یکی از مهمترین مهارت ها برای کار در دفتر فنی آشنایی با نرم افزار و دستورات اتوکد (AutoCAD) است. این نرم افزار از جمله مشهورترین و پرکاربردترین محصولات شرکت Autodesk است که قابلیت طراحی و نقشهکشی دوبعدی و سهبعدی در شاخههای مختلف صنعتی و مهندسی را برای طراحان فراهم آورده است. از این رو به دلیل پر کاربرد بودن این نرم افزار در این مقاله تصمیم گرفتیم 20 دستور از دستورات مهم و کاربردی نرم افزار اتوکد که برای کار در دفاتر فنی ضروری است را به صورت تصویری و با ذکر مثال توضیح دهیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد و بتوانید از آن بهره کافی را ببرید.
⌛ آخرین بهروزرسانی: 20 مرداد 1400
📕 تغییرات بهروزرسانی: انتشار جدید
در این مقاله چه میآموزیم؟
- 1. دستور Units
- 2. دستور Align
- 3. دستور scale
- 4. دستور Boundary
- 5. دستور Polyline
- 6. دستورات مربوط به مساحت
- 7. شرح کامل دستور List
- 8. دستور Hyperlink
- 9. دستور ARRAY
- 10. دستورPrint و تنظیمات مربوطه
- 11. دستور Dimention
- 12. دستور Dimstyle
- 13. دستور Dimdisassociate
- 14. دستور Table
- 15. دستور Divide
- 16. دستور Copy
- 17. دستور Layer
- 18. دستور Drafting Settings و تنظیمات مربوطه
- 19. منوی Option و تنظیمات مربوطه
- 20. تنظیمات فارسی نویس ها و Kateb
- 21. بخش دوم مقاله : خلاصه تایپی دستورات که در قسمت اول مقاله توضیح داده شده اند
- 22. نتیجه گیری
1. دستور Units
بهطورکلی، برای اجرای دستورها در نرمافزار اتوکد دو راه وجود دارد. راه اول، استفاده از رابط گرافیکی (کلیک بر روی آیکونها) برای اجرای عملکردهای موردنظر و راه دوم، تایپ دستور مربوط به عملکردهای موردنظر در نوار خط فرمان (Command line) است.
یکی از دستور های اتوکد دستور Units است از دستور Units دراتوکد برای تغییر و ویرایش واحد ترسیمِ فایل جاری استفاده میشود. بسیاری از کاربران اتوکد همیشه این دغدغه فکری را دارند که آیا نقشه آنها در واحد ترسیمیِ صحیحی رسم شده است یا خیر؟
❓ اگر قرار بوده نقشه ساختمانی در واحد متریک ترسیم شود آیا واقعاً واحد فایل جاری در حال حاضر متریک است؟ اگر پاسخ خیر است چگونه میتوان واحد ترسیم فایل را تغییر داد؟
برای اجرای این دستور نیز مانند دستورات دیگر کلمه Units و یا مخفف آن Un را در خط فرمان تایپ میکنیم و کلید Enter را میفشاریم تا کادر تنظیمات مربوطه برای ما باز شود. با اجرای این دستور از طریق روشی که در بالا توضیح داده شد، کادری باز میشود که تمامی تنظیمات مربوطه در این کادر موجود است که در زیر به توضیح لغت به لغت آن میپردازیم.
1.1. گزینههای پنجره Drawing Units
▪️ گزینه Length :
اولین لغت از سمت چپ در این کادر کلمه Length میباشد. در این قسمت میتوانیم به تنظیمات طولی اتوکد خود بپردازیم. به این صورت که وارد قسمت Type بشویم. این قسمت مربوط به انتخاب نوع اعداد خطوط ماست. در این قسمت انتخاب میکنیم که واحد اندازهگیری چه چیزی باشد. قسمت Type دارای گزینههای زیر است که به توضیح آن میپردازیم.
▪️ گزینه Architectural :
این گزینه اولین گزینه از زیر منوی باز شده است و به معنای واحد معماری میباشد.
▪️ گزینه Decimal :
دومین گزینه از این قسمت، گزینه Decimal میباشد. این گزینه برای واحد اعداد اعشاری است و گزینه پیشفرض اتوکد میباشد.
▪️ گزینه Engineering :
سومین گزینه از این قسمت به معنای واحد مهندسی میباشد.
▪️ گزینه Fractional :
این گزینه چهارمین کلمه از قسمت type است. Fractional برای واحدهای کسری کاربرد دارد.
▪️ گزینه Scientific :
گزینه آخر مربوط به واحدهای علمی است.
شما میتوانید برای آشنایی بیشتر هرکدام از این گزینهها را انتخاب و امتحان نمایید. هم چنین باتوجهبه نیاز خود قادر به انتخاب یکی از این گزینهها میباشید. این گزینهها مربوط به واحدهای طولی در نرمافزار اتوکد است.
منظور از واحدهای طولی، این است که این دستورات در ترسیم خطوط کاربرد دارند و گزینههای مربوط به مقیاس زاویه را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
▪️ گزینه Precision:
این گزینه برای تعیین تعداد رقم اعشار است، به این صورت که اگر گزینه 0.00 را انتخاب نماییم میتوانیم اعداد با دو رقم اعشار را مشاهده کنیم.
در این صورت اگر کار ما دقیق و دارای اعداد اعشاری زیاد است، میتوانیم از گزینهای که دارای صفرهای بیشتری است استفاده نماییم.
▪️ گزینه Angle :
پس از توضیح تنظیمات موجود در واحدهای طول، حال به توضیح تنظیمات واحدهای درجه میپردازیم. در این قسمت نیز مانند قسمت طول، گزینه Type را مشاهده مینماییم.
این گزینه دارای زیر منوی زیر است که به توضیح هرکدام خواهیم پرداخت.
▪️ گزینه Decimal degrees :
اولین گزینه این منو برای واحد اعشاری زاویه است.
▪️ گزینه Deg/ min/ sec :
دومین گزینه مخفف سه واحد” درجه، دقیقه و ثانیه ” است.
▪️ گزینه Grad :
واحد اندازهگیری گراد میباشد.
▪️ گزینه Radians :
واحد اندازهگیری رادیان میباشد.
▪️ گزینه Surveyors unit :
واحد اندازهگیری مربوط به واحدهای نقشهبرداری است.
▪️ گزینه Clockwise :
این گزینه مربوط به جهت چرخش زاویه ماست. میدانیم که در حالت پیشفرض، زاویه چرخش در اتوکد پادساعتگرد است. به طور مثال اگر در ترسیم یک خط و یا چرخش آن عدد 180 را وارد کنیم. خط 180 درجه به سمت پادساعتگرد میچرخد، حال اگر در این قسمت گزینه Clockwise را فعال نماییم، ازاینپس زوایای ما جهت ساعتگرد را داشته و به این سمت چرخش دارند.
▪️ گزینه Insertion scale :
قسمت دوم در این کادر گزینه Insertion scale میباشد. این گزینه برای تعیین مقیاس خطوط ترسیمی میباشد. این گزینه همان قسمتی است که همواره باید قبل از شروع ترسیم آن را چک نماییم، زیرا با تغییر مقیاس یا اشتباه بودن مقیاس در ادامه کار دچار مشکل میشویم.
این قسمت نیز دارای زیر منویی است که گزینههای متفاوتی را ارائه میدهد. این گزینهها شامل Inch, Feet, Millimeter, Meter و… میباشد که هرکدام یک واحد اندازهگیری بوده و خصوصیات خود را دارد.
▪️ گزینه Sample output:
در این قسمت اعداد خروجی برنامه را بر اساس تنظیمات ما نمایش میدهد.
▪️ گزینه Lighting:
این گزینه شدت نور در پروژه جاری را کنترل میکند. برای استفاده از این امکان گزینه Generic را انتخاب نکنید.
▪️ گزینه Direction:
گزینه آخری که در قسمت پایین کادر نمایان است. گزینه Direction میباشد. این گزینه، جهت Base Angle را نسبت به شرق، غرب، شمال، و جنوب مشخص میکند. این گزینه در صورت پیشفرض در نرمافزار به قسمت شرق بوده و پیشنهاد ما این است که همین پیشفرض را برای آن حفظ نمایید و تنظیمات این قسمت را دستنخورده باقی بگذارید.
2. دستور Align
یکی دیگر از دستورات اتوکد دستور Align است. دستور Align در اتوکد میتواند برای ردیف کردن و همترازی یک موضوع نسبت به موضوعی دیگر، سه دستور جابهجایی (Move)، چرخش (Rotate) و تغییر مقیاس (Scale) را هم زمان انجام دهد.
برای اجرای این دستور، از طریق خط فرمان (Command Line) کلمه Align و یا مخفف آن AL را که معرف دستور میباشد در خط فرمان تایپ کرده، سپس کلید Enter را میفشاریم.
در مثال ساده زیر، مستطیل سفیدرنگ سمت راست، بهصورت ثابت نگهداشته شده است و ما میخواهیم مستطیل دیگر را در کنار مستطیل سمت راستی، جفت نماییم.
مکاننما به حالت مربع انتخاب تبدیل شده، و در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Select objects
به معنای موضوعات را انتخاب کنید، میباشد. این اعلان در تمامی دستورات ویرایشی که باید در آنها انتخاب موضوعات انجام گیرد، وجود دارد.
ما میخواهیم مستطیل قرمزرنگ در کنار مستطیل سفیدرنگ جفت شود. برای این کار فقط مستطیل قرمزرنگ را با کلیک بر روی آن انتخاب مینماییم.
بعد از انتخاب مستطیل قرمزرنگ، Enter را میزنیم. در خط فرمان اعلان Specify first source point ظاهر میشود.
▪️ اعلان Specify first source point
به معنای اولین نقطه روی موضوع اصلی را تعیین کنید، میباشد. مطابق دستور بالا، اتوکد از ما میخواهد تا نقطه مبدأ اول را انتخاب نماییم.
پس از انتخاب نقطه مبدأ روی مستطیل قرمز، در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Specify first destination point
این اعلان به معنای اولین نقطه روی موضوع مقصد را تعیین کنید، میباشد. پس از انتخاب نقطه مقصد روی مستطیل سفید، یک پارهخط از نقطه مبدأ اول به نقطه مقصد اول متصل میشود.
در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Specify second source point
این اعلان به معنای دومین نقطه روی موضوع اصلی را تعیین کنید، میباشد. پس از انتخاب نقطه مبدأ دوم روی مستطیل قرمز، در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Specify second destination point
پس از انتخاب نقطه مقصد دوم روی مستطیل سفید، یک پارهخط از نقطه مبدأ دوم به نقطه مقصد دوم متصل میشود.
سپس در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Specify third source point or continue
این اعلان به معنای سومین نقطه روی موضوع اصلی را تعیین کنید، میباشد. در موضوعات دوبعدی، معرفی دونقطه کفایت میکند، کلید Enter را میفشاریم تا زیرمجموعه continue اجرا گردد. در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
▪️ اعلان Scale objects based on alignment points? [Yes/No] NO
این اعلان به معنای موضوعات را بر اساس نقاط معرفی شده، تغییر مقیاس دهد؟ میباشد. در داخل علامت کروشه ([])، زیرمجموعه Yes به معنای تغییر مقیاس دهد و زیرمجموعه No به معنای تغییر مقیاس ندهد، میباشد. در واقع اتوکد از ما میخواهد تا انتخاب نماییم که میخواهیم از دستور Scale استفاده نماییم یا خیر.
همانطور که در شکل بالا مشاهده میشود، اندازه مستطیل قرمزرنگ از اندازه مستطیل سفیدرنگ کوچکتر است.
درصورتیکه بخواهیم مستطیل قرمزرنگ با همین شکل و اندازه در کنار مستطیل سفیدرنگ، جفت شود، گزینه No را در نوار فرمان اتوکد انتخاب مینماییم. تا مطابق شکل زیر کار تمام شود.
درصورتیکه بخواهیم مستطیل قرمزرنگ کاملاً در کنار مستطیل سفیدرنگ جفت شود یعنی مقیاس مستطیل قرمز تغییر یابد، باید گزینه Yes را انتخاب نماییم تا از دستور Scale استفاده نماییم.
در خاتمه مطابق شکل زیر خواهیم داشت:
3. دستور scale
سومین دستور از دستورات اتوکد دستور Scale است. این دستور برای تغییر متناسب مقیاس نقشه یا حتی تبدیل مقیاس نقشه مثلاً از اینچ به سانتیمتر، استفاده میشود.
برای اجرای این دستور، از طریق خط فرمان، کلمه Scale و یا مخفف آن SC را تایپ کرده و سپس کلید Enter را میفشاریم. پس از اجرای فرمان Scale پیغامی در خط فرمان نمایش داده میشود که میگوید آبجکت خود را که میخواهید فرایند اسکیل کردن روی آن پیاده شود را انتخاب کنید (Select Object) ، حالا آن آبجکت میتواند پلان، نما، مقطع یا هر چیز دیگر باشد. برای مثال میخواهیم یک درب چوبی را متره کنیم مقیاس این درب چوبی 1/50 است ولی ما به ابعادهایی با مقیاس 1/100 احتیاج داریم. پس درب را بهعنوان آبجکت مورد نظرمان انتخاب میکنیم.
بعد از اینکه آبجکت موردنظر خود را انتخاب کردیم، کلید Enter را میفشاریم. در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
با انتخاب گوشهای از شکل، میتوانیم آن را بهصورت دستی کوچک و بزرگ کنیم و یا اینکه مقیاس مورد نظرمان را وارد کنیم. برای مثال ذکر شده مقیاس موردنظر 1/100 است و این مقیاس نصف مقیاس درب موردنظر ما یعنی 1/50 است پس باید در باکس عدد 0.5 را وارد کنیم.
برای استفاده از دستور Scale، به این چند نکته، توجه کنید:
- درصورتیکه هر گوشهای از شکل دلخواه خود را انتخاب کنید، تفاوتی نمیکند. به این دلیل که در پایان اعمال این دستور، تمام شکل به یک اندازه بزرگ و یا کوچک میشود ولی به شما پیشنهاد میشود که از گوشه شکل، اقدام به تغییر مقیاس کنید. چون اگر از نقطه دیگری تغییر بدهید ممکن است که مکان شکل موردنظر تغییر پیدا کند. البته در اصل موضوع مشکلی ایجاد نمیشود ولی ممکن است که بعداً دچار مشکل شوید.
- دستور Copy که در باکس مقیاس وجود دارد، وظیفه دارد که با حفظ شکل اولیه که توسط ما کشیده شده است، شکل جدیدی با مقیاسی جدید ایجاد کند.
- دستور Reference که در باکس مقیاس وجود دارد به این صورت عمل میکند که مثلاً شما در کادر اول یک اندازه مثل 50 را قرار میدهید که اندازه قبل است و در کادر دوم اندازه جدید را که مثلاً 100 هست را وارد میکنید و شکل شما 2 برابر میشود ولی در حالت عادی اگر عدد 50 را وارد میکردید شکل مورد نظرتان 50 برابر اندازه اول خود میشد.
4. دستور Boundary
گاهی با استفاده از دستورات مختلف موضوعاتی را ترسیم میکنیم که یکپارچه نیستند و برای اجرای سریع بسیاری از عملیاتها به یکپارچهسازی اشکال در اتوکد نیاز پیدا میکنیم. اینجاست که دستور یکپارچهسازی اشکال در اتوکد به کار میآید.
برای فعالکردن این دستور کلمه Boundray و یا مخفف آن Bo را در خط فرمان تایپ میکنیم و کلید Enter را میفشاریم. بلافاصله پس از اجرای دستور، کادر Boundary Creation به نمایش گذاشته میشود.
1.4. گزینههای کادر Boundary creation
▪️ گزینه Pick Point :
با استفاده از این گزینه میتوانیم با کلیک چپ کردن درون یک محدوده، آن را برای یکپارچهسازی انتخاب کنیم.
▪️ گزینه Island detection:
با استفاده از این گزینه میتوانیم موجودیت مرزها را کنترل کنیم.
▪️ منوی کرکرهای Object type :
در این قسمت با دو گزینه Polyline و Region مواجه هستیم.
▪️ گزینه Polyline:
با استفاده از این گزینه محدوده یکپارچه ایجاد شده از جنس چند خطی است.
▪️ گزینه Region:
با استفاده از این گزینه ترسیم بهصورت یک محدوده سهبعدی یکپارچه در اتوکد در میآید.
محدوده یکپارچه ایجاد شده توسط Polyline در همان حالت ساده دوبعدی است اما محدوده ایجاد شده توسط Region در حالت سهبعدی است و میتوان عملیاتهای Intersect، Subtract و،Union را روی محدوده یکپارچه ایجاد شده اجرا کرد.
بهعنوانمثال میخواهیم مساحت بامی به شکل زیر را برای انجام متره عایقکاری به دست آوریم. ابتدا برای بهدستآوردن مساحت، با استفاده از دستور List (که بعداً به شرح آن میپردازیم) ، نیاز داریم که خطوط بام یکپارچه شوند. برای این کار از دستور Boundry استفاده میکنیم. ابتدا دستور را فعال میکنیم و Enter را میفشاریم. در کادر Boundary Creation روی Pick Point کلیک میکنیم تا به محیط ترسیم بازگردیم. درون شکل مورد نظرمان کلیک میکنیم و دکمه Enter را میفشاریم.
حال با کلیک کردن روی یکی از اضلاع شکل، کل شکل انتخاب میشود و متوجه میشویم که شکل یکپارچه شده است.
5. دستور Polyline
این دستور برای رسم خطوط پشتسرهم کاربرد دارد. هم چنین این خطوط میتوانند منحنی و یا خطوط صاف پشتسرهم باشد. قبل از توضیح کامل دستور Polyline و زیر دستورهای آن به توضیح دستور Line و تفاوتهای آن با Polyline میپردازیم.
1.5. تفاوت دستور Line و polyline
هر دوی این دستورها برای رسم خطوط میباشند. با این تفاوت که، در دستور Line ما با دو کلیک یک خط را رسم میکنیم، و اگر بخواهیم خط دیگر را رسم کنیم احتیاج داریم که دوباره این دستور را اجرا کرده و سپس خط را رسم کنیم. به زبان دیگر، این دستور برای رسم خطوط مجزا از هم است و اگر روی خطوط که توسط دستور Line رسم کردهایم، کلیک نماییم. خطوط جدا از هم انتخاب میشوند.
اما دستور Polyline ، برای ترسیم خطوط پشتسرهم میباشد که این خطوط بهصورت واحد رسم میشود و شما برای رسم خطوط پشتسرهم نیازی به تکرار این دستور ندارید، و با یکبار اجرای این دستور، میتوانید خطوط پشتسرهم را رسم نمایید.
برای فعالکردن این دستور از دستورات اتوکد، کلمه Polyline و یا مخفف آن PL را در خط فرمان پایین صفحه تایپ نموده و سپس دکمه Enter را فشار میدهیم تا دستور اجرا شود. در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود.
این اعلان از ما میخواهد که نقطه اول خط را مشخص کنیم. بعد از مشخصکردن نقطه اول اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود.
2.5. زیر دستور Arc
میتوانیم توسط این زیر دستور خطوط Arc یا همان منحنی پشتسرهم را رسم نماییم. هم چنین میتوانیم نقطه شروع منحنی را به نقطه پایان آن وصل کرده و بدین ترتیب، یک دایره رسم نماییم.
برای این کار پس از اجرای دستور Polyline ، زیر دستورهایی را در خط فرمان خود مشاهده میکنیم. اولین آن ها، زیر دستور Arc است که با کلیک چپ بر روی آن، این زیر دستور فعال میشود.
با فعالکردن این دستور میتوانیم با کلیک کردن به نقاط دلخواه منحنی یا دایره خود را رسم نموده و در صورت تمایل منحنیهای پشتسرهم رسم نماییم.
بعد از فعالکردن این زیر دستور، در قسمت خط فرمان، گزینههایی مشاهده میکنیم که به توضیح آن ها میپردازیم:
▪️ گزینه Angle:
با انتخاب گزینه Angle بهوسیله موس میتوانیم مقدار زاویه ترسیم کمان را وارد کنیم.
بعد از ورود مقدار زاویه، میتوانیم نحوه ترسیم کمان را با انتخاب دو روش CEnter و Radius ادامه دهیم.
▪️ گزینه Center:
با انتخاب گزینه CEnter و یا تایپ حروف CE ، مرکز کمان را با استفاده از موس و یا تایپ مقدار در راستای زاویهای که در مرحله قبل وارد کردهایم ترسیم میکنیم.
▪️ گزینه Close:
بعد از انتخاب نقطه سوم این گزینه فعال میشود و نقطه انتهایی را به نقطه اول وصل میکند و دستور به اتمام میرسد.
▪️ گزینه Direction :
با انتخاب این گزینه میتوانیم با زاویه دلخواه، با استفاده از نقطه اول و نقطه دوم که انتهای کمان در نظر گرفته میشود کمان را ترسیم کنیم.
▪️ گزینه Halfwidth:
با انتخاب این گزینه میتوانیم کمانی دارای ضخامت ترسیم کنیم و دو مقدار را برای پهنای ابتدا و انتهای کمان وارد کنیم. به یاد داشته باشید که عدد ورودی ما با ضریب 2 اعمال میشود.
▪️ گزینه Line :
فرض کنیم که با دستور POLYLINE وارد حالت Arc شدیم و تعدادی کمان ترسیم کردهایم و نیاز به ترسیم خط داریم. با استفاده از گزینه Line میتوانیم ادامه خط مرکب خود را با حالت خط ادامه دهیم.
▪️ گزینه Radius :
با انتخاب این گزینه میتوانیم مقدار شعاع کمان را وارد کنیم و با انتخاب گزینه Angle زاویه مرکزی کمان را وارد کنیم و در حالت پیشفرض میتوانیم نقطه انتهای قوس را با موس انتخاب کنیم.
▪️ گزینه Second pt :
با انتخاب این گزینه میتوانیم نقطه اول را شروع قوس و نقطه دوم را نقطه میانی کمان و نقطه سوم را نقطه انتهای کمان معرفی کنیم.
▪️ گزینه Undo :
اثر آخرین عمل انجام شده در فرمان جاری را خنثی میکند.
▪️ گزینه Width :
برای ترسیم خطوط مرکب با ضخامت میتوانیم از این گزینه استفاده کنیم و کمانها را با دو مقدار پهنای ابتدایی و پهنای انتهایی ترسیم کنیم. به یاد داشته باشید که این پهنا فقط برای یک کمان در نظر گرفته میشود و برای کمانهای بعدی پهنای انتهایی در نظر گرفته میشود.
3.5. زیر دستور Halfwidth
دومین زیر دستور نمایان شده در خط فرمان، زیر دستور Halfwidth است.
این زیر دستور برای کشیدن مربع یا مستطیلهای پشتسرهم است. برای این کار بر روی زیر دستور Halfwidth کلیک چپ میکنیم. سپس نرمافزار از ما یک عدد میخواهد که عرض ابتدایی خط ماست. سپس نرمافزار از ما عدد دیگری میخواهد. عدد بعدی عرض انتهایی خط میباشد.
به این صورت ما با این زیر دستور قادر بهرسم مربع، مستطیل، و مثلث هستیم. دقت کنید که برای رسم مثلث میتوانیم یکی از اعداد را صفر دهیم. تا یک ضلع رسم شود و ضلع دیگر صفر باشد. با این کار، مثلث ما رسم میشود.
4.5. زیر دستور Length
وظیفه این زیر دستور همانطور که از نام آن پیداست، دادن طول مشخص به خط ترسیمی ماست. گاهاً برای ما طول دقیق خطی که رسم میکنیم اهمیت زیادی داشته و خواستار رسم خطوط با طول مشخص و دقیق هستیم. برای این کار میتوانیم از این زیر دستور بهره ببریم.
برای این کار پس از اجرای دستور Polyline ، نقطه ابتدایی خط خود را مشخص کرده و کلیک چپ میکنیم. سپس بر روی زیر دستور Length در خط فرمان کلیک چپ میکنیم.
پس از آن طول خط خود را مشخص کرده و عدد آن را تایپ میکنیم. تا خط مورد نظرمان با طول مشخص رسم شود. این کار را میتوانیم برای خطوط دیگر هم انجام دهیم. تا تمامی خطوط ما طبق اندازه دلخواه رسم شود.
5.5. زیر دستور Undo
این زیر دستور برای بازگشت به حالت قبل است. ما میتوانیم از این گزینه در تمامی دستورهای اتوکد با فشردن دکمههای Ctrl+z استفاده کنیم.
6.5. زیر دستور Width
از این زیر دستور برای ضخامت دادن به خطوط استفاده میکنیم. با این کار میتوانیم توسط دستور Polyline خطوطی با ضخامتهای مختلف رسم نماییم. برای این کار، پس از اجرای دستور Polyline وارد زیر دستورها در خط فرمان پایین صفحه شده و زیر دستور Width را انتخاب کرده و بر روی آن کلیک چپ مینماییم.
پس از آن نرمافزار از ما عدد ضخامت دلخواه را میخواهد. با تایپ عدد در این قسمت دکمه Enter کیبورد خود را فشار میدهیم تا دستور اجرا شود که با دادن ضخامت دلخواه خود میتوانیم خط یا خطوط را بهصورت ضخیم رسم نماییم.
6. دستورات مربوط به مساحت
در خیلی از مواقع در اتوکد ما نیاز بهاندازه گیری محیط و مساحت داریم. ممکن است این شکلها و موضوعات، اشکال نامنظم باشند. چندین روش حرفهای برای محاسبه محیط و مساحت در اتوکد استفاده میشود که در این مقاله این روشها را بهصورت کامل بررسی میکنیم.
1.6. اندازهگیری محیط و مساحت از طریق دستور Area
درصورتیکه شکل موردنظر بهصورت Polyline رسم نشده باشد، از این دستور میتوانیم استفاده کنیم. برای اجرای دستور Area در اتوکد باید کلمه Area و یا مخفف آن aa را تایپ کرده و سپس Enter را بزنیم. در خط فرمان اعلان زیر نمایش داده میشود.
حال باید روی گوشههای شکل موردنظر کلیک کنیم و بعد از اینکه دوباره روی نقطه اول کلیک کردیم، باید Enter را فشار دهیم.
برای مثال میخواهیم مساحت اتاق خوابی را مطابق شکل زیر با استفاده از این دستور محاسبه کنیم. بعد از فعالکردن دستور، روی گوشههای شکل کلیک میکنیم و بعد اینکه دوباره روی نقطه اول کلیک کردیم، Enter را میفشاریم.
در این حالت دقیقاً کنار نشانگر موس در اتوکد، محیط و مساحت بهصورت دقیق و محاسبه شده نمایش داده میشود. هم چنین همین اعداد در اتوکد در خط فرمان هم نمایش داده میشود. در این بخش Area به معنی مساحت و Perimeter به معنی محیط موضوع موردنظر میباشد.
2.6. اندازهگیری محیط و مساحت از طریق دستور List
با استفاده از دستور list میتوانیم به اطلاعاتی از جمله مساحت و محیط برسیم. با تایپ کلمه List و یا مخفف آن Li و Enter کردن به اطلاعات یک موضوع میرسیم. اما باید به این نکته توجه کنیم که وقتی میخواهیم از دستور List برای بهدستآوردن مساحت استفاده کنیم، باید موضوع مورد نظرمان یکپارچه ترسیم شده باشد. اگر اینطور نبود میتوانیم آن را با استفاده از دستور Boundray که به شرح آن پرداختیم، یکپارچه کنیم. بعد از فعالکردن دستور و Enter کردن، اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود. برنامه از ما میخواهد که آبجکت موردنظر خود را انتخاب کنیم.
بعد از انتخاب کردن آبجکت موردنظر و فشردن دکمه Enter اطلاعات آبجکت در پنجرهای نمایش داده میشود که مساحت آن نیز در این پنجره موجود است.
3.6. استفاده از دستور Hatch
برای محاسبه مساحت شکلهای هندسی بسته میتوانیم از فرمان Hatch نیز استفاده کنیم. ابتدا با استفاده از دستور Hatch قسمت موردنظر را هاشور میزنیم. اکنون از دستور Hatch خارج شده و هاشوری را که ایجاد شده است را انتخاب میکنیم و سپس در منوی متنی کلیک راست کرده و گزینه Properties را انتخاب میکنیم.
پنجره properties ظاهر خواهد شد، در پنجره به سمت پائین حرکت کرده و قسمت هندسه را در آن پیدا میکنیم. مساحت هاشور را مشاهده میکنیم. مساحت هاشور در واقع مساحت شکل هندسی محصور نیز خواهد بود.
7. شرح کامل دستور List
همانطور که در قسمت قبل گفته شد این دستور یکی از دستورات اتوکد است که از آن می توان برای محاسبه مساحت استفاده کرد. اما این دستور اطلاعات دیگری نیز به ما میدهد. برای فعالکردن این دستور کلمه List و یا مخفف آن Li را تایپ کرده و Enter را میفشاریم. در خط فرمان اعلام زیر ظاهر میشود و برنامه از ما میخواهد که آبجکت مورد نظرمان را انتخاب کنیم.
بعد از انتخاب آبجکت مورد نظرمان Enter را میفشاریم. پنجرهای باز میشود که شامل موارد زیر است.
- نوع طراحی، لایه طراحی و موقعیت X، Y، Z را نسبت به سیستم مختصات کاربر فعلی (UCS) نشان میدهد.
- محیط و مساحت
- رنگ، نوع خط، وزن خطی و اطلاعات شفاف، اگر این ویژگیها به BYLAYER تنظیم نشده باشد.
8. دستور Hyperlink
دستور Hyperlink در اکثر نرمافزارها (ورد، اکسل، پاورپوینت و…) تحت ویندوز و مک وجود دارد و برای لینک دادن به یک آدرس اینترنتی مورد استفاده قرار میگیرد.
در نرمافزار اتوکد هم این دستور وجود دارد و میتوانیم از آن به بهترین شکل ممکن بهره ببریم.
از Hyperlink در اتوکد برای اضافهکردن یک لینک به متن یا موضوع ترسیمی، جهت بازکردن یک فایل، آدرس اینترنتی یا رفتن به فضای Model یا Layout در همان فایل استفاده میشود.
فایل میتواند از هر نوعی (DOC, PDF, XLS, …) باشد که بسته به نیازی که داریم، میتوانیم فایل موردنظر را انتخاب کنیم.
برای فعالکردن دستور، کلمه Hyperlink و یا مخفف آن Hy را تایپ کرده و سپس کلید Enter را میفشاریم. در خط فرمان اعلان زیر ظاهر میشود و از ما میخواهد که آبجکت مورد نظرمان را انتخاب کنیم.
بعد از انتخاب آبجکت موردنظر Enter را میفشاریم. پنجره Insert Hyperlink در برنامه نمایش داده میشود.
اگر در قسمت Link to، دکمه Existing Files or Web Page را انتخاب کنیم، پنجره Edit Hyperlink، به چند قسمت تقسیم میشود که به توضیح هر یک از قسمتهای آن میپردازیم.
1.8. قسمتهای مختلف پنجره Insert Hyperlink
▪️ قسمت اول Link to:
این قسمت شامل سه دکمه است که با انتخاب هرکدام از آنها، ظاهر پنجره Insert Hyperlink در بقیه قسمتها تغییر میکند.
با انتخاب دکمه Existing Files or Web Page ، میتوانیم 3 نوع انتخاب داشته باشیم:
- می توانیم فایل هایی که در سیستم هست (فقط فایل های با پسوند DWG ) و اخیراً در برنامه باز کردیم را انتخاب کنیم.
- میتوانیم فایلهایی که در سیستم هست (فایلهایی از هر نوع) و اخیراً باز کردیم را انتخاب کنیم.
- میتوانیم صفحات اینترنتی را که اخیراً باز کردیم را انتخاب کنیم.
▪️ قسمت دوم Text to display:
در بخش Text to display متن مدنظر را مینویسیم.
بهعنوانمثال در این بخش اسم سایت خودمان یا شرح سایت خود را مینویسیم.
▪️ قسمت سوم Type the file or Web page name:
در بخش Type the File or Web page آدرس لینک مدنظر را وارد میکنیم.
▪️ قسمت چهارم Or select from list:
این قسمت شامل ۳ بخش است که با انتخاب هر یک از آن ها، میتوانیم در پنجره جلوی آن ها آخرین فایلها یا صفحاتی که باز کردیم را ببینیم. از این فایلها میتوانیم برای Hyperlink استفاده کنیم.
- Recent Files : میتوانیم فایلهایی که در سیستم هست (فقط فایلهای با پسوند DWG )و اخیراً در اتوکد باز کردیم را انتخاب کنیم.
- Browsed Pages : میتوانیم فایلهایی که در سیستم هست (فایلهایی از هر نوع) و اخیراً باز کردیم را انتخاب کنیم.
- Inserted Links : میتوانیم صفحات اینترنتی را که اخیراً باز کردیم را انتخاب کنیم.
▪️ قسمت پنجم: Path
در این قسمت مسیر فایل یا صفحهای که انتخاب کردیم را میتوانیم ببینیم. اگر هیچ فایلی انتخاب نکنیم، مسیر، Document سیستم را بهعنوان مسیر پیشفرض انتخاب میکند.
این قسمت دو گزینه دارد. اگر تیک گزینه Use relative path for hyperlink را بزنیم، مسیر کامل فایل انتخاب شده در Hyperlink، ذخیره نمیشود. اگر تیک این گزینه را نزنیم، مسیر کامل فایل انتخاب شده در Hyperlink، ذخیره میشود.
متغیر سیستمی برای این گزینه، Hyperlinkbase میباشد که اگر بعد از اجرای این متغیر، عددی غیر از 0 وارد کنیم، این گزینه تیکدار میشود. اگر عدد 0 را وارد کنیم، تیک این گزینه برداشته میشود.
اگر تیک گزینه Convert DWG hyperlinks to DWF را بزنیم، تعیین می کند که هنگام چاپ نقشه در اتوکد یا Publish در اتوکَد، هایپرلینک فایل با پسوند DWG به هایپرلینک فایل با پسوند DWF تبدیل شود.
▪️ قسمت ششم Browse for:
اگر هیچکدام از فایلهای موجود در قسمت چهارم، مدنظر نبود، میتوانیم از دکمههای این قسمت برای انتخاب مسیر یا فایل استفاده کنیم.
- اگر دکمه File را بزنیم، پنجره Browse the Web – Select Hyperlink ظاهر میشود و میتوانیم یک فایل را از سیستم انتخاب کنیم.
- اگر دکمه Web Page را بزنیم، صفحه Browse the Web ظاهر میشود و میتوانیم یک آدرس اینترنتی را انتخاب کنیم.
- اگر دکمه Target را بزنیم، میتوانیم یک مکان جغرافیایی انتخاب کنیم. این کار در نرمافزارهای قفلشکسته کار نمیکند.
در انتها بعد از اینکه اطلاعات موردنیاز را وارد کردیم Ok میکنیم تا پنجره بسته شود. حال با نگهداشتن کلید Ctrl و کلیک کردن روی موضوعی که به آن لینک دادیم، به آدرس مدنظر متصل میشویم.
همانطور که در ابتدای توضیحات این دستور گفته شد ما میتوانیم موضوع موردنظر خود را در اتوکد به فایلی با فرمتهای متفاوت (DOC, PDF, XLS, …) لینک کنیم. برای مثال میتوانیم فایل اکسلی را که ریزمتره یک عضو مانند ستون در آن انجام شده را به ستون مورد نظرمان لینک کنیم تا کسی که فایل را بررسی میکند بهراحتی بتواند به فایل ریزمتره هر بخش دسترسی داشته باشد و کنترلهای لازم را انجام دهد.
9. دستور ARRAY
دستور ARRAY یکی دیگر از دستورات اتوکد است دستور ARRAY در اتوکد برای ایجاد چندین کپی از اشیا با الگوی مشخص مورداستفاده قرار میگیرد. دستور COPY نیز قادر به انجام این کار است. با این وجود، ARRAY از دقت، سرعت و انعطافپذیری بیشتری بهره میبرد. یکی دیگر از مزیتهای ARRAY، امکان کپیکردن اشیا در راستای یک زاویه از پیش تعیین شده با تعداد دلخواه است. بهعنوانمثال، با استفاده از دستور ARRAY در اتوکد میتوان چندین کپی از اشیا را در یک ردیف، ستون، حلقه یا شکلهای نامنظمی نظیر یک مسیر پیچدرپیچ ایجاد کرد.
برای فعالکردن این دستور کلمه Array و یا مخفف آن Ar را در خط فرمان تایپ کرده و سپس کلید Enter را میفشاریم. در خط فرمان اعلان زیر نمایش داده میشود و برنامه از ما میخواهد که آبجکت موردنظر خود را انتخاب کنیم.
بعد از انتخاب آبجکت موردنظر کلید Enter را میفشاریم. عبارت زیر در خط فرمان نمایش داده میشود.
گزینههای دستور ARRAY در اتوکد به سه نوع زیر دستور مستطیلی (عموماً چهارضلعی)، قطبی (دایرهای) و مسیر (منظم یا نامنظم) تقسیم میشوند. در ادامه به توضیح هر یک از آنها میپردازیم.
1.9. زیر دستور Rectangular Array یا کپی ماتریسی
با استفاده از این زیر دستور فرمان array در اتوکد، میتوانیم از موضوعات کپی ماتریسی تهیه کنیم.
زیر دستور مستطیلی در دستور ARRAY، چندین کپی از اشیا انتخاب شده را در یک الگوی مستطیلی (ردیف، ستون و یا لایههای دلخواه) ایجاد میکند. بهعنوانمثال، در تصویر زیرمجموعهای متشکل از سه ردیف و چهار ستون ایجاد شده است.
دسترسی به زیر دستور مستطیلی، از طریق کلیک بر روی آیکون Array و انتخاب گزینه Rectangular Array امکانپذیر است. بهعلاوه، با تایپ ARRAYRECT در نوار خط فرمان و فشردن Enter نیز دستور ایجاد این نوع زیرمجموعه بهصورت مستقیم اجرا خواهد شد.
2.9. زیر دستور Path Array یا کپی در امتداد یک مسیر
زیر دستور مسیر در دستور ARRAY، چندین کپی از اشیا انتخاب شده را در بر روی یک مسیر (منظم یا غیرمنظم) ایجاد میکند. بهعنوانمثال در تصویر زیر، مجموعهای متشکل از 3 دایره بر روی یک مسیر مستقیم ساخته شده است.
با کلیک بر روی آیکون Array و انتخاب گزینه Path Array میتوان به این زیر دستور دسترسی پیدا کرد. در روش دیگر، پس از تایپ عبارت ARRAYPATH در نوار خط فرمان و فشردن کلید Enter، دستور این گزینه اجرا میشود. توجه داشته کنید که پیش از انتخاب این گزینه، ابتدا باید یکی از اشیا زیر را رسم کرد باشید:
- Line) (خط
- (Polyline) خطوط بههمپیوسته
- (Spline) منحنی
- (Helix) مارپیچ
- (Arc) قوس
- (Circle) دایره
- (Ellipse) بیضی
- و هر شی دیگری که از یک یا چند خط تشکیل شده باشد.
3.9. زیر دستور Polar Array یا کپی حول یک نقطه مشخص
این زیر دستور، چندین کپی از اشیا انتخاب شده را در یک الگوی دایرهای (حول یک نقطه مرکزی یا محور دوران) ایجاد میکند. در تصویر زیر، نمونهای از عملکرد این زیر دستور برای ایجاد یک الگوی دایرهای متشکل از شش دایره در بازه 180 درجه نمایشدادهشده است.
بهمنظور دسترسی به این زیر دستور میتوان بعد از کلیک بر روی آیکون Array، گزینه Polar Array را انتخاب کرد. علاوه بر این، با تایپ ARRAYPOLAR در نوار خط فرمان و فشردن Enter نیز امکان اجرای مستقیم این گزینه فراهم میشود.
10. دستور Print و تنظیمات مربوطه
یکى از مهمترین قسمتهای اتوکد، خروجیهای مختلف این نرمافزار براى استفادههای مختلف در دستگاههای صنعتى و ساختمانی میباشد که چاپ نقشه اولین و ضروریترین آنها بهویژه در رشته معمارى و عمران میباشد. تمام مراحل ساخت یک ساختمان باید بهوسیله نقشههای موجود ساخته و کنترل شود. چاپ نقشه بهوسیله دستور Print و Plot (یا با استفاده از Ctrl + P) از دستورات اتوکد در دو محیط اصلى اتوکد یعنى فضاى مدل و فضاى کاغذ میباشد.
قبل از هر چیزی برای داشتن یک پرینت خوب که ابعاد نقشه با ابعاد کاغذ فیت باشد باید اندازههای ابعاد کاغذی که قرار است در آن پلات زده شود را بدانیم که در زیر این ابعاد و اندازهها آورده شده است.
بنابراین باتوجهبه کاغذی که قرار است روی آن پرینت زده شود یک کادری با ابعاد مناسب در اتوکد ترسیم میکنیم و نقشه خود را داخل آن قرار میدهیم.
برای پرینت گرفتن دستور Print یا plot را در خط فرمان تایپ کرده و کلید Enter را میفشاریم یا Ctrl+P را میفشاریم تا پنجره Plot-Model بهصورت زیر در برنامه نمایش داده شود.
1.10. قسمتهای مختلف پنجره Plot-Model
در قسمت اول ما نیاز به ایجاد یک Page setup داریم که بعد از توضیح کامل پنجره Plot-Model به توضیح آن میپردازیم.
در قسمت Printer/Plotter و بخش Name میتوان دستگاه پرینتری که مد نظرمان است را انتخاب کنیم. همچنین با انتخاب گزینههای Adobe PDF و یا Dwg to PDF میتوان فایل را بهصورت Pdf ذخیره نمود.
در قسمت Paper Size نیز میتوان اندازه کاغذ پرینت را مشخص کرد. A4 و A3 از موارد پراستفاده در این بخش هستند.
در بخش Number of Copies نیز تعداد دفعاتی که قصد پرینت از صفحه را داریم، مشخص میکنیم.
در بخش Plot area قسمتی از صفحه که قصد داریم پرینت گرفته شود قابل تنظیم است. برای این کار در زیر منوی What to plot گزینه Window را انتخاب کرده و حال کافی است محدوده موردنظر را مشخص کنیم.
در بخش Plot offset نیز گزینه Center the plot را انتخاب کرده تا موضوعات انتخابی در مرکز صفحه قرار گیرند.
با انتخاب گزینه Preview نیز میتوان نیمنگاهی به خروجی کار داشته باشیم. توصیه میشود حتماً پیش از اقدام به پرینت با انتخاب این گزینه، خروجی نهایی را مشاهده کرده و در صورت وجود خطا، نسبت به اصلاح آن ها اقدام نمایید. با زدن دکمه Esc میتوانید به صفحه تنظیمات بازگردید.
در بخش Plot Scale نیز با انتخاب Fit to paper ابعاد موضوعات انتخابی جهت پرینت طوری تنظیم میشوند که با صفحه کاغذ کاملاً فیت شوند. در غیر این صورت در بخش Scale میتوانید مقیاس موردنظرتان را انتخاب نمایید.
در بخش Plot style table نیز میتوان رنگی یا سیاهوسفید بودن پرینت را مشخص کرد. با انتخاب گزینه ctb میتوان پرینت رنگی گرفت. با انتخاب Grayscale.ctp نیز خروجی کار بهصورت سیاهوسفید خواهد بود. Monochrome.ctp نیز تمامی خطوط با هر رنگی که باشد را به خطوط مشکی تبدیل مینماید.
در بخش Drawing orientation نیز میتوان جهت کاغذ پرینت، عمودی (Landscape) و یا افقی (Portrait) بودن آن را مشخص نمود.
2.10. تنظیمات برگه پرینت در Page Setup
با page setup میتوانید از تنظیمات موردنیاز برای پرینترهای مختلف، چاپ در مقیاسهای gray ، ایجاد یک فایل PDF از طراحی خود و غیره استفاده کنید.
▪️ ایجاد یک Page Setup:
چند روش برای فعالکردن این دستور وجود دارد.
در روش اول میتوانیم روی یکی از Layoutهای موجود در قسمت پایین کلیک راست کرده و گزینه Page Setup Manager را انتخاب کنیم تا پنجرهای با همین نام نمایش داده شود.
در روشی دیگر با انتخاب Layout زبانهای با همین نام در ریبون مشاهده میکنیم که با کلیک کردن روی آن و انتخاب Page setup ، پنجره Page Setup Manager به نمایش درمیآید.
و یا در روشی دیگر میتوانیم Page Setup را در خط فرمان تایپ کنیم و کلید Enter را بفشاریم تا پنجره Pag Setup Manager به نمایش درآید.
در پنجره باز شده روی NEW کلیک میکنیم و نام مورد نظرمان را وارد میکنیم.
بعد از نوشتن نام و ok کردن پنجره page setup به نمایش درمیآید.
بخشهای مختلف این پنجره مانند پنجره Plot-Model است که به توضیح آن پرداختیم.
هنگامی که پلات ما آماده شد، بهسادگی نام Page Setup را در کادر محاورهای Plot مشخص میکنیم و تمام تنظیمات پلات ما بازیابی خواهد شد. در تصویر زیر، کادر محاورهای Plot برای استفاده از Page Setup با نام A3-pdf تنظیم شده است.
11. دستور Dimention
اندازهگذاری در اتوکد به ترسیمها اضافه شده و جلوه نهایی و کاملی به آنها میدهد. نقشههای معماری و سازه باید دارای اندازهگذاری دقیق باشند. اندازهگذاری یک ترسیم در اتوکد با استفاده از این دستور بهراحتی قابل انجام است.
برای فعالسازی این دستور نیز همانند سایر دستورها، روشهایی وجود دارد.
در روش اول میتوانیم به سربرگ Home در نوار ریبون رفته، در قسمت Annotation روی گزینه Dimention کلیک میکنیم تا دستور برای ما فعال شود.
در روشی دیگر میتوانیم در قسمت ریبون به سربرگ Annotate رفته و روی گزینه Dimention کلیک کنیم تا دستور برای ما فعال شود.
در روشی سادهتر میتوانیم کلمه Dimention و یا مخفف آن DIM را در خط فرمان تایپ کرده و Enter کنیم تا دستور فعال شود.
با هر روش که دستور را فعال کنیم در خط فرمان اعلان زیر نمایش داده میشود. این اعلان از ما میخواهد که آبجکت مورد نظرمان را که میخواهیم اندازهگذاری کنیم، انتخاب کنیم.
برای مثال میخواهیم ابعاد Plate استفاده شده در تقویت ستونها را بدانیم. روی خط مورد نظرمان کلیک میکنیم تا انتخاب شود. بعد از انتخاب، اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود. این اعلان از ما میخواهد که موقعیت خط اندازهگذاری را با کلیک کردن در جایی که میخواهیم، مشخص کنیم و یا اگر میخواهیم زاویه بین دو خط را بدانیم، خط دوم را نیز انتخاب کنیم. در این مثال میخواستیم ابعاد Plate را بدانیم پس هرکدام از ابعاد آن را جداگانه انتخاب کرده و اندازهگذاری میکنیم.
اگر بهجای خط، یک دایره را بهعنوان آبجکت موردنظر خود انتخاب کنیم، قطر آن را نمایش می هد.
اگر یک کمان را بهعنوان آبجکت خود انتخاب کنیم، در خط اندازهگذاری شعاع این کمان را نشان میدهد.
دستور Dimention زیر دستورهایی نیز دارد که در ادامه به توضیح آن ها میپردازیم.
1.11. زیر دستورهای Dimention
با کلیک بر روی سربرگ Home و رفتن به قسمت Annotation ،و با کلیک کردن روی آیتم موردنظر میتوانیم به زیر دستورها که بهصورت منوی کرکرهای نمایش داده میشوند، دسترسی داشته باشیم.
▪️ زیر دستور Linear :
برای نوشتن اندازهها در اتوکد بهصورت افقی و عمودی از این زیر دستور استفاده میکنیم. پس از کلیک بر روی زیر دستور Linear از منوی کرکرهای Dimension وارد زیر دستور میشویم. برای اندازهگذاری، دو سر موضوع موردنظر را انتخاب میکنیم تا اندازهگذاری انجام شود.
▪️ زیر دستور Aligned :
برای نمایش اندازهها در اتوکد بهصورت مورب (واقعی) از این زیر دستور استفاده میشود. پس از کلیک بر روی زیر دستور Aligned از منوی کرکرهای Dimension وارد این زیر دستور میشویم. برای اندازهگذاری بهصورت مورب دو سر موضوع موردنظر را انتخاب میکنیم تا اندازهگذاری انجام شود.
▪️ زیر دستور Angular :
برای نمایش زاویه حامل یک کمان و یا زاویه بین دو خط از این زیر دستور استفاده میشود. بعد از کلیک بر روی زیر دستور Angular از منوی کرکرهای Dimension،وارد این زیر دستور میشویم. با انتخاب دوخطی که میخواهیم زاویه بینشان را اندازهگذاری کنیم و کلیک کردن روی صفحه، اندازهگذاری مورد نظرمان انجام میشود.
▪️ زیر دستور Arc Length:
برای اندازهگیری طول کمان بین دو نقطه از این فرمان استفاده میشود. برای وارد شدن به زیر دستور، از منوی کرکرهای Dimension روی Arc Length کلیک میکنیم. پس از اجرای زیر دستور برای مشخصکردن طول کمان ابتدا روی کمان کلیک میکنیم سپس درون یا بیرون کمان کلیک میکنیم تا اندازه در سمت دلخواه درج گردد.
▪️ زیر دستور Radius:
با استفاده از این زیر دستور میتوان شعاع یک دایره یا کمان را مشخص کرد. برای اجرای این زیر دستور از منوی کرکرهای Dimension روی Radius کلیک میکنیم. بعد از اجرا کردن زیر دستور برای مشخصکردن شعاع کمان و یا دایره روی آن کلیک میکنیم و پس از مشخصشدن خط اندازه یکبار دیگر کلیک میکنیم تا فرمان کامل شود.
▪️ زیر دستور Diameter :
این زیر دستور نیز مانند زیر دستور Radius میباشد با این تفاوت که در این زیر دستور، اندازهگذاریهایمان قطر کمان یا دایره را نمایش میدهند.
▪️ زیر دستور Ordinate:
با استفاده از این زیر دستور، میتوانیم مختصات نقاط را نمایش دهیم. روی نقطهای که میخواهیم مختصاتش را نمایش دهیم کلیک میکنیم و با حرکتدادن ماوس و Enter کردن، جهت خطی را که مختصات را نمایش میدهد تعیین میکنیم.
12. دستور Dimstyle
دستور بعدی از دستورات اتوکد دستور Dimstyle است. از این دستور بهمنظور تنظیم اندازهگذاریها استفاده میشود. برای اجرای آن روشهایی وجود دارد. در روش اول با مراجعه به سربرگ Home به قسمت Annotation رفته و گزینه Dimstyle را انتخاب میکنیم.
در روشی سادهتر میتوانیم کلمه Dimstyle را در خط فرمان تایپ کرده و Enter کنیم. از هر روش که برای اجرای دستور استفاده کنیم پنجره Dimention Style Manager نمایش داده میشود.
میتوانیم تصمیم بگیریم یک سبک کاملاً جدید ایجاد کنیم در این صورت باید روی New کلیک کنیم و یا فقط حالت پیشفرض را تغییر دهیم در این صورت باید روی Modify کلیک کنیم. اگر روی Modify کلیک کنیم پنجرهای با این سربرگها نمایش داده میشود که به توضیح آن ها میپردازیم.
1.12. قسمتهای مختلف پنجره Dimention Style Manager
▪️ سربرگ Lines :
در این سربرگ میتوانیم همه ویژگیهای مربوط به خطوط اندازهگذاری را تنظیم کنیم.
بهعنوانمثال میتوانیم رنگ و نوع خط اندازه را روی هر رنگ و نوعی تنظیم کنیم.
مهمترین گزینههای این پنجره در قسمت Extension Lines ، دو گزینه زیر میباشند:
- Extend Beyond Dim Lines: در این فیلد میتوانیم تعیین کنیم که خطوط دنباله اندازه چه مقدار بالاتر از خود خط اندازه قرار گیرد.
- Offset From Origin: در این فیلد نیز میتوانیم تعیین کنیم که این خطوط دنباله با چه مقدار فاصله از جسم اصلی ما ترسیم شود.
▪️ سربرگ Symbols and Arrows:
در این سربرگ میتوانیم همه ویژگیهای مربوط به فلشهای دوسر خط اندازه را تنظیم کنیم.
در این سربرگ در قسمت Arrowheads میتوانیم شکل فلشها را تغییر دهیم و در کادر متنی گزینه Arrow Size میتوانیم اندازه فلش انتخاب شده را تغییر دهیم که این قسمت اهمیت زیادی دارد.
سپس در قسمت Center Marks نیز گزینه Mark را فعال کرده و در کادر متنی آن اندازه Center Mark را تعیین میکنیم.
▪️ سربرگ Text:
این سربرگ فقط مربوط به متن خط اندازه میباشد.
Text Height: در این کادر اندازه و سایز متن خط اندازه را تعیین میکنیم.
در قسمت Text Placement، اولین گزینه یعنی Vertical را روی گزینه Centered تنظیم میکنیم. این عمل باعث میشود که متن خط اندازه در وسط خط قرار گیرد.
بعد از این عمل باید آخرین گزینه این قسمت را ویرایش کنیم که عبارت است از:
Offset from Dim Line: در این قسمت میبایست مقدار فاصله قرارگیری متن را نسبت به خط اندازه تعیین کنیم و چون در قسمت Vertical روی گزینه Centered تعیین کردیم، در این قسمت بهتر است عدد 0.01 را وارد کنیم تا متن اندازه با خط اندازه تقریباً هم تراز گردند.
در قسمت Text Alignment نیز میتوانیم متن خط اندازه را با خود خط اندازه همتراز کنیم و بهترین گزینه، Aligned with Dimension میباشد. این انتخاب باعث میشود که متن با خط اندازه همتراز گردد.
▪️ سربرگ Fit:
از این سربرگ برای تنظیم ویژگیهای مربوط به مقیاس قراردادن اندازه و جایگذاری عدد اندازه استفاده میکنیم.
– کادر Fit Option
با انتخاب یکی از گزینههای این کادر تعیین میکنیم که اگر برای عدد اندازه و فلشها فضای کافی بین دو خط امتداد نباشد، اتوکد این ویژگیها را چگونه نمایش دهد.
– کادر Text placement
با انتخاب هر یک از این گزینهها برای نرمافزار تعیین میکنیم که وقتی متن در محل پیشفرض نیست آن را در کجا قرار دهد.
– کادر Fine tunings
با انتخاب گزینه اول این کادر میتوانیم عدد اندازه را با حرکت ماوس جابهجا کنیم و با انتخاب گزینه دوم خط اندازه همواره بین دو خط امتداد قرار میگیرد.
▪️ سربرگ Primary Units
با استفاده از این سربرگ میتوانیم تنظیمات واحد اندازهگذاری در اتوکد و همچنین تنظیم تعداد رقمهای اعشار را انجام دهیم.
– کادر Linear dimension:
با استفاده از گزینههای این کادر میتوانیم ویژگیهای مختلف اندازهگذاری خطی مانند نوع اندازهگذاری، تعداد ارقام اعشار پس از ممیز و میزان رند کردن اعداد را تعیین کنیم.
– کادر Zero suppression :
در این کادر میتوانیم وضعیت نمایش و یا عدم نمایش صفرهای قبل و بعد از ممیز را تعیین کنیم.
– کادر Angular dimension:
با استفاده از گزینههای این کادر میتوانیم ویژگیهای مختلف اندازهگذاری زاویهای را تنظیم کنیم.
13. دستور Dimdisassociate
اگر در یک نقشه که اندازهگذاری دارد بخواهیم Move ، Copy کنیم ملاحظه میکنیم که جای Dimentionها تغییر کرده یا بهم ریخته شده است. برای حل این مشکل میتوانیم از دستور Dimdisassociate استفاده کنیم.
بهمنظور اجرای دستور موردنظر در خط فرمان dda را تایپ کرده و Enter میزنیم. اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود و برنامه از ما میخواهد که آبجکت مورد نظرمان را انتخاب کنیم.
سپس Dimensionهای نقشه مورد نظرتان را انتخاب کرده و کلید Enter را میفشاریم. حال میتوانیم نقشه را بدون بهم ریختن اندازهگذاریها Move یا Copy یا … نماییم.
14. دستور Table
ایجاد جدول در اتوکد همواره یکی از راهکارهای بالابرنده سرعت کار ما میباشد.
غالباً در تمام نقشههای سازهای و معماری و … ما همواره یک سری اطلاعات داریم که باید بهصورت طبقهبندیشده و قابلفهم در اختیار کسی که از نقشه استفاده میکند قرار بدهیم.
برای ترسیم جدول در اتوکد میتوانیم جدول موردنظر را بهصورت دستی و با دستورات متداول اتوکد ترسیم کنیم. برای جدولهای پیچیده و جداولی که سطر و ستونهای مشخص و یک اندازهای ندارند، بهتر است جدول را بهصورت دستی ترسیم کنیم.
البته با روشهایی که در ادامه خواهیم گفت میتوانیم جداول پیچیده را نیز ترسیم کنیم. ولی اگر برای ترسیم جدول، سطرها و ستونهای منظم و یک اندازه مدنظر باشد، بهترین راه استفاده از دستور Table در اتوکد است.
برای اجرای این دستور روشهایی وجود دارد:
روش اول:
در روش اول برای اجرای فرمان Table از طریق سربرگ Home و پنل Annotation روی آیتم Table کلیک میکنیم.
روش دوم:
اجرای فرمان Table از طریق سربرگ Annotate و پنل Tables
روش سوم:
در روش سوم که سادهترین روش نیز هست، کلمه Table را تایپ کرده و Enter میکنیم. با هرکدام از روشها که دستور را اجرا کنیم، پنجره Insert Table به نمایش درمیآید.
این پنجره قسمتهای مختلفی دارد که به توضیح آنها میپردازیم.
▪️ قسمت Table Style:
در این قسمت میتوانیم دو کار انجام دهیم:
- انتخاب یک نوع جدول که در منوی پایین کشیدنی وجود دارد.
- ساخت جدول جدید و سفارشی با استفاده از دکمه Launch the Table Style Dialog
▪️ قسمت Insert option:
– گزینه Start from empty table :
بهصورت پیشفرض و در حالت عادی این گزینه انتخاب شده است که میتوانیم با تغییر در قسمتهای مختلف پنجره Insert Table، یک جدول بسازیم.
– گزینه From a data link:
از این گزینه برای فراخوانی و ساخت جدول در اتوکد از اکسل استفاده میشود. با انتخاب این گزینه، تمام قسمتهای پنجره Insert Table غیرفعال میشود.
– گزینه From object data in the drawing (Data Extraction):
از این گزینه برای گرفتن خروجی، از اطلاعات موجود در فایل جاری استفاده میشود. مثلاً خروجی گرفتن از مختصات نقاط از اتوکد به اکسل با انتخاب این گزینه، تمام قسمتهای پنجره Insert Table غیرفعال میشود.
▪️ قسمت Preview:
در این قسمت پیش نمایشی از جدول انتخاب شده میبینیم.
این قسمت یک تیک دارد که با برداشتن این تیک، پیشنمایش نشان داده نمیشود.
▪️ قسمت Insertion behavior:
این قسمت دو گزینه دارد که با انتخاب گزینه Specify insertion point، تمام گزینههای row setting Column & قابلاستفاده میباشد.
با انتخاب گزینه Specify window، فقط یکی از دو گزینه قسمتهای Column و Row قابلدسترس است که با انتخاب آن جهت ساخت جدول در اتوکد، گزینه غیرفعال، بهصورت خودکار تغییر میکند.
▪️ قسمت Column & row setting:
از این قسمت برای مشخصکردن تعداد سطرها و ستونها و همینطور طول و عرض سلولهای جدول جهت ترسیم جدول در اتوکد استفاده میشود.
▪️ قسمت Set cell styles :
در این قسمت میتوانیم تعیین کنیم که حالت قرارگیری سلولها برای ترسیم جدول به چه صورت باشد. همچنین میتوانیم مشخص کنیم که قسمتهای مختلف جدول در کدام قسمت قرار بگیرد. بالا، وسط یا پایین.
بعد از تنظیمات موردنیاز، با تأیید پنجره Insert Table و انتخاب دو نقطه بهعنوان دو گوشه، جدول موردنظر ساخته میشود و میتوانیم سلولهای آن را با اطلاعات موردنیاز پر کنیم.
شکل زیر نمونهای از یک جدول ساخته شده از 4 ستون و 9 سطر است.
وقتی جدول را در صفحه ترسیم انتخاب کنیم نقاط آبیرنگ روی آن ظاهر میشود که به اصلاح به آنها Grip گفته میشود. از طریق این نقاط میتوانیم اندازه سلولها را تغییر دهیم.
15. دستور Divide
با استفاده از دستور Divide در اتوکد میتوانیم موضوعات ترسیم شده را به تعداد دلخواه و با فواصل مساوی تقسیم کنیم، این موضوعات میتوانند خط، کمان، دایره و … باشند و پس از تقسیمبندیها یک نقطه یا بلوک بین هر یک از فواصل یا تقسیمات قرار خواهد گرفت.
دستور Divide در اتوکد میتواند موضوعاتی چون پارهخط، کمان، دایره، بیضی، منحنی و چندخطیها مانند Rectangle، Polygon و Polyline را به تعداد دلخواه و فواصل مساوی تقسیم کند.
برای اجرای دستور Divide در اتوکد روشهای متعددی وجود دارد:
روش اول:
در روش اول، به نوار ریبون رفته و در تب Home در قسمت Draw گزینه Divid را با کلید کردن بر روی آن انتخاب میکنیم تا دستور فعال شود.
روش دوم:
در روش دوم که سادهتر است Divid یا مخفف آن Div را در خط فرمان تایپ نموده و دکمه Enter را میفشاریم تا دستور فعال شود. اعلان زیر در خط فرمان ظاهر میشود و از ما میخواهد که آبجکت موردنظر خود را انتخاب کنیم.
برای مثال ما میخواهیم یک دایره را به 5 قسمت مساوی تقسیم کنیم. برای این کار ابتدا دستور Divid را فعال کرده و دایره موردنظر را بهعنوان آبجکت خود انتخاب میکنیم. در خط فرمان اعلان زیر نمایش داده میشود و از ما میخواهد که تعداد بخشهایی که میخواهیم دایرهمان را تقسیم کنیم، وارد کنیم.
عدد 5 را وارد کرده و Enter میکنیم. دایره طبق شکل زیر به 5 قسمت مساوی تقسیم میشود.
یک نکته در مورد این دستور:
دستور Divide در اتوکد علاوه بر استفاده از نقاط برای نمایش تقسیماتِ انجام شده روی موضوعات، میتواند از بلوکهای ساخته شده در فایل جاری نیز برای نمایش تقسیمات روی موضوعات استفاده کند.
16. دستور Copy
دستور بعدی از دستورات اتوکد دستور Copy است. دستور Copy در اتوکد بهمنظور ایجاد یک یا چند نسخه کاملاً مشابه از موضوعات ترسیم شده استفاده میشود. قبل از اجرای دستور Copy در اتوکد نکاتی را در مورد «بردار جابهجایی» توضیح میدهیم که بدون شناسایی و تعریف صحیح این بردار در اجرای دستور Copy یا دستورات مشابه به مشکل برخواهید خورد، اگر در شرایط معمول و طبیعی در دنیای واقعی بخواهیم یک جسم را جابهجا کنیم باید قسمتی از آن موضوع را بهعنوان نقطه مبنا یا پایه (نقطه اول) گرفته و سپس در جایی که میخواهیم (نقطه دوم) قرار دهیم.
حال اگر خطی فرضی بین نقطه اول و دوم در نظر بگیرید میتوان آن خط را «بردار جابهجایی جسم» نامید، این بردارِ فرضی دارای طول، راستا و جهت است.
در دستور Copy برای ایجاد صحیح یک کپی از موضوع یا موضوعات انتخاب شده باید بتوانیم بردار جابهجایی را بهدرستی به اتوکد معرفی کنیم، باتوجهبه این موضوع که این بردار فرضی دقیقاً یک پارهخط میباشد پس واضح است دوستانی که در ترسیم پارهخط با روشهای مختلف مشکلی ندارند نباید در تعریف بردار جابهجایی مسئلهای داشته باشند.
فرض کنید میخواهیم از دایره تصویر زیر یک کپی در فاصله 6 واحدی سمت راست آن ایجاد کنیم.
برای اجرای دستور Copy روشهای متفاوتی وجود دارد. در روش اول در نوار ریبون به تب Modify رفته و گزینه Copy را انتخاب میکنیم.
در روشی دیگر که سادهتر است، کلمه Copy یا مخفف آن Co را تایپ کرده و Enter میکنیم. اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود و از ما میخواهد که آبجکت موردنظر خود را انتخاب کنیم.
بعد از انتخاب آبجکت مورد نظرمان که در این مثال دایره ترسیم شده است، کلید Enter را میفشاریم در خط فرمان اعلان زیر نمایش داده میشود. حالا اتوکد از ما با پیغام: Specify base point نقطه مبنا یا همان نقطه اول بردار جابهجایی را میخواهد.
اگر طول و زاویه جابهجایی برای شما مشخص است میتوانید در هرجایی از صفحه ترسیم که دوست دارید نقطه اول بردار جابهجایی را معرفی کنید.
چون طول جابهجایی برای ایجاد کپی 6 واحد و جهت آن به سمت راست (جهت مثبت محور X) میباشد پس زاویه برابر با صفر و در نتیجه در هر قسمت از صفحه ترسیم میتوانیم یک کلیک بهعنوان نقطه اول بردار جابهجایی انجام دهیم. بعد از انتخاب نقطه اول، اعلان زیر در خط فرمان نمایش داده میشود و اتوکد از ما میخواهد که نقطه دوم بردار جابهجایی را انتخاب کنیم.
باتوجهبه اینکه طول بردار جابهجایی برای ما مشخص است میتوانیم ماوس را به سمت راست هدایت کرده (وضعیت Ortho فعال باشد) مقدار 6 را تایپ و Enter کنیم تا کپی مطلوب به دست آید، در تصویر مقدار وارد شده یعنی 6 را ملاحظه میکنید.
بعد از واردکردن عدد 6 و فشردن کلید Enter دایره موردنظرمان در محلی که میخواستیم کپی میشود. حال میخواهیم در مثال زیر دایره رسم شده را بافاصله 100 واحد و زاویه 60 درجه نسبت به جهت مثبت محور X کپی کنیم.
ابتدا دستور Copy را اجرا میکنیم، دایره را انتخاب کرده و Enter میکنیم، باتوجهبه اینکه طول و زاویه جابهجایی را داریم میتوانیم نقطه اول بردار جابهجایی را در هر قسمتی از صفحه ترسیم کلیک کنیم اما برای معرفی طول و زاویه بردار به این صورت آنها را به اتوکد معرفی میکنیم.
در کادر باز شده کنار نشانگر ماوس مقدار 100 را تایپ کرده و با کلیدهای ترکیبیِ (Shift+,) علامت زاویه (>) را تایپ میکنیم و در نهایت مقدار زاویه را که 60 است تایپ و Enter میکنیم تا کپی مطلوب انجام شود.
1.16. زیر دستورهای دستور Copy در اتوکد
دستور Copy در اتوکد نیز مانند بسیاری از دستورات دیگر دارای زیر دستورهایی است که در حین اجرا در اختیار ما قرار میگیرد، اگر پس از اجرای دستور Copy و انتخاب موضوعات Enter کنیم در خط فرمان دو گزینه mOde و Displacement را مشاهده خواهیم کرد.
با کلیک روی گزینه mOde دو زیر دستور دیگر به نامهای Single و Multiple ظاهر میشود، در حالت پیشفرض گزینه Multiple فعال است و میتوانیم بیش از یک موضوعِ کپی برای ما تهیه کند ولی با انتخاب سوئیچ Single فقط یک کپی برای ما ایجاد خواهد کرد.
اگر پس از اجرای دستور Copy، انتخاب موضوعات و Enter کردن، گزینه Displacement را انتخاب کنیم دیگر لازم نیست نقطه اول بردار جابهجایی را به اتوکد معرفی کنیم بلکه فقط کافی است اختلاف فاصله دو موضوع را ابتدا در راستای محور X و سپس بعد از تایپ کاما (,) اختلاف فاصله دو موضوع را در راستای محور Y وارد و Enter نماییم تا کپی انجام شود.
به طور مثال اگر تمایل داریم موضوع دوم در راستای محور X از موضوع اول 10 واحد و در راستای محور Y از موضوع اول 15 واحد اختلاف فاصله داشته باشد پس از انتخاب گزینه Displacement مقادیر مذکور را بهصورت 10,15 تایپ و Enter میکنیم.
اگر پس از اجرای دستور، انتخاب موضوعات و Enter کردن و معرفی نقطه اول بردار جابهجایی به خط فرمان نگاه کنیم گزینهای به نام Array خواهیم دید که با استفاده از این گزینه میتوانیم تعداد کپیها را بهعلاوه فاصلهشان از یکدیگر، همینطور زاویه کپی را وارد کنیم تا دستور انجام شود.
🖍 به طور مثال میخواهیم مشابه تصویر زیر تعداد 4 کپی از یک دایره به فاصله 20 واحد از هم و در سمت راست آن داشته باشیم.
ابتدا دستور Copy را اجرا کرده، دایره اولیه را انتخاب میکنیم و پس از Enter، اولین نقطه بردار جابهجایی را با یک کلیک در قسمتی از صفحه مشخص کنید، گزینه Array را انتخاب میکنیم تا با اعلان: Enter number of items to array مواجه شویم، اکنون تعداد کپی مورد نظرمان را تایپ میکنیم که عدد 4 خواهد بود و ماوس را به سمت راست هدایت میکنیم (وضعیت Ortho باید فعال باشد)، سپس در کادر داینامیک 20 یعنی فاصله بین موضوعات را تایپ و Enter میکنیم تا دستور خاتمه یابد، دقت بفرمایید باتوجهبه اینکه زاویه را با ماوس به اتوکد معرفی کردیم دیگر نیازی به واردکردن مقدار آن نیست.
17. دستور Layer
هنگامی که در اتوکد خطوط و یا احجام زیادی را داریم. تمایز دادن این خطوط و احجام کار پیچیدهای خواهد شد برای رفع این مشکل میتوانیم آنها را دستهبندی کنیم. این کار باعث میشود که بتوانیم آنها را از یکدیگر تفکیک کنیم. به آنها رنگهای متفاوتی ببخشیم و در گروههای متفاوتی جایگذاری نماییم. بهاینترتیب میتوانیم با دقت بیشتری به ترسیم پرداخته و اشکال را متمایز نماییم.
برای این کار باید هر متریال را در لایه جداگانهای قرار داده و سپس رنگ آن را متمایز نماییم. به طور مثال تمامی پنجرهها را جدا در یکلایه قرار دهیم و رنگ آن را آبی نماییم. یا دیوارها را جداگانه در لایه مخصوص خود قرار داده و به آن رنگ آجری دهیم. با این کار، حجم ما در نرمافزارهای رندر گیری متمایز شده و هرکدام از متریالها با رنگ مشخص شدهاند.
همچنین این قابلیت را داریم که همواره لایههای جدید اضافه نماییم؛ رنگ لایهها را بهدلخواه عوض کنیم. این کار باعث میشود خیلی راحتتر احجام را از هم تشخیص دهیم؛ و هم چنین نوع خط لایهها را تعیین نماییم. به طور مثال خطچین، ممتد و… همچنین میتوانیم لایهها را نامگذاری کنیم. تا راحتتر آن را بیابیم. مانند لایه wall و …. که هرکدام از این موارد را در ادامه مفصلتر خواهیم گفت.
این دستور نیز مانند تمامی دستورات گفته شده در اتوکد دارای روشهای متعددی برای اجراست.
روش اول
در روش اول، دستور Layer از بین دستورهای موجود در باکس بالای صفحه پیدا میکنیم. برای این کار به قسمت ریبون رفته و تب Home را با کلیک کردن بر روی آن انتخاب میکنیم. از پنل Layers به گزینههای مربوط به این دستور دست مییابیم.
با انتخاب کردن Layer properties پنجرهای مطابق شکل به نمایش درمیآید که به توضیح آن میپردازیم.
روش دوم:
درروشی دیگر میتوانیم کلمه Layer و یا مخفف آن La را تایپ نموده و کلید Enter را بفشاریم تا این پنجره نمایش داده شود.
1.17. گزینههای پنجره Layer Properties
▪️ گزینه New Layer:
این گزینه برای ایجاد لایه جدید در اتوکد است. بهاینترتیب که ما در حال طراحی نیاز به داشتن یکلایه جدید داریم. برای ایجاد آن ابتدا باید دستور Layer را اجرا نموده و گزینه New Layer را انتخاب نماییم. در این حالت لایه جدیدی تشکیل میشود که میتوانیم به آن نام جدیدی اختصاص داده و سپس رنگ و نوع خط آن را مشخص نماییم.
▪️ گزینه New Layer Frozen :
این گزینه برای فریز کردن لایههاست. فریز کردن یکلایه باعث میشود که لایه قفل شده و در واقع این خطوط نه انتخاب شده و نه جابهجا شوند. بلکه مانند لایه قفل شده عمل میکنند و هنگامی که تمامی خطوط را انتخاب میکنیم این خطوط انتخاب نمیشوند و بهراحتی با فریز کردن آنها میتوانیم از حرکت و انتخاب آنها خودداری نماییم.
این دستور در جایی کاربرد دارد که میخواهیم قسمتی از خطوط خود را پاک کنیم اما با انتخاب بخشی از خطوط، قسمتی که قصد پاککردن آن را نداشتیم نیز انتخاب میشوند. در این حال میتوانیم آن خطوط را در حالت فریز قرار دهیم تا از پاک شدن آن جلوگیری کنیم.
▪️ گزینه Delete Layer :
این گزینه برای حذف یکلایه در اتوکد کاربرد دارد. بهاینترتیب میتوانیم تمام خطوط و یا احجام یکلایه را بهیکباره حذف کنیم. دیگر نیازی به انتخاب تکتک این خطوط و حذف آن نیست.
برای اجرای این گزینه ابتدا بر روی لایه موردنظر از لیست موجود کلیک نموده و سپس بر روی گزینه Delete Layer کلیک میکنیم.
▪️ گزینه Set Current:
این گزینه به معنای قراردادن لایه حال حاضر بهعنوان لایه اصلی است. لایه اصلی لایهای است که در حال حاضر با آن در حال ترسیم هستیم و هر چه را که رسم میکنیم، در این لایه جای میگیرد. این قضیه تا زمانی که لایه جاری را توسط همین گزینه تعویض میکنیم برقرار است.
به طور مثال فرض کنید که در حال رسم خطوط دیوار با لایه wall هستیم. حال میخواهیم خطوط پنجره را بکش و لازم است تا با لایه مخصوص پنجره رسم شود. برای تغییر لایه، پس از اجرای دستور Layer میتوانیم لایه پنجره را انتخاب نموده و سپس گزینه Currant Layer را انتخاب کنیم. تا لایه پنجره لایه اصلی شده و تمامی خطوط بعدی در این لایه قرار بگیرد.
برای ایجاد یکلایه جدید روی گزینه New Layer کلیک میکنیم تا یک سطر جدید در قسمت لایهها اضافه شود.
گزینه اول در این قسمت Status است که این گزینه، بیانگر وضعیت لایه میباشد. تیک سبزرنگ نشاندهنده این است که لایه در وضعیت جاری قرار دارد. تصویر یک متوازیالاضلاع روشن، نشاندهنده این است که امکان حذف لایه وجود ندارد، چون در ترسیم از این لایه استفاده شده است.
تصویر یک متوازیالاضلاع تیره، نشاندهنده این است که امکان حذف لایه وجود دارد، چون هیچ موضوع ترسیمی از این لایه استفاده نکرده است.
در قسمت بعدی نام لایه را انتخاب میکنیم برای مثال میخواهیم لایهای برای رسم دیوارها ایجاد کنیم پس در قسمت Name کلمه wall را وارد میکنیم.
▪️ گزینه ON and Off
برای روشن و خاموشکردن یکلایه است. لایهای که خاموش باشد، موضوعات آن لایه پرینت گرفته نمیشوند.
▪️ گزینه Freeze
برای منجمد کردن یکلایه مورداستفاده قرار میگیرد. لایههای منجمد شده همانند لایههای خاموش عمل میکنند با این تفاوت که دستوراتی مانند Regen شرکت نکرده و سرعت کامپیوتر را کمتر تقلیل میدهند.
▪️ گزینه Lock/Unlock:
از این گزینه برای قفلکردن لایه استفاده میشود که با کلیک چپ کردن روی آن باز یا بسته میشود زمانی که یکلایه را قفل میکنیم، ترسیمات آن بهصورت کمرنگ دیده میشوند ولی هیچگونه تغییر ویرایشی روی آنها مؤثر نمیباشد.
گزینه Color مربوط به تنظیم رنگ لایه ماست که میتوانیم بر روی مربع رنگ کلیک کرده و یکی از رنگهای دلخواه خود را انتخاب نماییم.
این کار باعث تمایز لایهها از هم شده و کار را واضحتر نشان میدهد. همچنین این دستور برای سهبعدی کردن حجمها و بردن فایل در نرمافزارهای دیگر رندر گیری کاربردی است.
▪️ گزینه Linetype
مربوط به نوع خط لایههای ماست و مربوط به لایههای دوبعدی است. به طور مثال، ما میتوانیم به هرکدام از خطوط خود که در لایه مجزایی قرار دارد، شکل متفاوتی بدهیم. میتوانیم خطوط خطچین با اشکال مختلف و یا ممتد رسم نماییم.
برای این کار بر روی این گزینه کلیک کرده و یکی از اشکال خط را بنا به نیازی که داریم، انتخاب میکنیم.
▪️ گزینه Lineweight
برای تعیین ضخامت خطوط است و مختص به ترسیمات در فضای دوبعدی اتوکد است.
ما میتوانیم، بسته به نیاز خود، ضخامت خطوط خود را تعیین نموده و برخی از آنها را ضخیمتر و برخی را نازکتر، ترسیم کنیم.
برای مثال میتوانیم در یک نقشه ساختمانی، خطوط مربوط به دیوار را ضخیمتر کرده و خطوط بازشوها را در دسته خطوط نازک قرار دهیم.
برای این کار بر روی گزینه کلیک کرده و ضخامت دلخواه خود را انتخاب کرده و بر روی آن کلیک میکنیم.
▪️ گزینه Plot Style
از گزینه Plot Style از جهت انجام تنظیمات چاپ برای هر نوع لایه استفاده میشود.
▪️ گزینه PLOT /No PLOT
از گزینه PLOT /No PLOT برای تنظیم، ترسیم یا عدم ترسیم لایه هنگام چاپ استفاده میشود.
18- دستور Drafting Settings و تنظیمات مربوطه
برای فعالسازی این دستور از دستورات اتوکد روشهایی وجود دارد. در روش اول روی نوار منوی بازشوی Tools کلیک چپ میکنیم، یک منوی آبشاری شامل لیستی از فرمانها ظاهر میشود. روی فرمان Drafting Settings کلیک چپ میکنیم.
در روشی سادهتر حروف DS یا SE را که معرف فرمان Drafting Settings میباشد، را در خط فرمان در قسمت Type a command تایپ کرده، یک فهرست پیشنهادی ظاهر میگردد، سپس کلید Enter را میفشاریم. پنجره Drafting Setting نمایان میشود.
در کادر محاورهای Drafting Settings اتوکد 7 سربرگ قرار دارد که مربوط به فرمانهای کمک ترسیمی میباشد. در ادامه به توضیحات تکمیلی میپردازیم.
1.18. قسمتهای مختلف پنجره Drafting Setting
▪️ سربرگ Snap and Grid:
از این سربرگ جهت تنظیم شبکه شطرنجی و کنترل پرش مکاننما استفاده میشود.
▪️ سربرگ Polar Traking:
از این سربرگ جهت مقید نمودن پارهخط مجازی در زوایای غیر قائمه و مضارب خاص استفاده میشود.
- جهت فعالکردن خاصیت Grid در مستطیل سمت چپ گزینه Grid On (F7) کلیک چپ میکنیم.
- جهت فعالکردن خاصیت Snap در مستطیل سمت چپ گزینه Snap On (F9) کلیک چپ میکنیم.
▪️ سربرگ Object Snap:
با استفاده از این سربرگ میتوان، ابزارهای پرش مکاننما را روی نقاط خاص موضوعات بهصورت موقت و یا دائمی فعال نمود.
روشهای فعال یا غیرفعالکردن خاصیت Snap:
- روش اول: فشردن کلید تابعی F9
- روش دوم: استفاده از کلید ترکیبی (CTRL+B)، نگهداشتن کلید CTRL و فشردن همزمان کلید حرف B
- روش سوم: کلیک چپ روی آیکون Snap در نوار وضعیت و تبدیل آیکون به رنگ آبی
- روش چهارم: تایپ کلمه Snap در خط فرمان
▪️ سربرگ Dynamic Input:
یکی از مهمترین ویژگیهای این سربرگ، نمایش کلیه اعلانهای خط فرمان در صفحه ترسیم، همراه با ارائه، گزارش مختصات قرارگیری مکاننما در صفحه ترسیم میباشد.
▪️ سربرگ Quick Properties:
از این سربرگ برای تغییر سریع ویژگیهای موضوعات انتخابی استفاده میشود.
19. منوی Option و تنظیمات مربوطه
دستور Option برای تنظیمات عمومی موجود در نرمافزار اتوکد است. این تنظیمات میتواند شامل گزینههای بسیار زیادی باشد.
مانند اطلاعات فایل و نحوه ذخیره آن مانند اطلاعات فراتر از اتوکد و رندر گیری آن و… که هرکدام از موارد موجود در این گزینه به موضوعات مهم و حیاتی در نرمافزار پرداخته است.
حال که با کاربرد این دستور آشنا شدهاید. در ادامه به نحوه اجرای آن در نرمافزار خواهیم پرداخت.
برای فعالکردن این دستور روشهایی وجود دارد در روش اول روی دکمه نرمافزار واقع در قسمت بالای سمت راست برنامه کلیک میکنیم و از کادر باز شده گزینه Option را انتخاب میکنیم.
و یا در روشی دیگر کافی است کلمه Option و یا مخفف آن Op را تایپ کرده و سپس کلید Enter را بفشاریم. پنجرهای به شکل زیر نمایان میشود که در ادامه مقاله به توضیح گزینههای آن میپردازیم.
1.19. قسمتهای مختلف پنجره Option
▪️ سربرگ file:
این گزینه برای تنظیماتی مانند بک آپ گرفتن، تنظیمات رنگ، تنظیمات help و یا پشتیبانی، ادیت کردن تنظیمات text مانند نوع و اندازه فونت، تنظیمات پرینت گرفتن و تنظیمات تاریخ میباشد.
همواره میتوانید با استفاده از گزینه brows در این قسمت، مسیر کار خود را تغییر دهید. مهمترین بخش در این گزینه، تنظیمات مربوط Back up است.
Back up چیست؟
Back up یکی از مهمترین قسمتها در هر نرمافزاری است. Back up یا پشتیبانگیری، یعنی سیو کردن و ذخیره کار شما در درایوی جداگانه که معمولاً هرچند دقیقه یکبار نرمافزار از کار شما یک نسخه پشتیبان تهیه میکند. تا در صورت بسته شدن ناگهانی کار، خاموش شدن یا پریدن کار، این امکان را داشته باشید. تا به این Back up دست پیدا کرده و از حذف شدن کامل کار خود، خودداری نمایید.
این گزینه، با اسم automatic save file location در این قسمت نمایان شده است. شما با کلیک بر روی این گزینه میتوانید مکان Back up خود را بیابید.
این مکان، فایلی است موجود در کامپیوتر که معمولاً در درایو C کامپیوتر است که میتوانیم در صورت لزوم به این مکان رفته و فایل خود را بیابیم. به این صورت نگرانی ما از حذف شدن کامل فایلمان، بر طرف خواهد شد.
▪️ سربرگ Display
این گزینه در زبانه دوم کادر قرار دارد و بهمنظور تنظیمات بصری پنجره اتوکد است. همانطور که از اسم این سربرگ مشخص است کنترل ظاهر و نحوه نمایش محیط این نرمافزار را بر عهده دارد. این پنجره شامل گزینههای تنظیمات نور صفحه نرمافزار، تیره و روشن نمودن صفحه پسزمینه، اندازه آیکونهای موجود در toolbar، تنظیمات موجود برای نمایش اسکرول موس و یا حذف نمایش اسکرول موس، نمایش Help سریع، فونت و رنگ خط فرمان است.
بهعنوانمثال اگر از قسمت Window Elements تیک گزینه Display scroll bars in drawing window را برداریم اسکرول باری که بر روی صفحه کاری قرار دارد محو میشود.
هم چنین این سربرگ شامل قسمتهای زیر است.
- Layout Element
- نمایش و عدم نمایش لیاوتها و …
- Display resolution
رزولوشن منحنیها و خطوط است. این رزولوشن به معنای کیفیت نمایش است که میتوانیم بسته به نیاز و سلیقه خود آن را تغییر دهیم.
▪️ سربرگ Open and Save
این گزینه، همانطور که از اسمش پیداست. برای تنظیمات مربوط به ذخیره کردن و بازکردن فایلها در اتوکد است.
همچنین در قسمت Save as در این گزینه میتوانیم از اتوکد خود خروجیهای متفاوتی مانند pdf و… بگیریم.
▪️ سربرگ Plot and Publish :
این گزینه برای تنظیمات مربوط به پلات گرفتن و نمایش کار روی کاغذ است.
در این قسمت میتوانیم، دستگاه خود را به یک پلاتر وصل کرده و از کار خود خروجی روی کاغذ تهیه نماییم.
و با استفاده از این گزینه، نوع رنگ و کاغذ و خط خود را تنظیم نموده و به چاپ برسانیم. در واقع این گزینه، برای نمایش کار روی کاغذهای متفاوت و مختلف است.
▪️ سربرگ System :
این گزینه، مربوط به تنظیمات سیستمی است که از آن در حال استفاده کردن هستیم. اطلاعات و تنظیماتی مانند گرافیک سیستم، لیاوتها و تنظیمات امنیتی سیستم، که باتوجهبه نیاز و خواست خود میتوانیم از این تنظیمات استفاده نماییم.
▪️ سربرگ User Preferences :
این گزینه مربوط به تنظیماتی مانند Scale و مقیاس کار، تنظیمات آپدیت کار، و تنظیمات خط است که باتوجهبه نیاز خود میتوانیم از این تنظیمات استفاده نماییم.
▪️ سربرگ Drafting :
این گزینه برای تنظیمات موجود Auto Snap و تنظیمات سایز نشانگر Auto Snap و… است که بسته به نیاز خود میتوانیم از آن بهره ببریم.
▪️ سربرگ Modeling 3D:
این گزینه مربوط به تنظیمات سهبعدی کردن احجام است و مربوط است به فضای سهبعدی اتوکد که برای ورود به فضای سهبعدی نرمافزار اتوکد در قسمت بالا و سمت راست این نرمافزار، روی مکعب کلیک راست کرده و گزینه “Perspective” را انتخاب میکنیم. بدین ترتیب وارد فضای سهبعدی این نرمافزار شده و با حرکتدادن اسکرول موس میتوانیم مدل خود را از زوایا و پرسپکتیوهای مختلف ببینیم. هم چنین میتوانیم با انتخاب دیدهای مختلفی که در اطراف این مکعب هست؛ به قسمتهای مختلف حجم خود رفته و آن را از دیدهای مختلف بررسی نماییم.
سپس بر روی چرخدنده پایین صفحه و یا گاهاً بالای آن کلیک کرده و گزینه “3D Modeling” را انتخاب میکنیم، تا گزینههای طراحی سهبعدی در بالای صفحه نمایان شود. در این حالت میتوانیم مدل سهبعدی خود را با دستورات مربوطه بکشیم.
پس از ورود به این فضا میتوانیم تنظیمات مربوط به این فضا را در گزینه 3D Modeling پنجره Option انجام دهیم. تنظیماتی مانند محورهای سهبعدی، تنظیمات مربوط به objectهای سهبعدی و … که میتوانیم بسته به نیاز خود از آن ها استفاده نماییم.
▪️ سربرگ Selection :
این گزینه مربوط به افکتهای بصری، رنگها، سایز و رنگ پنجرهها و …. که میتوانیم از آنها استفاده نماییم.
▪️ سربرگ Profiles :
این گزینه مربوط به تنظیمات پروفایلهای موجود است که در این قسمت میتوانیم پروفایلها را اضافه کنیم، تغییر نام دهیم، وارد کنیم،حذف نموده یا reset کنیم.
در انتها نیز میتوانیم با کلیک کردن روی دکمه Ok و یا Cancel تغییرات اعمال شده را تأیید و یا لغو کنیم.
20. تنظیمات فارسینویسها و Kateb
اگر در حالت عادی اقدام به نوشتن فارسی در نرمافزار اتوکد کنیم ممکن است دو حالت پیش بیاید:
- حروف به هم بریزد و جداجدا نوشته شود.
- کلمات در فایل درست نشان داده شوند ولی موقع گرفتن پرینت، کلمات بههمریخته شوند.
در ادامه آموزش خواهیم داد تا بهراحتی و بدون مسئله، بتوانید در اتوکد، فارسی بنویسید.
1.20. فارسی نویسی با کاتب
برای فارسی نویسی در اتوکد باید کاتب و یا سایر فونتهای مخصوص فارسی نویسی در اتوکد را داشته باشیم.
ابتدا فارسینویس کاتب را از منابع موجود در اینترنت دانلود میکنیم. بعد از دانلود، فایل را در پوشه Fonts اتوکد، کپی کرده و فایل KATEB.LSP را در پوشه Support اتوکد، کپی میکنیم.
حال دستور Oppload را تایپ کرده و Enter را میزنیم تا پنجرهای به شکل زیر نمایش داده شود. فایل kateb بارگذاری کرده و پنجره را میبندیم.
حال باید ابتدا یک Text Style درست کنیم. برای این کار در خط فرمان St را تایپ کرده و Enter میزنیم تا پنجره Text Style باز شود.
بعد از باز شدن پنجره، دکمه New… را میزنیم تا پنجره New Text Style باز شود و در قسمت Style Name یک نام برای آن مینویسیم.
بعد از نوشتن نام، دکمه OK را میزنیم. دوباره به پنجره Text Style بازمیگردیم و اسمی را که در پنجره قبل نوشته بودیم، در قسمت Styles این پنجره میبینیم و بالای این قسمت Text Style جاری را میبینیم.
در قسمت Font Name فونتی را که میخواهیم با آن تایپ کنیم، انتخاب میکنیم.
در قسمت Effects، Backwards را تیک میزنیم. بقیه تنظیمات در حالت پیشفرض باشند.
دکمه Apply را میزنیم و پنجره را میبندیم.
حالا در خط فرمان، Kateb را تایپ میکنیم و Enter میزنیم. در خط فرمان اعلان زیرنمایان میشود.
روی یک جای خالی در صفحه اتوکد، کلیک میکنیم. در خط فرمان اعلان زیرنمایان میشود. این اعلان از ما میخواهد که سایزمتن را وارد کنیم.
بعد از واردکردن سایز دلخواهمان کلید Enter را میفشاریم تا اعلان زیر در خط فرمان نمایان شود.
این اعلان زاویه قرارگیری متن را سؤال میکند. اگر بخواهیم نوشته ما بهصورت افقی باشد بدون ایجادکردن تغییری Enter را میزنیم.
بعد از واردکردن زاویه مورد نظرمان دوباره کلید Enter را میفشاریم. حال میتوانیم شروع به تایپ کردن نماییم. بعد از اینکه متن مورد نظرمان را تایپ کردیم مشاهده میکنیم که متن ما بهصورت برعکس نوشته شده .
اما اگر دو بار کلید Enter را بفشاریم این مشکل حل خواهد شد.
21. بخش دوم مقاله: خلاصه تایپی دستورات که در قسمت اول مقاله توضیح داده شدهاند.
ردیف | دستور | خلاصه دستور | توضیحات |
1 | Units | UN | تنظیمات مربوط به واحد ترسیمات |
2 | Align | AL | برای جفت کردن دو شی در کنار هم استفاده میشود. |
3 | Scale | SC | بهمنظور تغییر مقیاس استفاده میشود. |
4 | Boundray | BO | برای یکپارچهسازی ترسیمات استفاده میشود. |
5 | Polyline | PL | برای رسم خطوط پشتسرهم کاربرد دارد. |
6 | Area | AA | برای بهدستآوردن محیط و مساحت یک موضوع کاربرد دارد. |
7 | Hatch | H | برای ایجاد هاشور استفاده میشود. |
8 | List | LI | برای نمایش مشخصات یک موضوع ترسیم شده کاربرد دارد. |
9 | Hyperlink | HY | برای اختصاص یک لینک به موضوع ترسیم شده کاربرد دارد. |
10 | Array | AR | برای انجام کپیهای منظم از موضوعات استفاده میشود. |
11 | Pagesetup | PAG | تنظیمات مربوط به صفحه قبل از پرینت گرفتن |
12 | PRI | بهمنظور پرینت گرفتن استفاده میشود. | |
13 | Plot | PLO | بهمنظور پرینت گرفتن استفاده میشود. |
14 | Dimention | DIM | برای اندازهگذاری موضوعات ترسیم شده استفاده میشود. |
15 | Dimdisassociate | DIMD | برای اصلاح خطوط اندازهگذاری استفاده میشود. |
16 | Table | Table | برای رسم جدول در اتوکد استفاده میشود. |
17
| Divide | DIV | بهمنظور تقسیم کردن موضوعات ترسیم شده کاربرد دارد. |
18 | Dimstyle | DIMS | برای انجام تنظیمات مربوط به خطوط اندازهگذاری استفاده میشود. |
19 | Option | OP | برای انجام تنظیمات عمومی کاربرد دارد. |
20 | Layer | LA | برای تنظیمات لایهبندیها استفاده میشود. |
21 | Copy | CO | برای کپیکردن موضوعات کاربرد دارد. |
22 | Drafting Setting | DS | برای انجام تنظیمات مربوط به دستورات کمک ترسیمی استفاده میشود. |
نتیجهگیری
امروزه تأثیر نرمافزارها در تسریع انجام پروژهها و افزایش دقت مهندسین در حوزههای مختلف مهندسی بسیار مشهود است. از جمله این نرمافزارهای کاربردی، نرمافزار اتوکد است. مجموعه دستورهای اتوکد بسیار گسترده است.
شرح تمامی دستورها از حوصله این مطلب خارج است. در این مقاله، سعی کردیم 20 دستور کاربردی و منتخب از دستورات نرمافزار اتوکد را برای کار در دفاتر فنی شرح دهیم. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و به یادگیری دستورات کاربردی بیشتری بپردازید.
منابع
مسیر یادگیری برای حرفه ای شدن
- 1
- 2
- 3
- دستورات اتوکد؛ آموزش جامع 20 دستور کاربردی اتوکد برای کار در دفتر فنی
- 5
مطلبی میخواهید که نیست ؟ از ما بپرسید تا برایتان محتوا رایگان تولید کنیم!
- ارسال سوال برای تولید محتوا
با سلام و عرض خسته نباشید
بنده میخواهم روی یک قطعه توپر استوانه ای محلی برای قرار گیری اورینگ طراحی کنم.
دستورات اکسترود و سابترکت را استفاده می کنم اما جواب نمی گیرم
اگر مقدور هست راهنمایی بفرمایید
با تشکر
پاسخ دهید
🙏🙏🙏🙏🙏
پاسخ دهید
سلام و وقت بخیر
بسیار عالی بود تشکر از سایت خوبتون
پاسخ دهید
سلام مهندس جان تشکر از شما 🌺
پاسخ دهید
سلام فیلم این آموزش خریدم ولی لینکش برام نیومده
پاسخ دهید
سلام مهندس
ایمیل رو اشتباه وارد کرده بودین مجدد براتون ایمیل شد
پاسخ دهید
ممنون بابت سایت خوب و آموزشهای خوبتون
پاسخ دهید
تشکر از همراهی شما مهندس عزیز
پاسخ دهید