بررسی اصول و نکات ایمنی در کارگاه ساختمانی + چک لیست

نکات ایمنی در کارگاه ساختمانی چیست؟ عدم توجه به اصول ایمنی در کارگاه چه عواقبی را در بر دارد؟ تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع شامل چه مواردی است؟

آمار بالای مرگ و میر افراد بر اثر فعالیت های پر خطر و سخت ساختمانی مانند گودبرداری، تخریب، کار در ارتفاع و … باعث شده است که در سال های اخیر ایمنی در کارگاه ساختمانی جزو ضروری ترین فعالیت های حوزه ساختمان به شمار رود. حوادث در کارگاه‌های ساختمانی علاوه‌بر اینکه خسارت‌های مستقیم و غیرمستقیم فراوانی در فرایند کار ایجاد می‌کنند، آثار بد اجتماعی نیز دارند. در طرح‌های عمرانی دولتی به دلیل حضور دستگاه‌های دولتی به عنوان کارفرما، اصول و الزامات ایمنی، بهداشت و محیط زیست تا حدود زیادی رعایت می‌شود ولی در پروژه‌های خصوصی به این موضوع کمتر پرداخته می‌شود. در این مقاله قصد داریم تا موضوع بهداشت، ایمنی و محیط‌ زیست در کارگاه‌های ساختمانی را مورد بررسی قرار دهیم.

ما در این ایبوک جامع قصد داریم موضوع بهداشت و ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی (hse) را مورد بررسی قرار دهیم.

⌛ آخرین به روز رسانی: 29 شهریور 1403

📕 تغییرات به روز رسانی: آپدیت براساس مبحث 20 ویرایش 1396

email

برای دریافت رایگان کلیک کنید

نگران نباشید ایمیل هرز برایتان ارسال نمی کنیم. ایمیل شما نزد ما محفوظ است.

تعریف HSE و اهمیت ایمنی در محیط کار

کلمه HSE مخفف شده عبارت  Health, Safety and Environment است که معنی آن سلامت، ایمنی و محیط زیست است. سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف در جهت حفاظت از محیط زیست و به‌کارگیری اصول و قوانین ایمنی در هنگام کار، اصول و سیستم‌های مدیریتی مشخصی در زمینه فعالیت خود تعیین نموده‌اند که این سیستم مدیریت را HSE می‌نامند.

عدم توجه به این سیستم مدیریتی، هزینه سنگینی را به شرکت‌ها تحمیل نموده و لذا پیشگیری از حوادث، کاری منطقی خواهد بود. مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربرد hse، تأمین امنیت تجهیزات، تأسیسات و کارکنان شرکت می‌باشد.

اهمیت توجه به موضوع HSE و ایمنی در کارگاه ساختمانی

با بررسی‌های صورت گرفته در گفتگو با مدیران و پیمانکاران مشخص می‌شود که آن‌ها چندان رقبتی به موضوعات ایمنی، بهداشت و محیط زیست در کار خود نشان نمی‌دهند. همچنین دستگاه‌های اجرایی نیز در این راستا نظارت کاملی ندارند؛ چنانچه در ارزیابی فنی بسیاری از پیمانکاران موارد HSE اصلاً لحاظ نشده است.

پایین بودن سطح فرهنگی کارگران به‌خصوص در کارگاه‌های ساختمانی سبب می‌شود تا موارد ناهنجاری فرهنگی نظیر استعمال مواد مخدر و سایر موارد ممنوعه در محیط کار در سطح نسبتاً بالایی رواج داشته باشد. نتیجه این موارد ،کاهش سطح هوشیاری و به دنبال آن بروز حوادث کاری است. در کارخانه‌ها و سایر صنایع از طرفی به دلیل آموزش‌های لازم و از سوی دیگر با توجه به ابزارهای کنترلی مناسب که در اختیار مدیریت قرار دارد، احتمال وقوع چنین شرایطی بسیار کمتر از کارگاه‌های عمرانی می‌باشد.

نوع و وضعیت خاص کارگاه‌های عمرانی در مقایسه با سایر فرایندهای صنعتی، خود عامل بروز بسیاری از مخاطرات و مسائل ایمنی است. در کارخانه‌ها، کارها به‌صورت دائمی و تکراری در خطوط تولید انجام می‌شود. این وضعیت تکراری به مدیریت فرصت می‌دهد تا در بهبود وضعیت ارتقای ایمنی تلاش کند؛ درحالی‌که فعالیت‌های انجام‌شده در کارهای عمرانی به‌صورت تکراری نبوده که این موضوع در ساختار کلی تجهیز کارگاه‌ها (وسایل و نیروی انسانی موجود ) نیز به خوبی دیده می‌شود که به دلیل موقتی بودن در پایان پروژه ممکن است بسیاری از نکات و موارد نادیده گرفته می‌شود.

دسته‌بندی اعمال و شرایط ناایمن در کارگاه ها

مسئولیت تأمین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت از محیط‌ زیست

در این بخش قصد داریم تا وظایف هریک از عوامل اجرایی در کارگاه‌های ساختمانی را مطابق مقررات ملی ساختمان، قانون کار و آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی بررسی کنیم. موضوع مبحث 12 مقررات ملی ساختمان، تأمین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط‌زیست است و در این زمینه برای عوامل کارگاهی وظایفی را تعیین کرده است. درواقع مبحث 12 مقررات ملی ساختمان، هم قانون کار و هم قوانین زیست محیطی را در بردارد. مسئولیت تأمین ایمنی و بهداشت کار و حفاظت از محیط‌زیست ساختمان براساس مفاد قوانین و مقررات کشور بر عهده کارفرماست. البته سایر عوامل کارگاهی مطابق قراردادها و وظایفشان مطابق قوانین، مسئولیت دارند که در ادامه به هریک خواهیم پرداخت.

1. کارفرما

کارفرما شخصی حقیقی یا حقوقی است که یک یا چند نفر کارگر را در کارگاه ساختمانی به هزینه خود و با پرداخت مزد به کار می‌گمارد، اعم از اینکه پیمانکار جزء، سازنده یا صاحب کار باشند.

صاحب کار شخصی حقیقی یا حقوقی است که مالک یا قائم مقام قانونی مالک کارگاه ساختمانی بوده و انجام یک یا چند نوع از عملیات ساختمانی را به یک یا چند پیمانکار محول می‌نماید و یا خود رأساً یک یا تعدادی کارگر را در کارگاه ساختمانی متعلق به خود بر طبق مقررات قانون کار به کار می‌گمارد که در این حالت کارفرما محسوب می‌شود.

❓اگر صاحب کار اجرای کلیه عملیات ساختمانی از ابتدا تا پایان کار را کلاً به یک پیمانکار محول نماید، چه کسی مسئول اجرای مقررات حفاظتی و ایمنی در کارگاه ساختمانی است؟

جواب: پیمانکار

❓اگر صاحب کار اجرای قسمت‌های مختلف عملیات ساختمانی خود را به پیمانکاران مختلف محول نماید، چه کسی(کسانی) مسئول اجرای مقررات حفاظتی و ایمنی در کارگاه ساختمانی است؟

جواب: هر پیمانکار در محدوده پیمان خود، مسئول اجرای مقررات است و پیمانکارانی که بطور همزمان در یک کارگاه ساختمانی مشغول فعالیت هستند، باید در اجرای مقررات مذکور با یکدیگر همکاری داشته باشند و صاحب کار مسئول ایجاد هماهنگی بین آن‌ها خواهد بود.

❓اگر پیمانکاران اصلی اجرای قسمت‌های مختلف عملیات ساختمانی را به پیمانکار یا پیمانکاران دیگر محول نماید، چه کسی(کسانی) مسئول اجرای مقررات حفاظتی و ایمنی در کارگاه ساختمانی است؟

جواب: هر پیمانکار جزء در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات است و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آن‌ها خواهد بود.

✔️ مطابق قانون کار:

• اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدی احداث نمایند و یا کارگاه‌های موجود را توسعه دهند، مکلفند در ابتدا برنامه کار و نقشه‌های ساختمانی و طرح‌های مورد نظر را از لحاظ پیش‌بینی در امر حفاظت و بهداشت کار برای اظهار نظر و تأیید به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال کنند. وزارت کار و امور اجتماعی موظف است نظرات خود را ظرف مدت یک ماه اعلام نماید. بهره‌برداری از کارگاه‌های مزبور منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد بود.
• کارفرمایان و مسئولان کارگاه مکلفند برای تأمین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، اولاً وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار دهند، ثانیاً چگونگی کاربرد وسایل را به آنان بیاموزند، ثالثاً درخصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند.
• کلیه کارگاه‌هایی که شاغلین در آن‌ها به اقتضای نوع کار در معرض بروز بیماری‌های ناشی از کار قرار دارند، باید برای همه افراد مذکور پرونده پزشکی تشکیل دهند و حداقل سالی یکبار توسط مراکز بهداشتی درمانی از آن‌ها معاینه و آزمایش‌های لازم به عمل آورند و نتیجه را در پرونده مربوطه ضبط نمایند.

✔️ مطابق آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی:

• قبل از شروع عملیات ساختمانی باید پروانه‌ها و مجوزهای لازم توسط مالکان و صاحبان کار از مراجع ذی‌ربط قانونی اخذ شود.
• قبل از شروع عملیات ساختمانی مربوط به تأسیس کارگاه‌های جدید و یا توسعه کارگاه‌های موجود، نقشه‌های ساختمانی و طرح‌های مورد نظر از لحاظ پیش‌بینی در امر حفاظت فنی و بهداشت کار برای اظهار نظر و تأیید به واحد کار و امور اجتماعی محل ارائه گردد.
• درصورت اعلام خطر مهندس ناظر در ارتباط با نحوه اجرای عملیات ساختمان، کارفرما موظف است فوراً کار را در تمام یا قسمتی از کارگاه که مورد ایراد و اعلام خطر واقع شده متوقف کرده و کارگران را از محل خطر دور و اقدامات مقتضی در مورد رفع خطر به عمل آورد.
• کارفرما باید وقوع هرگونه حادثه ناشی از کار منجر به فوت و یا نقص عضو را کتباً در اسرع وقت و قبل از آن که علائم و آثار حادثه از بین رفته باشد، به واحد کار و امور اجتماعی محل اطلاع دهد.
• کارفرما باید وقوع هرگونه حادثه ناشی از کار را ظرف مدت 3 روز اداری به شعبه سازمان تأمین اجتماعی محل اطلاع دهد و نسبت به تکمیل و ارائه فرم ویژه گزارش حادثه اقدام نماید.

✔️ مطابق مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان:

• کارفرما نباید به هیچ کارگری اجازه دهد که خارج از ساعات عادی کار، به تنهایی مشغول به کار باشد و درصورت انجام کار در ساعت غیر عادی، باید روشنایی کافی، امکان برقراری ارتباط و نیز تمام خدمات مورد نیاز کارگران فراهم شود.
• درصورتی‌که میزان آلاینده‌ها در محل کار و یا اطراف از مواجهه مجاز بیشتر باشد، کارفرما مکلف به پیش‌بینی تمهیدات لازم برای کاهش میزان آلاینده‌ها است.

توجه: برخی از موارد که در قانون کار یا آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی بیان شده است، در مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان نیز وجود دارد.

2. مجری (سازنده)

سازنده یا مجری شخصی است حقیقی یا حقوقی که در زمینه اجرای ساختمان دارای پروانه اشتغال به کار وزارت راه و شهرسازی است و با عقد قراردادهای همسان که با صاحب کار منعقد می‌نماید، اجرای عملیات ساختمانی را براساس نقشه‌های مصوب، مقررات ملی ساختمان و سایر مدارک منضم به قراردادها برعهده دارد. سازنده ساختمان نماینده صاحب کار در اجرای عملیات ساختمان بوده و پاسخگوی کلیه مراحل اجرای کار به ناظر و دیگر مراجع نظارت و کنترل ساختمان می‌باشد.

✅ ادامه توضیحات این بخش را در متن اصلی ایبوک مشاهده کنید.

3.ناظر

مهندس ناظر شخصی حقیقی یا حقوقی است دارای پروانه اشتغال به کار در یکی از رشته‌های موضوع قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان است که بر اجرای صحیح عملیات ساختمانی در حیطه صلاحیت مندرج در پروانه اشتغال خود نظارت می‌کند.

✔️ مطابق آیین‌نامه حفاظتی ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی:

هرگاه مهندسان ناظر در ارتباط با نحوه اجرای عملیات ساختمانی ایراداتی مشاهده نمایند که احتمال خطر وقوع حادثه را رد بر داشته باشد، باید فوراً مراتب را همراه با راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های لازم، کتباً به کارفرما یا کارفرمایان مربوطه اطلاع داده و رونوشت آن‌را به واحد کار و امور اجتماعی محل و مرجع صدور پروانه ساختمان تسلیم نمایند. کافرما موظف است فوراً کار را در تمام یا قسمتی از کارگاه که مورد ایراد و اعلام خطر واقع شده متوقف و کارگران را از محل خطر دور و اقدامات مقتضی در مورد رفع خطر به عمل آورد.

✔️ مطابق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان:

ناظر ساختمان موظف است چنانچه در حین اجرای ساختمان با تخلفی برخورد نماید مراتب را به سازمان استان و مرجع صدور پروانه ساختمان اعلام نماید.

✔️ مطابق مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان:

مهندس ناظر موظف به نظارت بر اجرای مقررات ایمنی و حفاظت کار در عملیات ساختمانی می‌باشد. هرگاه مهندس ناظر در ارتباط با عملیات ساختمانی، مواردی را خلاف مقررات مشاهده نماید، باید ضمن تذکر کتبی به سازنده، مراتب را به مرجع رسمی ساختمان اعلام نماید.

✅ ادامه توضیحات این بخش را در متن اصلی ایبوک مشاهده کنید.

نوشتن گزارش حادثه در کارگاه

با نوشته شدن یک گزارش کامل که تأیید آن توسط بالاترین مقام مربوطه در کارگاه می‌باشد، بررسی حادثه به اتمام می‌رسد. در این حالت فرم‌های گزارشی در سه بخش توسط کارگر یا فرد حادثه دیده، سرپرست کارگر و مسئول HSE کارگاه تکمیل می‌شود. در یک فرم استاندارد باید موارد زیر در نظر گرفته شود:

وسایل و تجهیزات حفاظت فردی در کارگاه های ساختمانی

وسایل و تجهیزات حفاظت فردی وسایلی هستند که برای حذف تماس مستقیم اجزاء بدن با عوامل زیان‌آور و یا مخاطره‌آمیز در محل کار مورد استفاده قرار می‌گیرند. کارگران، افراد خویش کارفرما و سایر کسانی‌که در کارگاه ساختمانی دائماً حضور دارند و یا به‌دلیل خاصی وارد کارگاه می‌شوند، باید متناسب با نوع عوامل زیان‌آور محل کار، از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی مناسب استفاده کنند. تهیه این وسایل برعهده کارفرما بوده و باید بر کاربرد آن‌ها در کارگاه نظارت کند.

✅ در اینجا به طور مختصر مشخصات و الزامات استفاده از  وسایل و تجهیزات حفاظت فردی برای ایمنی در کارگاه های ساختمانی را بیان می کنیم توضیحات تکمیلی را در متن اصلی ایبوک مطالعه کنید.

مشخصات و الزامات استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی

در این قسمت مشخصات و الزامات وسایل و تجهیزات حفاظت فردی برای حفظ ایمنی در کارگاه های ساختمانی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

کلاه ایمنی

از مهم‌ترین لوازم ایمنی انفرادی است که عدم استفاده از آن می‌تواند خطرات جانی جبران‌ناپذیری را به وجود آورد. در مواقعی که احتمال افتادن اشیا از بالا و برخورد آن‌ها با سر وجود داشته باشد و یا اینکه احتمال برخورد سر با موانعی در محیط کار باشد استفاده از کلاه ایمنی و حفاظت از سر الزامی است. بر اساس آمار ارائه‌ شده توسط سازمان جهانی کار، جراحات ناحیه سر حدود 10 درصد حوادث صنعتی را به خود اختصاص می‌دهند. کلاه ایمنی باید بدنه مقاوم و محکمی داشته باشد تا در برابر برخورد اجسام خارجی مقاومت لازم را از خود نشان بدهد

درصورتی‌که هیچ یک از موارد آسیب به سر با سقوط اجسام و برخورد با موانع برای افراد در کارگاه وجود نداشته باشد، الزامی به استفاده از کلاه ایمنی نیست. اجبار بی‌مورد در استفاده از وسایل حفاطت فردی موجب کاهش توجه و اثرگذاری دستورات می‌شود و همچنین خستگی و تنش در کارگران را سبب می‌شود. برای مثال، در مواردی که کارگران در حال آرماتوربندی فونداسیون و طبقات هستند و تاورکرین بالای سر آن‌ها نیست، نیازی به استفاده از کلاه ایمنی نیست. همچنین در مواردی که کارگران در زیر سقف در حال کار هستند و احتمال سقوط یا برخورد با مانع محتمل نیست، الزامی به استفاده از کلاه ایمنی نیست.

نکته: استاندارد خاصی برای رنگ کلاه‌های ایمنی در کارگاه‌ها وجود ندارد. اما رنگ کلاه‌ها در آنچیزی که مرسوم است، مطابق شکل زیر می‌باشد.

رنگ کلاه‌های ایمنی در کارگاه و معنی هرکدام

توجه: در برخی کارگاه‌های ساختمانی مشاهده شده است که از کلاه‌های ایمنی موسوم به «کلاه لبه‌دار ضربه‌گیر» یا Bump Cap استفاده می‌شود. این کلاه‌های ایمنی استاندارد کارهای ساختمانی را ندارد و نباید از آن‌ها استفاده شود.

کلاه ایمنی نامناسب برای کارهای ساختمانی

به الزامات زیر درمورد استفاده از کلاه‌های ایمنی توجه شود:

• وزن کلاه ایمنی به همراه کلاف آن حداکثر 400 گرم باشد و درصورت اضافه شدن وسایل جانبی مانند لامپ، سپر محافظ صورت و … از 430 گرم بیشتر نشود.
• درصورت مشاهده فرسودگی در تجهیزات داخلی کلاه، تعویض شود.
• وسایل ایمنی که روی قسمت اصلی کلاه نصب می‌شوند باید در محل مناسب با وزن مناسب نصب شوند.
• افرادی که با برق سروکار دارند، از کلاه‌های ایمنی عایق برق استفاده کنند.

ماسک تنفسی حفاظتی

در مواردی که جلوگیری از انتشار گرد و غبار، گازها و بخارهای شیمیایی زیان آور و یا تهویه محیط آلوده به مواد مزبور، از لحاظ فنی ممکن نباشد، باید ماسک تنفسی حفاظتی استاندارد، مناسب با نوع کار، شرایط محیط و خطرهای مربوط، تهیه و در اختیار کارگران قرار داده می‌شود. قسمتی از ماسک محافظ تنفسی، فیلتر است که قابل تعویض بوده و از آن برای پالایش هوا استفاده می‌شود.

ماسک تنفسی حفاظتی

به الزامات زیر درمورد استفاده از ماسک تنفسی حفاظتی توجه شود:

• ماسک باید طوری روی صورت قرار گیرد که منفذی برای عبور ذرات گرد و غبار یا نفوذ گازها وجود نداشته باشد.
• نوع فیلتر بکار رفته برای ماسک باید متناسب با محیط کار باشد.
• ماسک تنفسی که مورد استفاده قرار گرفته است، قبل از اینکه در اختیار فرد دیگری قرار داده شود، باید با آب نیم گرم و صابون شسته و کاملاً ضدعفونی گردد
• ماسک‌های تنفسی را در مواقعی که مورد استفاده نمی‌باشند، باید در محفظه‌های در بسته نگهداری نمود.
• حداکثر وزن ماسک همراه فیلتر به 500 گرم محدود شود.
• شستشو و ضدعفونی کردن ماسک‌ها مطابق با توصیه‌های شرکت سازنده و رعایت اصول ایمنی انجام شود.
• ماسک‌ها و فیلتر آن‌ها باید دارای تاریخ تولید و انقضا باشند.

 کفش و پوتین ایمنی، گتر خفاظتی، چکمه و نیم‌چکمه لاستیکی

کفش و پوتین ایمنی، کفشی است که برای استفاده درمحیط‌های کاری پا را درمقابل صدمه و آسیب محافظت می‌کند. گتر حفاظتی نوعی وسیله حفاظت فردی است که حد فاصل بین لبه شلوار تا روی کفش را می‌پوشاند. چکمه و نیم‌چکمه لاستیکی وسیله حفاظت فردی است که برای حفاظت پای کارگران در مقابل بتن‌ به هنگام بتن‌ریزی، رطوبت، آب، گل و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وسایل حفاظتی مخصوص پا

برای کلیه کارگرانی که هنگام کار، پاهایشان در معرض خطر برخورد با اجسام داغ و برنده و یا سقوط اجسام قرار دارند، باید کفش و پوتین ایمنی استاندارد، متناسب با نوع کار و خطرهای مربوط تهیه و در اختیار آن‌ها قرار گیرد. همچنین برای کارگرانی که در معرض خطر برق گرفتگی قرار دارند، باید کفش ایمنی مخصوص عایق الکتریسیته پیش‌بینی شود.

به منظور حفاظت قسمت‌های پایینی ساق پای کارگرانی که در معرض پاشش فلزات مذاب یا جرقه‌های جوشکاری یا برشکاری قرار دارند، باید گتر حافظتی مناسب تهیه و در اختیار آنها قرار گیرد.

در عملیات بتن‌ریزی و در مواردی که کار ساختمانی الزاماً در آب انجام می‌شود، به منظور حفاظت پای کارگران در مقابل بتن، رطوبت، آب، گل و از این قبیل، باید به تناسب نوع کار، چکمه یا نیم‌چکمه لاستیکی استاندارد تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.

به الزامات زیر درمورد استفاده از کفش ایمنی، گتر حفاظتی و چکمه یا نیم‌چکمه لاستیکی توجه شود:

• در مواردی که احتمال سقوط اجسام سنگین بر روی انگشتان پا وجود دارد، از کفش‌های ایمنی با سرپنجه فولادی استفاده می‌شود. در مورادی که احتمال نفوذ اجسام تیز و برنده به کف پا وجود دراد، باید از کفش‌های ایمنی که زیره آن ورقه فلزی مقاوم است، استفاده شود.
• در مواردی که پاها در تماس مداوم با آب یا مواد شیمیایی است، باید از چکمه‌های لاستیکی استفاده شود. اگر در همین حالت، خطر سقوط ناگهانی اجسام سنگین روی انگشتان پا یا برخورد جلوی کفش با قطعات تیز و برنده نیز وجود داشته باشد، باید از چکمه‌های ایمنی مجهز به گنجه فولادی استفاده شود.
• کفش ایمنی باید به راحتی قابل پوشیدن و درآوردن باشد و مشکل باز یا بسته شدن بند آن وجود نداشته باشد.
• زیره کفش ایمنی باید دارای آج باشد تا مانع سُر خوردن به ویژه روی نردبان شود.
• کفش مورد استفاده برقکاران باید دارای زیره عایق نسبت به ولتاژ کار باشد و نوک کفش از نوع پلاستیک فشرده و فاقد اجزای فلزی باشد.

دستکش حفاظتی

وسیله حفاظت فردی است که در انواع مختلف متناسب با نوع کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اینکه دستکش فقط تا مچ دست باشد یا بالای بازو، به عوامل زیان‌آور محیط و نحوه کار بستگی دارد.

برای حفـاظت دست کارگرانی که با اشیاء داغ، تیز، برنده و خشن و یا مواد خورنده و تحریک کننده پوست سر و کار دارند، باید دستکش‌های حفاظتی استاندارد و ساقه‌دار، متناسب با نوع کار و خطرهای مربوط تهیه و در اختیار آنان قرارداده شود. کارگرانی که با دستگاه مته برقی و یا سایر وسایلی که قطعات گردنده آن‌ها احتمال درگیری با دستکش آنان را دارد کار می‌کنند، نباید از هیچ نوع دستکشی استفاده نمایند.

انواع دستکش حفاظتی

به الزامات زیر درمورد استفاده از دستکش حفاظتی توجه شود:

• استفاده از دستکش حفاظتی برای کارهایی که احتمال درگیری آن با قطعات متحرک ماشین‌آلات یا دستگاه‌ها وجود دارد، ممنوع است.
• در انتخاب دستکش به اندازه و جنس دستکش توجه شود، بطوری‌که راحتی حرکت انگشتان به تأمین شود.
• به منظور حفظ جان کارگران برق کار که به هنگام کار در معرض خطر برق گرفتگی قرار دارند، باید دستکش عایق الکتریسته استاندارد تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.
• کارگرانی که در معرض حرارت بالا یا سرمای زیاد قرار دارند، باید برای آن‌ها دستکش‌های مقاوم در برابر سرما و گرما پیش‌بینی شود.

✅ ادامه توضیحات این بخش را در متن اصلی ایبوک مشاهده کنید.

 تجهیزات حفاظت فردی مخصوص کار در ارتفاع

مطابق مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان برای کارهایی از قبیل جوشکاری، سیم کشی و یا هر نوع کار دیگر در ارتفاع که امکان تعبیه سازه‌های حفاظتی برای جلوگیری از سقوط کارگران وجود نداشته باشد، باید وسایل و تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع از قبیل حمایل بند کامل بدن، طناب مهار (طناب تکیه‌گاهی) و سایر وسایل متوقف کننده از نوع استاندارد تهیه و در اختیار آنان قرار داده شود. البته ماده 79 «آیین‌نامه وسایل حفاظت فردی استفاده از تجهیزات مذکور را برای انجام هرگونه عملیات در ارتفاع، علاوه‌بر تأمین جایگاه کار ایمن، ضروری دانسته است.

حمایل‌ بند کامل بند (Harness) پوششی است که عموماً از انتهای بالای ران تا روی سطح کتف را می‌پوشاند و توسط قلاب‌هایی که به بر روی آن متصل است، فرد را به سایر تجهیزات متوقف‌کننده از سقوط وصل می‌کند. کمربند ایمنی وسیله‌ای است که ناحیه کمر را می‌پوشاند. لنیارد (Lanyard) طنابی است که بین عامل کار در ارتفاع و نقطه یا طناب تکیه‌گاه یا سازه ثابت ارتباط برقرا می‌کند و این ارتباط کمترین مزاحمت را برای عامل کار دارد. طناب نجات (Lifeline) طناب تکیه‌گاهی است که حمایل بند کامل بدن بواسطه لنیارد به آن متصل می‌شود. شوک‌گیر قطعه‌ای است که در میانه لنیارد برای کنترل ضربه ناشی از سقوط از ارتفاع تعبیه شده است.عملکرد مناسب این قطعه، فشار ضربه وارد بر کمر و ستون‌ فقرات را کاهش می‌دهد.

اجزای تشکیل‌دهنده حفاظت فردی در ارتفاع

به الزامات زیر درمورد استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مخصوص کار در ارتفاع توجه شود:

• قبل از هر بار استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع، کلیه قسمت‌ها و اجزاء آن باید از نظر داشتن خوردگی، پارگی، بریدگی و یا هر گونه عیب و نقص دیگر‌ مورد بازدید و کنترل قرار گیرد.

گسیختگی و پوسیدگی در لنیارد

• استفاده از میخ پرچ برای اتصال اجزای کمربند ایمنی و حمایل بند ممنوع است.
• طناب‌های ایمنی باید با آب و مواد شوینده ضعیف شسته شوند و توسط جریان هوا خشک شوند تا آسیبی به آن‌ها وارد نشود.
• کارگرانی که در عمق چاه کار می‌کنند، باید مجهز به حمایل بند کامل بدن و طناب مهار (طناب نجات) باشند. انتهای آزاد طناب مهار باید در بالای چاه در نقطه ثابتی محکم شود تا به محض احساس خطر، امکان بالا کشیدن و نجات کارگر وجود داشته باشد.

نکته: در برخی کارگاه‌های کوچک مشاهده می‌شود که برای جلوگیری از سقوط افراد از ارتفاع، از کمربند ایمنی ساده که به دور کمر بسته می‌شود، استفاده می‌کنند. این نوع کمربند‌ها اگرچه از سقوط جلوگیری می‌کنند اما درصورت سقوط فرد، فشار زیادی به کمر و ستون فقرات او وارد می‌شود و متحمل آسیب شدید می‌شود؛ لذا لازم است تا از حمایل بند کامل بند که نقطه اتکای آن در پشت و بالای کمر بین دو کتف است، استفاده شود تا آسیب‌های وارده بر فرد به حداقل برسد.

کمربند ایمنی به همراه طناب مهار

ایمنی در تخریب، عملیات خاکی، حمل و نقل مصالح

یکی از مراحل پرخطر عملیات ساختمانی، تخریب و گوبرداری است که امروزه با بهره‌برداری از طبقات زیرزمین و نیاز به گودبرداری، این مسئله اهمیت زیادی پیدا کرده است. تأمین ایمنی در کارگاه ساختمانی هنگام تخریب و گودبرداری نیازمند رعایت موارد متعددی است که در این بخش به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. اجرای گودبرداری در نیمه دوم سال که فصول بارندگی است اهمیت رعایت نکات ایمنی دوچندان می‌شود. مطابق دستورالعمل اجرایی گودبرداری‌های ساختمانی مصوب 1391 وزارت راه و شهرسازی، حضور یک نفر مسئول ایمنی کارگاه گودبرداری در گودهای با خطر زیاد و بسیار زیاد، از زمان شروع گودبرداری تا ایمن‌سازی دائم گود الزامی است.

تخریب

هر اقدامی که مستلزم جدا کردن مصالح از ساختمان به منظور حذف، نوسازی، تعمیر، مرمت و بازسازی تمام یا قسمتی از بنا باشد، تخریب نامیده می‌شود. قبل از شروع عملیات تخریب باید مجوز لازم از مرجع رسمی ساختمان توسط سازنده أخذ شود و اقدامات لازم با کسب نظر مهندس ناظر برنامه‌ریزی و انجام شود.

❓اما منظور از اقدامات لازم چیست؟

توجه: هرگونه تغییرات و جابه‌جایی در کنتورهای برق، گاز، آب و اتصالات قبل از کنتورها، فقط باید توسط مأموران سازمان‌ها و مسئولان ذیربط صورت گیرد.

کلیه راه‌های ارتباطی ساختمان مورد تخریب به استثنای پلکان‌ها، راهروها، نردبان‌ها و درهایی که برای عبور کارگران استفاده می‌شوند، باید در تمام مدت تخریب مسدود گردند. به علاوه نباید هیچ راه خروجی قبل از اینکه راه دیگر تأیید شده‌ای جایگزین شود، تخریب گردد. در محل ورود و خروج کارگران به ساختمان مورد تخریب، راهروهای سرپوشیده با طول حداقل 3 متر و عرض 0.5 بیشتر از عرض درب ورودی ساخته شود تا از سقوط مصالح بر روی آنان جلوگیری به عمل آید.

در محوطه تخریب گذرگاه‌های امن باید برای کارگران در نظر گرفته شود بطوریکه دارای روشنایی کافی بوده و فاقد هرگونه مانع باشند. منطقه خطر در اطراف ساختمان باید محصور شود و علامت خطر و هشداردهنده نصب شود. در هنگام شب نیز مرز منطقه محصورشده باید با نصب چراغ‌های قرمز یا تابلوهای شبرنگ مشخص شود. نباید اجازه ورود به افراد غیرمسئول به منطقه محصورشده داده شود.

حصارکشی منطقه تخریب

در تخریب ساختمان‌هایی که بر اثر فرسودگی، سیل، آتش سوزی، زلزله، انفجار و نظایر آن آسیب دیده یا از بین رفته‌اند، برای جلوگیری از ریزش و خرابی ناگهانی باید دیوارها قبل از تخریب زیر نظر شخص ذیصلاح مهار و شمع‌بندی شوند. در صورتی که ارتفاع ساختمان مورد تخریب از ساختمان‌ها و تأسیسات همجوار بیشتر باشد و امکان ریزش مصالح و ابزار کار به داخل یا روی بناها و تاسیسات مجاور وجود داشته باشد، باید اقدامات لازم از قبیل نصب سرپوش حفاظتی با مقاومت کافی به عمل آید. ریزش مصالح بر روی بام و تأسیسات ساختمان مجاور خطرات جبران ناپذیری را به همراه دارد. ممکن است در اثر ورود نخاله به داخل دودکش، موجب دودگرفتگی و خفگی ساکنان ساختمان مجاور شود. همچنین مسدود شدن لوله فاضلاب در اثر ورود نخاله، موجب سرریز و نشت آب به داخل واحد و آسیب به اثاثیه همسایگان یکی دیگر از خطرات احتمالی است.

هر یک از اجزای سازه و تجهیزات مورد استفاده در تخریب اعم از کف، کف موقت، چوب بست، پله‌های موقت، سقف و سایر اجزای راه روهای سرپوشیده و راه روهای عبور و مرور کارگران، پلکان‌ها و نردبان‌ها نباید بیش از  مقاومت خود، بارگذاری شوند.

✅ برای مطالعه ادامه این بخش به متن اصلی ایبوک مراجعه کنید.

تخریب کف و سقف

باید توجه داشت که قبل از تخریب سقف، راه‌های ورودی به طبقه زیر آن طوری مسدود شود که هیچ‌کس نتواند از آن رفت‌و‌آمد کند. آجرها و مصالح بین دو تیرآهن در سقف طاق ضربی، در هر حالتی باید برداشته شود. بعد از برداشتن قسمتی از مصالح و آجرهای بین دو تیر فولادی در سقف طاق ضربی، تخته‌های چوبی سالم به عرض 250 میلی‌متر و ضخامت 50 میلی‌متر روی تیرها یا تیرچه‌ها قرار داده شود تا کارگارن بتوانند روی آن‌ها مستقر شوند و به کار تخریب ادامه دهند.

در تخریب طاق‌های شیروانی یا چوبی، ابتدا باید قسمت‌های پوششی سقف برداشته شود، سپس نسبت به برچیدن خرپا یا اسکلت سقف اقدام گردد. در تخریب سقف‌هایی که از بتن پیش تنیده یا پس کشیده تشکیل یافته اند، باید توجه کافی به انرژی ذخیره شده در بتن و خطرهای احتمالی ناشی از آزاد شدن آن به عمل آید.

تخریب سقف و کف

تخریب دیوارها

اگر دیواری به‌عنوان تکیه‌گاه محسوب می‌شود، نباید در هیچ طبقه‌ای حذف شود، مگر آنکه کلیه اجزایی که به آن دیوار بار وارد می‌کردند، تخریب شده باشند. دیواری که ارتفاع آن بیش از 22 برابر ضخامت آن باشد، نباید بدون مهاربندی جانبی آزاد بماند و تمام یا قسمتی از آن تخریب شود. البته اگر دیوار برای ارتفاع بیشتر محاسبه و طراحی شده باشد، این امکان میسر است.

قبل از اقدام به تخریب دیوارها، باید تا فاصله 3 متری از آن کلیه سوراخ‌های موجود در کف با پوشش موقت پوشانده شوند که مصالح به طبقه زیرین نریزد. برای خراب کردن دیوارهای نازک و بلند و فاقد استحکام، باید از داربست استفاده شود و در مواقعی دیوار از طریق وارد کردن نیرو و فشار تخریب می‌شود، باید کارگران و افراد از منطقه ریزش دور نگهداشته شوند. دیوارهایی مانند دیوار زیرزمین که برای نگهداری خاک مجاور یا ساختمان مجاور ساخته شده‌اند، باید پس از اجرای سازه‌های نگهبان تخریب شوند.

در تخریب بناهای قدیمی که فاقد درز انقطاع می‌باشند، باید تمام دیوارهای پیرامونی تخریب شوند و هیچ دیوار متکی به دیوار همسایه به صورت ناپایدار باقی نماند. درصورت عدم رعایت این موضوع، در هنگام اجرای اسکلت جدید، ممکن است دیوار لق سقوط کرده و حادثه ایجاد کند. به این کار در عملیات تخریب «لق‌گیری» گوییم.

تخریب غیراصولی دیوار

تابلوها و علائم در کارگاه های ساختمانی

تابلوهای ایمنی کارگاهی حاوی علائم و نشانه‌های هشداردهنده بوده و به منظور افزایش سطح ایمنی و انتقال پیام در کارگاه‌ها نصب می‌شوند؛ بنابراین مهندسین ناظر، مجریان و کارفرمایان بایستی از نصب این تابلوها در محل‌های لازم اطمینان حاصل فرمایند. آشنایی با انواع علائم و مفهوم آن‌ها که موضوع مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان می‌باشد، برای تمامی مهندسین ساختمان و اعضای کارگاه الزامی است. در نظر داشته باشید که مطابق همین مبحث، این ابزارهای پیام‌رسانی محیطی نبایستی جایگزین نظارت‌های مهندسی، تأمین شرایط کاری ایمن و استفاده از متخصصین HSE باشند.

این تابلوها متشکل از یک نماد گرافیکی، شکل هندسی و رنگ ایمنی خاص می‌باشند، البته ممکن است تابلوها حاوی پیام‌های متنی نیز باشند که به منظور انتقال بهتر نکات ایمنی در نظر گرفته شده اند. رنگ‌های ایمنی در علائم تصویری و نورانی، حاوی پیام مشخصی هستند و مطابق جدول 1 مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند.

نوع و اندازه نوشتار در تابلوهای ایمنی، دارای ضوابطی است که بایستی مطابق مبحث بیستم رعایت شود تا از قابل رویت بودن آن برای کارکنان اطمینان حاصل نمود.

علائم ایمنی به طور کلی دارای چهار نوع تصویری، نورانی، صوتی، کلامی و حرکتی می‌باشند به بررسی هر یک از آن‌ها می‌پردازیم. در برخی موارد ممکن است بیش از یک نوع علائم ایمنی ترکیب و استفاده شود، برای مثال علائم حرکات دست با علائم کلامی ترکیب شود تا کارکنان را سریع‌تر از وجود خطر آگاه سازد.

✅ در متن اصلی ایبوک همه علائم تصویری مربوط به ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی را مطالعه کنید.

توجه و عدم توجه به نکات ایمنی در کارگاه ساختمانی

همان‌طور که گفته شد هرگاه مهندسان ناظر در ارتباط با نحوه اجرای عملیات عمرانی ایراداتی مشاهده نمایند که احتمال وقوع حادثه را در برداشته باشد، باید فوراً مراتب را همراه با راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های لازم ، کتباً به کارفرما یا کارفرمایان مربوطه اطلاع داده و رونوشت آن را به واحد کار و امور اجتماعی محل و مرجع صدور پروانه ساختمان تسلیم نمایند. کارفرما موظف است فوراً کار را در تمام یا قسمتی از کارگاه که مورد ایراد و اعلام خطر واقع شده متوقف و کارگران را از محل خطر دور و اقدامات مقتضی در مورد رفع خطر به عمل آورد .

✅ در متن اصلی ایبوک مواردی که احتمال افزایش ریسک وقوع حوادث، (به خصوص در کارگاه های ساختمانی) را دارند بررسی خواهیم کرد.

چک‌لیست‌های ایمنی در کارگاه ساختمانی

جهت کنترل و نظارت بر فرایندهای اجرایی، چک‌لیست ابزاری ضروری و مهم تلقی می‌شود. در این بخش چک‌لیست‌های HSE ارائه خواهد شد و این چک‌لیست‌ها به تناسب شرایط کار، دوره زمانی متفاوت روزانه، هفتگی یا ماهانه می‌تواند داشته باشد.

✅ در اینجا به طور نمونه بخشی از چک لیست های ایمنی در کارگاه ساختمانی را قرار دادیم برای دانلود و دریافت کامل فایل چک لیست ایمنی به متن اصلی ایبوک مراجعه کنید.

پرسش و پاسخ

نتیجه گیری

شرایط کاری ناایمن به نحو بدی بر روحیه و انگیزه کارگران تأثیر گذاشته و ممکن است منجر به ترک کار شده و شرکت نیز ممکن است در یافتن جایگزین‌های واجد شرایط که دارای دانش و مهارت خاص مانند کارگران قبلی باشند، دچار مشکل شود؛ بنابراین ایمنی و بهداشت در محیط کار به نفع سازمان بوده، زیرا دارای این مزیت می‌باشد که کارگران سالم و دارای بازده را نگه می‌دارد. این باعث کاهش غیبت از کار کارگران شده، انگیزش آن‌ها بیشتر شده و در نهایت باعث می‌شود که کارگران کمتر محیط شغلی خود را ترک کنند.

مدیریت HSE اثربخش، تصویر عمومی و شهرت شرکت را نیز بهبود می‌بخشد که برای شرکت بسیار مهم می‌باشد، زیرا انتقادهای عمومی و حوادث شدید منبعی از تبلیغات بد و نامطلوب‌اند که می‌تواند پیامدهای تجاری منفی در پی داشته باشد. با در نظر گرفتن و اجرای مواردی که در این مقاله ذکر گردید، می‌توان انتظار داشت امکان وقوع خطرات جانی و مالی در کارگاه‌های ساختمانی تا حد بسیار زیادی کاهش یابد.

منابع

1. مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ویرایش 1392
2. HSE در کارگاه‌های ساختمانی، خامد خانجانی و فاطمه آزاد، 1398
3. آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1381
4. آیین‌نامه ایمنی ساختمان کارگاه‌ها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1390
5. آیین‌نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه‌ها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1394
6. آیین‌نامه وسایل حفاظت فردی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1390
7. مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان ویرایش 1396
8. آیین‌نامه پیشگیری و مبارزه با آتش‌سوزی در کارگاه‌ها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1391
9. آیین‌نامه حفاظتی تأسیسات الکتریکی در کارگاه‌ها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1386
10. آیین‌نامه تأسیسات کارگاه از نظر بهداشتی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
11. آیین‌نامه ایمنی کار در ارتفاع، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1389
12. آیین‌نامه ایمنی کار با ماشین‌آلات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1391
13. آیین‌نامه ایمنی ماشین‌افزارها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1387
14. آیین‌نامه حفاظتی ماشین‌های لیفتراک، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1387
15. آیین‌نامه حفاظتی ماشین‌های سنگ‌زنی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1387
16. آیین‌نامه ایمنی جوشکاری و برشکاری گرم، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1387
17. آیین‌نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو، شورای عالی حفاظت فنی، 1340
18. آیین‌نامه ایمنی سیستم اتصال به زمین، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ، 1385
19. آیین‌نامه حفاظتی صنایع چوب، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1384
20. آیین‌نامه حفاظتی وسایل حمل و نقل و جابه‌جا کردن مواد و اشیا در کارگاه‌ها، شورای عالی حفاظت فنی، 1345
21. آیین‌نامه ایمنی دستگاه‌های مخلوط‌کن و همزن در کارگاه‌ها، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1387
22. آیین‌نامه و مقررات حفاظتی حفر چاه‌های دستی، شورای عالی حفاظت فنی، 1364
23. آیین‌نامه ایمنی راه‌های کشور، جلد هفتم ایمنی در مناطق عملیات اجرایی (267)، ویرایش 1402
24. Health and safety in construction, Stephen Williams,2006
25. Handbook of OSHA Construction Safety and Health, Charles D. Reese and James Vernon Eidson, 2006

1. مسئولیت در ساخت‌وساز

2. عوامل مسئول در ساخت‌وساز شهری

3. HSE و اهمیت توجه به آن

4. خسارت‌های ناشی از حوادث

5. بررسی حوادث

6. مسئولیت تأمین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت از محیط‌زیست

•  کارفرما
• مجری (سازنده)
• ناظر
• مسئول ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط‌زیست

7. اصول 5s چیست؟

• جداسازی و تفکیک
• نظم و ترتیب
• پاکسازی و تمیزی
• استانداردسازی و تداوم
• انضباط و تعلیم

8. وسایل و تجهیزات حفاظت فردی

• ویژگی‌های عمومی و الزامات وسایل و تجهیزات حفاظت فردی
• وظایف کارفرما و کارگر در کاربرد وسایل و تجهیزات حفاظت فردی
• مشخصات و الزامات استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی
  • کلاه ایمنی
  • ماسک تنفسی حفاظتی
  • کفش و پوتین ایمنی، گتر خفاظتی، چکمه و نیم‌چکمه لاستیکی
  • دستکش حفاظتی
  • گوشی حفاظتی و پلاگ گوش
  • عینک ایمنی و سپر محافظ
  • لباس کار
  • تجهیزات حفاظت فردی مخصوص کار در ارتفاع

9. ایمنی محیط‌ کار، وسایل و سازه‌های حفاظتی

• ایمنی عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی
• ایمنی در مقابل سقوط افراد، مصالح و تجهیزات
• نرده حفاظتی
• پاخورهای حفاظتی
• تورهای ایمنی نفرگیر و نخاله‌گیر
• راهرو سرپوشیده موقت
• سرپوش حفاظتی
• پوشش موقت فضاهای باز

10. جلوگیری از حریق، سوختگی و برق‌گرفتگی

• الزامات ایمنی برای جلوگیری از حریق
• الزامات ایمنی استفاده و نگهداری از مایعات و مواد قابل اشتعال
• الزامات ایمنی در هنگام استفاده از وسایل گرم‌کننده موقت
• الزامات ایمنی پخت قیر و آسفالت
• الزامات ایمنی برشکاری و جوشکاری با گاز و برق
• الزامات ایمنی مراقبت و نگهداری از سیلندرهای گاز تحت فشار
• الزامات ایمنی خطوط انتقال نیرو و تأسیسات برق
• الزامات ایمنی وسایل و تجهیزات اطفای حریق

11. بهداشت کار، تسهیلات بهداشتی و رفاهی

• الزامات بهداشت فردی
• نظافت عمومی
• اصول بهداشتی در اتاق استراحت کارکنان
• اصول سرویس بهداشتی در کارگاه
• اصول بهداشتی حمام در کارگاه
• اصول بهداشتی آشپزخانه در کارگاه
• اصول بهداشتی غذاخوری در کارگاه
• اصول بهداشتی آب آشامیدنی
• اصول مبارزه با حشرات در کارگاه

12. محیط‌زیست در کارگاه‌های ساختمانی

• مصرف بی‌رویه آب
• مصرف بی‌رویه انرژی
• آلودگی خاک
• آلودگی هوا
• آلودگی آب
• آلودگی صوتی
• آسیب به درختان

13. وسایل دسترسی موقت

• خرک و چهارپایه داربستی
• داربست و کلایمر
• نردبان
• راه‌پله موقت
• راه شیب‌دار و گذرگاه

14. وسایل، تجهیزات و ماشین‌آلات ساختمانی

• موارد عمومی ایمنی ماشین‌آلات
• بررسی نکات مهم آیین‌نامه‌های مرتبط با وسایل، تجهیزات و ماشین‌آلات ساختمانی
• دستگاه‌ها و وسایل موتوری بالابر
• وسایل موتوری نقل و انتقال، خاکبرداری و جابه‌جایی مصالح ساختمانی
• جرثقیل برجی (تاور کرین)
• نکات ایمنی نصب تاور کرین
• نکات ایمنی بعد از نصب و قبل از بهره‌برداری
• نکات ایمنی کار با تاور کرین

15. ایمنی در ساخت، برپایی و نصب اسکلت

• اجرای سازه‌های فولادی
• اجرای سازه‌های بتنی
• نصب قطعات پیش‌ساخته بتنی

16. ایمنی در تخریب، عملیات خاکی، حمل و نقل مصالح

• تخریب
  • تخریب کف و سقف
  • تخریب دیوارها
  • تخریب سازه‌های بتنی
  • تخریب سازه‌های فولادی
  • تخریب دودکش‌های بلند صنعتی و سازه‌های مشابه
• عملیات خاکی
  • گودبرداری (حفر طبقات زیرزمین و پی‌کنی ساختمان)
  • حفاری چاه‌ها و مجاری آب و فاضلاب
  • حمل و نقل، جابه‌جایی و انبار کردن مصالح

17. بیماری‌های ناشی از کار

• بیماری‌های دستگاه تنفسی ناشی از کار
• بیماری‌های دستگاه عضلانی- اسکلتی ناشی از کار
• بیماری‌های دستگاه شنوایی ناشی از کار
• بیماری‌های پوستی ناشی از کار
• بیماری‌های چشمی ناشی از کار

18. کمک‌های اولیه

• کمک‌های اولیه در سوختگی
• کمک‌های اولیه در برق‌گرفتگی
• کمک‌های اولیه در مسمویت
• کمک‌های اولیه در شکستگی
• کمک‌های اولیه در زخم‌ها و خونریزی
• کمک‌های اولیه در گرمازدگی

19. تابلوها و علائم در کارگاه‌های ساختمانی

• علائم ایمنی تصویری
• علائم ایمنی نورانی
• علائم ایمنی صوتی
• علائم ایمنی کلامی
• علائم ایمنی حرکتی
• علائم و تابلوهای ایمنی در عملیات راهسازی
• علائم و تابلوهای ایمنی دائمی در کارگاه‌های صنعتی ساختمانی

20. توجه و عدم توجه به HSE

21. چک‌لیست‌های HSE

22. پرسش و پاسخ

23. نتیجه گیری

• ثبت شده در
  وزارت ارشاد
• دانلود سریع
  پس از پرداخت
• ضمانت ارسال
  بروزترین نسخه کتاب