بودجه بندی آزمون محاسبات عمران بر اساس سوالات 3 آزمون اخیر نظام مهندسی

حتما شما هم شنیده اید که آزمون محاسبات، یکی از آزمون های سخت ورود به حرفه برای مهندسین عمران به حساب می آید که در عین حال رعایت کردن تکنیک های هوشمندانه سرجلسه آزمون مانند تکنیک های مدیریت زمان و استفاده از جداول افزایش سرعت می تواند قبولی شما را رقم بزند. اما در کنار همه اینها دانستن بودجه بندی آزمون محاسبات عمران هم خیلی مهم است.

ما در این مقاله جامع تصمیم داریم مهم ترین مباحث آیین نامه ها و بودجه بندی 3 آزمون اخیر نظام مهندسی را مشخص کنیم تا به شما برای قبولی در آزمون محاسبات 1401 کمک کرده باشیم.

⌛ آخرین به روز رسانی: 22 فروردین 1402

📕 تغییرات به روز رسانی: آپدیت براساس آزمون 1401

1. بودجه بندی آزمون محاسبات عمران

همین ابتدا باید یک نکته ای را بگوییم؛ مشخص کردن این بودجه بندی و فصل های مهم به این معنی نیست که شما بقیه قسمت ها را نباید مطالعه کنید. بلکه هدف از اینکار این است که تمرکز بیشتری روی این مباحث داشته باشید و به جای یکبار، دوبار این مطالب را مطالعه کنید و از این قسمت ها تست زیادی حل کنید تا آمادگی مطرح شدن هر سوالی از این قسمت ها را داشته باشید.

این قسمت ها مهم ترین بخش هایی هستند که در آزمون های اخیر محاسبات از آن ها سوال مطرح شده است که مطالعه دقیق و کار کردن تست زیاد از این بخش ها و همچنین آگاهی از روش صحیح مطالعه برای قبولی در آزمون محاسبات میتواند از همین نقطه شروع، آمادگی شما را بیشتر کند.

همانطور که می دانید برای آمادگی در آزمون محاسبات باید روی بندهای 8 مبحث آیین نامه اشراف کامل داشته باشید که این 8 مبحث شامل:

• مبحث تحلیل سازه ها
• مبحث فولاد
• مبحث بتن
• مبحث بارگذاری
• استاندارد 2800
• مباحث 8 و 7
• مبحث یازدهم

ما میخواهیم ببینیم از کدام مباحث آیین نامه تست بیشتری مطرح می شود و از همه مهمتر کدام فصل ها از آن مباحث مهمتر هستند.

1.1. بودجه بندی آزمون محاسبات عمران برای مبحث تحلیل سازه

درس تحلیل سازه، جزو یکی از درس هایی است که اکثر مهندسین آن را حذف می کنند و دلیلشان هم برای این کار این است که تنها 4 تا 5  سوال در آزمون محاسبات از تحلیل سازه آورده می شود پس به جای اینکه تایم خودشان را روی تحلیل سازه بگذارند، همان تایم را روی درس هایی که تعداد سوال بیشتری مطرح می شود می گذارند.

در جواب این دسته از مهندسین باید دو نکته را مطرح کنم:

1. اول اینکه، تا فرصت باقی است شروع به مطالعه تحلیل سازه کنید و این فرصت غیر قابل انکار را از دست ندهید چرا که بالاخره از بین 4 تا سوال شما می توانید به 2 یا 3 سوال پاسخ دهید وهمین موضوع روی درصد قبولی شما تاثیر مثبتی دارد. چه بسا شاهد این مورد بودم که افراد با نمرات نزدیک به درصد قبولی رد می شوند که یک دلیل آن حذف بعضی از مباحث مطالعاتی کم سوال است.
2. تحلیل سازه، پیش نیاز سایر مباحث است:
   درس تحلیل سازه پیشنیاز درک مباحث خیلی مهمی مانند بتن، فولاد و بارگذاری است. و این موضوع یعنی در ظاهر 4 تست به این درس اختصاص داده شده است اما در واقع تست های بیشتری به آن وابسته است.
   اگر مدت زمان زیادی است که تحلیل سازه را مطالعه نکرده اید و از آن فاصله گرفته اید، قطعا برای یاد آوری مباحث آن باید زمان بیشتری صرف کنید البته اگر زمان کافی برای این کار را داشته باشید. گاهی اوقات زمان باقی مانده تا آزمون محدود می باشد مثلا تنها دوماه به آزمون باقی مانده است در این شرایط تنها کافی است مباحث مقدماتی تحلیل سازه را مطالعه کنید اما اگر هدفتان قبولی در آزمون محاسبات است هیچگاه اجازه ندهید برای مطالعه مباحث کمبود زمان داشته باشید و زود شروع کنید.

به این سوالات از آزمون مرداد 1400 دقت کنید

همانطور که می بینید برای پاسخ دادن به این سوالات تنها نوشتن دو خط راه حل کافی است و تنها با مطالعه درس تحلیل سازه و وقت گذاشتن روی چندین تست، میتوانید این سوالات را پاسخ دهید.

یا مثلا به سوال زیر دقت کنید، این سوال از قسمتی مطرح شده است که تابحال در آزمون محاسبات سال های گذشته از آن سوالی مطرح نشده است اما با جایگذاری در فرمولی ساده جواب نهایی بدست می آید.

همانطور که در این بودجه بندی مشخص است در دوره های اخیر آزمون محاسبات تعداد 5 سوال از درس تحلیل سازه آورده شده و خب از دست دادن این 5 سوال بدون هیچ تلاشی برای حل کردنش میتواند زیاد باشد.

طبق این بودجه بندی:

• روش فنر
• روش تقارن
• کار مجازی
• روش سازگاری تغییر شکل ها

مهم ترین بخش های مورد توجه طراحان سوال بود است پس حتما بر روی این قسمت ها بیشترین تمرکز را داشته باشید و تست بیشتری حل کنید.

2.1. بودجه بندی آزمون محاسبات عمران برای مباحث فولاد و بتن

دو مبحث اصلی و مهم آزمون محاسبات فولاد و بتن است که حدود 15 تا  16 سوال از مبحث فولاد و تعداد 16 تا 18 سوال از مبحث نهم در آزمون محاسبات سوال مطرح می شود. بیشتر سوالات مطرح شده از این مباحث، سوالات به نسبت سختی هستند که برای جواب دادن به آنها نیاز به تسلط زیادی روی بندهای آیین نامه مبحث 9 و 10 است. بنابراین برای یادگیری این دو مبحث باید زمان زیادی صرف کنید، برنامه ریزی کنید و تست زیادی حل کنید در غیر اینصورت توانایی حل سوالات این دو مبحث را در آزمون محاسبات نخواهید داشت.

1.2.1. مبحث فولاد

در آزمون های سه دوره اخیر به طور میانگین از 16 سوال فولاد تعداد 5 سوال با سطح ساده و تعداد 8 سوال با سطح متوسط مطرح شده بود بنابراین از بین 16 سوال اگر به خوبی مطالعه کرده بودید میتوانستید به تعداد 13 سوال پاسخ دهید.

این آمارها نشان می دهند لازم است یک سری از فصل ها را با دقت و تمرکز بیشتری بخوانید تا توانایی حل درصد بیشتر سوالات فولاد و بتن خصوصا آنهایی که آسان و متوسط هستند را داشته باشید.

به عنوان نمونه به سوال زیر دقت کنید:

این سوال فولاد با وجود اینکه سطح ساده ای دارد، بازهم نیازمند تسلط کافی شما بر روی موضوع و دقت در کارتان است.

خب طبق بودجه بندی آزمون محاسبات عمران برای مبحث دهم در 3 آزمون اخیر، بخش های زیر جزو پر سوال ترین فصل های فولاد بوده اند:

• پیچ
• جوش
• الزامات طراحی
• طراحی لرزه ای
• خمش
• فشار و برش
• پیچش

همانطور که گفته شد این  فصل ها خصوصا لرزه ای و خمشی بسیار مهم هستند و لازم است این 7 فصل را با وسواس بیشتری مطالعه کنید.

همانطور که متوجه شدید فصل هایی مانند کشش و اعضای مختلط از اهمیت کمتری برخوردار هستند به صورتی که هر دوره تقریبا 1 سوال از آن ها مطرح می شود که البته فصل های به نسبت راحتی هم هستند و تنها یکبار مطالعه و حل چند تست از آنها میتواند کافی باشد.

گاها دیده شده است از اعضای مختلط سوالات خیلی پیچیده و وقت گیری آمده است که اگر سرجلسه با این سوالات روبه رو شدید خیلی سریع آن را رها کنید و به سراغ سوالات بعدی بروید.

2.2.1. مبحث بتن

همانطور که گفتم از این مبحث گاها تا 18 سوال مطرح می شود و نیاز است این مبحث را هم مانند فولاد خوب بخوانید.

در بین سوالات سه آزمون دوره اخیر به طور میانگین از بین 16 سوال بتن تعداد 7 سوال ساده و 5 سوال متوسط و 4 سوال دشوار وجود داشت که البته مانند فولاد برای پاسخگویی به ساده ترین سوال هم باید به اندازه کافی مطالعه کرده باشید و آنقدر تست حل کرده باشید که وقتتان را روی سوالات سخت صرف نکرده باشید.

مثلا در این آزمون سوالی از خمش دو محوره داده بودند که خب مسلما حل کردن این سوال کلی زمان میبرد و اینجاست که زیاد تست حل کردن بدردتان میخورد.

خب از بین مباحث بتن بخش های زیر مهم تر هستند:

• خمش
• برش و پیچش
• ضوابط لرزه ای
• دیوار و پی
• تغییر شکل و ترک خوردگی

در دوره های اخیر، بحث بتن پیش تنیده هم مورد توجه قرار گرفته است  ومعمولا از دروس فشار و دال هم همیشه یک سوال حتما مطرح می شود.

همانطور که میبینید فصل های پرسوال آزمون محاسبات تقریبا ثابت است.

یکی از دغدغه های مهندسین این است که می گویند خب درست است که از فولاد و بتن سوالات زیادی می آید و آسان و متوسط هم دارد اما ما به درس های کمک کننده برای بالا بردن درصد خودمان نیاز داریم.

3.1. بودجه بندی آزمون محاسبات برای مبحث بارگذاری و استاندارد 2800

بارگذاری و استاندارد 2800 دقیقا همین درس های کمک کننده هستند که با وجود مطرح شدن تعداد زیاد سوال از آنها و قرار گرفتنشان جزو درس های مهم و اصلی اما فهم راحت تری دارند و چون اکثر مهندسین با این دو مبحث زیاد کار کرده اند مباحث روتین تر و راحتتری نسبت به فولاد و بتن هستند.

در آزمون های سه دوره ی اخیر  از میانگین تعداد 15 سوال از مباحث بارگذاری و استاندارد 2800 تنها 4 سوال سخت وجود داشت و بقیه سوالات به راحتی با توجه به بندهای آیین نامه قابل حل بودند.

معمولا تعداد سوالات مطرح شده از مبحث استاندارد 2800 نسبت به بارگذاری بیشتر است و معمولا تعداد 8 تا 10 سوال از استاندارد 2800 و تعداد 5 تا 7 سوال از مبحث بارگذاری سوال مطرح می شود.

چیزی که در استاندارد 2800 خیلی مهم است بحث سازه های ساختمانی یعنی:

• نیروی جانبی
• مرکز جرم و سختی
• پیچش
• ضریب نامعینی
• واژگونی
• نیروی قائم زلزله
• کل بخش مربوط به سازه ساختمانی می باشد
• برش پایه هم که اساس استاندارد 2800 است و بسیار مهم

از بخش سازه های ساختمانی و اجزای غیرسازه ای هم معمولا 1 یا 2 سوال مطرح می شود.

در بین 5 تا 7سوال مطرح شده از مبحث بارگذاری هم بیشتر به موارد زیر توجه می شود:

• بار مرده
• بار زنده
• بار برف
• بار باران

4.1. بودجه بندی آزمون محاسبات برای مباحث هفت و هشت مقررات ملی ساختمان

خب حالا رسیدیم به مبحث 7و 8 که معمولا سوالات مطرح شده از این دو مبحث راحت و قابل پاسخگویی هستند.

بودجه بندی آزمون محاسبات عمران برای مبحث هفتم تقریبا تمامی سرفصل ها را شامل می شود چرا که هر ساله به طور تقریبی از هر 3 فصل تعداد 4 سوال مطرح می شود:

• مطالعه پی های سطحی
• پی های عمیق
• سازه های نگهبان

در مورد مبحث هشتم  هم بهتر است که کل مبحث هشتم را با دقت مطالعه کنید اما بخش هایی که به طور ثابت از آن ها سوال مطرح شده است موضوعات زیر است:

• مشخصات مصالح
• سازه های محصور شده با کلاف

5.1. بودجه بندی آزمون محاسبات برای تحلیل سازه ها

2. تحلیل آزمون محاسبات دی 1401

🔸تحلیل سازه‌ها: تغییر در تعداد سوالات تحلیل سازه نسبت به شهریور ۱۴۰۱ که از ۷ سوال مستقیم به ۵ سوال کاهش پیدا کرده بود همچنین نقش اساسی تحلیل سازه در پیش‌بردن حل سوالات بارگذاری و فولاد طوری که حتی سوال بار باد در ساختمان بلند مرتبه سوال مستقیم تحلیل حساب می‌شد. کل سوالات با فصل‌های استاتیک قاب و کار مجازی و جدول روابط حفظی و همچنین روش سختی (فنرها) و روش تقارن قابل حل بودند و علاقه طراح در این آزمون باز بیشتر به سمت طرح سوال از سازه‌های نامعین بود که کار را برای داوطلب سنگین می‌کرد و در آزمون دی ماه سطح سوالات تحلیل نسبت به شهریور ۱۴۰۱ بالاتر بود و سوالات نیاز به وقت بیشتری برای حل داشتند.

🔸 استاندارد ۲۸۰۰: به نسبت سوالات با سطح ملایم‌تری طرح شده بودند اما باز هم پر از نکات ریز و جدید بود. یکی از مهم‌ترین موارد این آزمون تغییر در تعداد سوالات ۲۸۰۰ بود که مقدار آنها از ۵ سوال به ۹ سوال افزایش پیدا کرده بود و همچنین در استاندارد ۲۸۰۰ سطح سوالات نسبت به شهریور ۱۴۰۱ بالاتر بود.

🔸 مبحث ۶: یکی از تغییرات مهم آزمون شهریور کاهش تعداد سوالات مبحث ۶ از ۹ عدد به ۵ عدد بود که حتی از این مقدار هم یک سوال آن مستقیم از تحلیل سازه‌ها مطرح شده بود. اما سطح سوالات نسبت به آزمون شهریور ۱۴۰۱ در یک سطح و از لحاظ محاسباتی دارای سوالات سنگین و متوسط و آسان نیز بود ولی باز هم نکات سوالات پابرجا و حتی بیشتر هم شده بود.

🔸 مباحث ۷ و ۸: این آزمون دومین آزمونی بود که از مبحث ۷ ویرایش ۱۴۰۰ و مبحث ۸ ویرایش ۹۸ سوال طرح می‌شد و سطح سوالات در هر دو مبحث، مشابه آزمون قبل، متوسط رو به آسان بود.

در مبحث ۷ تعداد سوالات نسبت به آزمون شهریور ۱۴۰۱، از ۴ سوال به ۵ سوال افزایش داشت و مشابه آزمون قبل که چندتا از سوالات، سبک نظارتی داشتند، همچنان یک سوال نظارتی و جدید از حداقل تعداد آزمایشات داده شده بود. موضوع ارزیابی خطر گود و نقطه اثر اضافه فشار دینامیکی نیز مجددا مورد سوال واقع شدند و گویا مورد علاقه طراح هستند! یک سوال نسبتا سخت هم از بحث کنترل واژگونی دیوارهای حائل وزنی داشتیم که با صرف حدود ۵ دقیقه زمان قابل حل بود.

در مبحث ۸ مشابه آزمون شهریور ۱۴۰۱، همان ۴ سوال را داشتیم اما رویکرد طراح، محاسباتی‌تر شده بود. سه سوال از بنایی مسلح و یک سوال از بنایی غیرمسلح داشتیم (از مصالح بنایی کلاف‌دار سوال نداشتیم و در آزمون بعد، طرح سوال از این فصل، محتمل است!)

در این آزمون تمام سوالات مبحث ۷ و ۸ قابل حل بودند و با مطالعه کافی، می‌توانستید به تمام آن‌ها پاسخ دهید.

🔸 مبحث 9: سوالات مبحث 9 در این آزمون به نسبت آسان‌تر طرح شده بود و شامل سوالات پرتکرار آزمون‌های قبل بود و می‌توانست فرصت امتیازآوری خوبی برای داوطلبین باشد.

🔸 مبحث 10: با توجه به اضافه شدن ۳۰ دقیقه به زمان آزمون، به نسبت، تایم مورد نیاز برای هر سوال نیز بیشتر در نظر گرفته شده است، روند حل ۱۵ تست از آزمون مطابق ادوار گذشته و همچنین جزوات آموزش و تست‌های تالیفی موسسه سبزسازه می‌باشد که با اشراف روی بخش‌های مربوطه به راحتی قابل حل بودند و صرفاً روند حل کمی طولانی‌تر بود که با توجه به تایم اضافه شده به آزمون، نهایتاً اکثر سوالات بخش فولاد را در دسته آسان و متوسط قرار می‌دهد.

توجه روی سوالات بخش ضوابط لرزه‌ای به شکل بی‌سابقه‌ای نسبت به ادوار گذشته بیشتر بوده و ۷ تست از قسمت‌های مختلف این بخش مورد سوال قرار گرفته، که تنها تست سخت فولاد نیز ازین بخش می‌باشد، رویکرد این تست کاملاً جدید بوده که نیاز به درک سازه‌ای و تحلیل قاب مهاربندی شده دارد.

🔰 بیشترین تعداد سوالات سخت آزمون دی 1401 از مبحث بارگذاری مطرح شده بود و با توجه به دخالت دادن سوالاتی که ارتباط نا محسوسی با تحلیل سازه داشتند باعث شد داوطلبینی که به هر نحوی از مطالعه تحلیل سازه امتناع ورزیده بودند تعدادی از سوالات مبحث 6 را نیز از دست بدهند.

🔰 تاکتیک جدید طراحان سوال، طرح سوالات غیر استاندارد در حد آزمون دانشگاهی بود که مناسب آزمون تستی با وقت محدود نبود و همینطور زیاد بودن سوالات جدید، وقت گیر و طولانی باعث به چالش کشیده شدن و گمراه شدن مهندسین و منحرف شدنشان از مسیر قبولی بود.

🔰 گاهی اوقات هم صورت سوالات آزمون محاسبات آنقدر طولانی است که از حوصله داوطلبان برای پاسخگویی خارج است یا هم اینکه کلی نکته و تله داخل سوال مطرح میکنند که نیاز به دقت و توجه زیاد شما دارد.

🔰 علت سخت شدن آزمون محاسبات این است که نظام مهندسی تلاش می کند تنها مهندسینی وارد بخش طراحی شوند که واقعا یک طراح حرفه ای هستند، درست است که بعضی از مهندسین هم هستند که از نظر طراحی و محاسباتی در سطحی عالی هستند و تنها بدشانسی یا بی دقتی باعث می شود قبول نشوند اما این را هم باید به شما بگویم که هیچ نگرانی نداشته باشید ما مهندسینی داشتیم که با این شرایط بالاخره در آزمون های قبلی قبول شدند. شما هم اگر در این آزمون قبول نشدید در آزمون بعدی قبول خواهید شد به شرط اینکه بدون هیچ نا امیدی به مطالعه سرسختانه خودتان ادامه دهید و تست زیادی حل کنید تا بتوانید سرجلسه زمانتان رو مدیریت کنید و البته که تکنیک های مدنظر سرجلسه را هم یاد بگیرید.

🔰 اما یک پیشنهاد دیگر، اگر سرجلسه از بندی سوال مطرح شد که هیچ آشناییتی با آن نداشتید سراغ حل کردن آن هم نروید چرا که ممکن است زمان زیادی از شما بگیرد و از پاسخ دهی به مابقی سوالات جا بمانید.

🔰 ترجیحا به سراغ سوالاتی بروید که قبل از آزمون چندین تست از آن حل کرده اید. موضوع بعدی اینکه حتما تمام بندهای آیین نامه را دقیق بخوانید و از آنها تست حل کنید و حتی طراح تست برای این قسمت ها باشید تا مواجه شدن با سوالات جدید سرجلسه را به حداقل برسانید.

🔰 زیاد تست حل کردن میتواند شمارا به این توانایی برساند که از صورت سوال سریع بتوانید تشخیص دهید آیا روند حل آن ساده است یا دشوار و خیلی زود از سوالات دشوار بگذرید و وقت خودتان را ذخیره کنید.

🔰 در آزمون دی 1401 تعداد سوالاتی که دارای سطح آسان و متوسط بودند به نزدیک 50 سوال میرسید که حاشیه امن خیلی خوبی برای قبولی در آزمون  محاسبات بود اما هر چند متاسفانه حتی سوالات آسان مطرح شده نیاز به باز کردن نکات خیلی ریز آیین نامه داشت طوری که نمیشد وقت کافی را از این سوالات برای حل کردن سوالات متوسط ذخیره کرد

نکته ای هم که باید به آن توجه کنید این است که حتما برای حضور در جلسه آزمون محاسبات نظام مهندسی، پاسخ تشریحی آزمون سال های گذشته را بررسی کنید.

آزمون دی 1401:

30 سوال ساده ، 19 سوال متوسط و 11 سوال سخت

اما برای رسیدن به موفقیت پیشنهاد میکنم خیلی زود برای آزمون بعدی شروع کنید و هیچ مبحثی را هم حذف نکنید..

هرچقدر زمان مطالعه شما طولانی تر باشد. فرصت بیشتری برای مطالعه و تکرار مجدد موارد مشخص شده در بودجه بندی را دارید و مسلما نتیجه بهتری در آزمون محاسبات کسب خواهید کرد. پس حتما این مواردی که گفتم جدی بگیرید.

و کلام آخر

در صورتی که نیاز به کمک و راهنمایی برای آزمون بعدی داشتید میتوانید از طریق آیدی تلگرام sabzsaze_azmo@ به مشاور سبزسازه پیام دهید و از یک بار مشاوره رایگان استفاده کنید.

با آرزوی موفقیت و کسب بهترین نتیجه در آزمون بعدی

همیشه بهترین باشید

• مطلبی میخواهید که نیست ؟ از ما بپرسید تا برایتان محتوا رایگان تولید کنیم!

• ارسال سوال برای تولید محتوا