون محاسبات کمک می‌کند، ولی در آن تضمینی وجود ندارد. بسیاری از طراحان سازه هستند که نمی‌توانند در آزمون محاسبات قبول شوند؛ چون فضای آزمون با فضای کار با نرم‌افزار متفاوت است. در بعضی موارد ممکن است کمک‌کننده نیز باشد؛ مثلاً در نرم‌افزار ترکیب بارها را در قسمت load combination وارد می‌کنید و از آن‌ها برای طراحی سازه استفاده می‌کنید. پس تسلط بر این قسمت و حفظ بودن ترکیب بارها به شما کمک می‌کند و دیگر نیاز به مراجعه به مبحث ششم ندارید. البته طراحان، سؤالات آزمون را طوری مطرح می‌کنند که شما به‌طور عمده با اینگونه سازه‌ها در نرم افزار سر و کار نداشته‌اید.

یک سری شرایط خاص را مطرح می‌کنند که شما نتوانید با دانش نرم‌افزاریتان سؤال را پاسخ دهید یا حتی با کاری که در نرم‌افزار انجام می‌شود تناقض دارد. مثلاً در نرم‌افزار از یک روشی استفاده می‌کنید در حالی‌که اگر از روش آیین‌نامه بروید به جواب متفاوتی می‌رسید. ولی به طور کلی دانش طراحی سازه در نرم‌افزار در آزمون محاسبات کمک‌کننده است.

 

• با توجه به سختی گرفتن پروانه محاسبات آیا بدون پروانه هم می توان کسب درآمد کرد؟

در حال حاضر بسیاری از مهندسان در این حیطه بدون پروانه مشغول به کار هستند و چه بسا طراحان بسیار خوبی هستند و درآمد بالایی دارند، اما داشتن پروانه و حق امضا چه از لحاظ درآمدی و چه از جنبه اعتبار کاری، بهتر و برتر است. پس توصیه می‌کنیم اگر در زمینه طراحی مسلط هستید، برای گرفتن پروانه محاسبات اقدام کنید.

 

• برای اینکه طراح سازه شویم به چه نرم‌افزار هایی باید مسلط باشیم؟

از جمله نرم‌افزار های مهم در این حیطه می توان به Etabs، Safe، SAP2000 و Autocad اشاره کرد. متأسفانه سیستم آموزشی کشور و سرفصل‌های دروسی که در دانشگاه تدریس می‌شود، آمادگی لازم برای ورود شما به بازار کار حرفه‌ای را فراهم نمی‌کند.

بنابراین اگر به فکر کسب درآمد در شغلی مرتبط با تحصیلات دانشگاهی خود هستید، باید مهارت‌های موردنیاز را در فضایی خارج از دانشگاه افزایش دهید. برای اینکار می‌توانید از دوره‌های آموزشی که در مؤسسات آموزشی و توسط اساتید مجرب ارائه می‌شود، استفاده کنید.

 

 منابع

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان با همراه اصلاحات و الحاقات ۱۳۹۰
• مبحث دوم مقررات ملی ساختمان ایران (نظامات اداری) 1384

 

 

کارشناسانی که در این مقاله مشارکت داشتند

1. مهندس سعید کاویان پور
2. مهندس مرتضی قلندری
3. مهندس علی سعدایی جهرمی
4. مهندس حسن صلاحی
5. مهندس حسام محمدی

 

• مطلبی میخواهید که نیست ؟ از ما بپرسید تا برایتان محتوا رایگان تولید کنیم!

• ارسال سوال برای تولید محتوا