بتن کرمو چیست؟ چگونه از کرمو شدن بتن جلوگیری کنیم؟

در این ویدئو چه می‌آموزیم؟

• 1. بتن کرمو چیست؟
• 2. دلایل کرمو شدن بتن چیست؟
  • 1.2. افزودن بیش از حد آب به بتن پیش از بتن‌ریزی
  • 2.2. عدم انجام اصولی ویبره بتن هنگام بتن‌ریزی
  • 3.2. استفاده از بتن بسیار سفت با اسلامپ کم
  • 4.2. عدم درزبندی مناسب قالب‌ها
  • 5.2. وجود سنگ‌دانه‌های بزرگ در طرح اختلاط بتن
  • 6.2. پر نشدن فضای باریک بین آرماتورهای تقویتی با بتن
  • 7.2. کاور کمتر آرماتورهای تقویتی
  • 8.2. استفاده از مصالح نامرغوب برای تولید بتن
  • 9.2. افزایش بیش از حد ارتفاع بتن‌ریزی
  • 10.2. استفاده از قالب‌های نامناسب
  • 11.2. فشار بیش از حد پمپ بتن
  • 12.2. افزودن بیش از حد روان‌کننده‌ها
• 3. معایب و پیامدهای کرموشدن بتن چیست؟
  • 1.3. زنگ‌زدن آرماتورها
  • 2.3. کاهش باربری سازه
  • 3.3. کاهش پیوستگی بتن و آرماتور
  • 4.3. تخریب بتن
  • 5.3. ظاهر زشت سازه
• 4. راهکارهای جلوگیری از کرموشدگی بتن
• 5. روش ترمیم کرمو شدن بتن
• 6. حد مجاز کرمو شدن بتن چقدر است؟
• 7. پرسش و پاسخ
• 8. نتیجه گیری

1. بتن کرمو چیست؟

در پاسخ به این سوال که جداشدگی و کرمو شدن بتن چیست، باید اشاره کرد که کرموشدگی بتن یک ویژگی ظاهری در بتن است و با چشم غیرمسلح به‌سادگی بلافاصله پس از قالب برداری قابل مشاهده است. بتن کرمو بتنی است که دارای فضاهای توخالی و حفراتی در سطح بتن است. این حفرات و فضاهای خالی عمدتاً به علت جداشدن آب از سنگ‌دانه‌های بتن در برخی نواحی بتن تشکیل می شود. در بتن کرمو یا شن نما شده، ذرات درشت‌دانه (شن) در کنار هم دیده می شوند که فضای بین آن ها فاقد ملات و شیره کافی می باشد. کرموشدگی بتن شبیه به لانه زنبور است و از همین رو به آن Honeycombing Concrete نیز گفته می شود.

شکل 1: نمونه ای از کرموشدگی بتن

❓در کدام اعضای بتنی کرمو شدگی رخ می‌دهد؟

به‌طورکلی هر جا که بتن ریزی داشته باشیم ممکن است کرموشدگی در بتن رخ دهد، مثل ستون، تیر، پی، سقف، دیوار برشی، دال پله و…

2. دلایل کرموشدن بتن چیست؟

در این بخش به عوامل اصلی کرمو شدن بتن می پردازیم:

1.2. افزودن بیش از حد آب به بتن پیش از بتن‌ریزی

افزایش بیش از حد آب در طرح اختلاط بتن و یا افزودن بی رویه آب به‌منظور روان تر شدن بتن، موجب جداشدن اجزای بتن از یکدیگر است که یکی از مهم-ترین پیامدهای آن کرمو شدن بتن است.

2.2. عدم انجام اصولی ویبره بتن هنگام بتن‌ریزی

یکی از مهم ترین و متداول ترین دلایلی که موجب کرمو شدن بتن می شود، عدم ویبره مناسب بتن می باشد. باید دقت شود که روش صحیح ویبره زدن بتن به‌درستی اجرا شود. به‌طورکلی برای ویبره بتن از دستگاه ویبراتور استفاده می شود، با این‌وجود در برخی مواقع مثل بتن ریزی ستون ها، ممکن است ویبره بتن را به کمک ضربه‌زدن با چکش به قالب های ستون انجام دهند. در واقع با ضربه‌زدن به اطراف قالب و ایجاد لرزش در بتن، فرایند ویبره بتن انجام می شود؛ اما باید توجه داشت که در این روش ویبره به‌خوبی صورت گیرد.

❓آیا ویبره بیشتر بتن می تواند از کرموشدگی بتن جلوگیری کند؟

خیر؛ برخی بر این باورند که ویبره بیشتر بتن موجب بهترشدن کیفیت بتن ریزی می شود؛ اما این در حالیست که ویبره بیش از حد بتن موجب آب انداختن و ته‌نشینی سنگ‌دانه‌ها و دانه های سنگین بتن شده و در نتیجه پس از بتن ریزی و قالب برداری، بتن دچار جداشدگی یا کرموشدگی می شود. به‌علاوه باید دقت شود که میزان فرکانس و دامنه ویبره کم نباشد؛ چراکه مجدداً موجب کرمو شدن و ایجاد خلل‌وفرج در بتن می شود. این مورد در آیین نامه آبا ویرایش 1400 جلد دوم صفحه 166 نیز اشاره شده است:

3.2. استفاده از بتن بسیار سفت با اسلامپ کم

استفاده از بتن سفت خصوصاً در جاهایی که تراکم آرماتور زیاد است، می تواند موجب کرمو شدن بتن شود؛ زیرا بتن به‌اندازه کافی روان نیست و علاوه‌بر سخت تر شدن ویبره آن، بتن به همه نقاط قالب نفوذ نمی کند و در نهایت موجب کرمو شدن بتن می شود.

4.2. عدم درزبندی مناسب قالب‌ها

یکی از مواردی که هنگام بتن ریزی باید به آن توجه کرد این است که فواصل بین قالب ها باید حتماً درزبندی شده باشند تا از فرار شیره بتن و تفکیک دانه-بندی آن جلوگیری شود.

شکل 2: عدم درزبندی مناسب قالب که باعث فرار شیره بتن و تفکیک دانه‌بندی آن می‌شود

5.2. وجود سنگ‌دانه‌های بزرگ در طرح اختلاط بتن

سنگ‌دانه‌های بزرگ ممکن است باعث ایجاد نواحی خالی در مخلوط بتن شوند. این نواحی خالی می‌توانند منجر به عدم توزیع یکنواخت سیمان و آب در مخلوط شوند که در نهایت به کاهش چسبندگی و ایجاد فضاهای توخالی در سطح بتن منجر می‌شود. به‌علاوه وجود سنگ‌دانه‌های بزرگ می‌تواند کارایی مخلوط بتن را کاهش دهد. این کاهش کارایی ممکن است باعث شود که بتن به‌راحتی قابل پمپاژ و ریختن نباشد. در نتیجه این امر می‌تواند منجر به ایجاد حباب‌های هوا و نواحی خالی در بتن شود.

6.2. پر نشدن فضای باریک بین آرماتورهای تقویتی با بتن

گاهی اوقات در بعضی از مقاطع سازه آرماتورگذاری به‌گونه‌ای است که تراکم آرماتورها زیاد می شود. به طور مثال در محل اتصال تیر به ستون که آرماتورهای تیر و ستون درهم‌تنیده می شوند، این تراکم به چشم می آید. در این موارد ممکن است هنگام بتن ریزی به دلیل فواصل کم بین آرماتورها، بتن به‌خوبی از بین میلگردها عبور نکند. همچنین ویبره بتن در این نواحی نیز کار سخت تری است. به همین دلیل ممکن است پس از قالب برداری در نواحی که تراکم آرماتورها بیشتر است، کرمو شدگی بتن را مشاهده کنیم.

شکل 3: کرمو شدن بتن در محل اتصال تیر به ستون

به‌طورکلی بهتر است در هنگام طراحی سازه بتنی درصد آرماتورهای مقطع ستون ها بین 1 تا 2 درصد باشد. البته این مورد صرفا یک توصیه است علت آن نیز این است که وقتی درصد آرماتور در مقطع بیش از این مقدار باشد، در محل تقاطع تیر به ستون و یا در محل همپوشانی آرماتورها، تا دو برابر بیشتر می شود و تراکم آرماتور بیش از حد زیاد می شود. بنابراین از لحاظ اجرایی با رعایت درصد آرماتورها بین 1 تا 2 درصد ویبره بتن آسان تر شده و از کرموشدگی جلوگیری می شود.

در بعضی مواقع ناچاریم تراکم آرماتورها را زیاد کنیم تا سازه تحت بارگذاری ها دچار آسیب نشود. در چنین مواقعی بهتر است از بتن های خود متراکم که نیازی به ویبره بتن ندارند، استفاده شود.

7.2. کاور کمتر آرماتورهای تقویتی

کم‌بودن کاور بتن در مقاطع بتنی همچون تیر، ستون و دال بتنی باعث می شود تا برخی سنگ‌دانه‌ها و شن ها بین قالب و آرماتورها گیر کنند و از مخلوط بتن جدا شوند. به همین دلیل در این نواحی امکان مشاهده کرموشدگی بتن وجود دارد. به همین جهت می بایست کاور بتن پیش از بتن ریزی به‌دقت بررسی شود. برای رعایت بهتر کاور تیر، ستون و دال بتنی می توان از انواع اسپیسرها استفاده کرد.

8.2. استفاده از مصالح نامرغوب برای تولید بتن

یکی دیگر از دلایل کرمو شدن بتن، مصالح نامرغوبی است که در طرح اختلاط بتن مورداستفاده قرار گرفته اند. به طور مثال اگر اندازه دانه های شن بزرگ باشد، ممکن است این سنگ‌دانه‌ها بین آرماتورها و قالب گیر کرده و موجب تشکیل بتن کرمو می شوند.

9.2. افزایش بیش از حد ارتفاع بتن‌ریزی

مطابق با آیین نامه بتن ایران (آبا) در قالب هایی با ارتفاع زیاد مثل بتن ریزی ستون ها، ارتفاع بتن ریزی نباید از 1.5 متر بیشتر شود. این یعنی فاصله خروج بتن از لوله پمپ تا سطح بتن حداکثر 1.5 متر باشد. اگر ارتفاع بتن ریزی از این مقدار بیشتر شود، به دلیل سنگین بودن سنگ‌دانه‌ها نسبت به آب، در هنگام سقوط بتن سنگ‌دانه‌ها از آب جدا شده و در ته قالب ته نشین می شوند که موجب کرمو شدن بتن در آن محل می شود. به‌علاوه افزایش ارتفاع در بتن ریزی موجب برخورد شدیدتر بتن با قالب و آرماتورها می شود که این امر نیز یکی از دلایل جداشدگی بتن است.

شکل 4: بتن ریزی ستون

این موارد در صفحات 162 و 163 از آیین نامه آبا جلد دوم ویرایش 1400 آورده شده است:

10.2. استفاده از قالب‌های نامناسب

استفاده از قالب های نامناسب می تواند موجب کرمو شدن بتن شود. استفاده از قالب های فرسوده و ضربه خورده و همچنین عدم درزبندی قالب ها، می تواند باعث جداشدگی بتن شود.

11.2. فشار بیش از حد پمپ بتن

درصورتی‌که از پمپ بتن با دکل برای بتن ریزی استفاده می شود، باید یک‌سری نکات اجرایی رعایت شود تا از جداشدگی سنگ‌دانه‌های بتن یا شن نما شدن بتن جلوگیری شود؛ چراکه پمپاژ بتن معمولاً با سرعت زیادی صورت می گیرد و این سرعت بالا موجب می شود تا بتن با فشار به بیرون پرتاب شود. با شدت به قالب و آرماتورها برخورد کرده و باعث کرمو شدن بتن شود. این نکات عبارت‌اند از:

• باید از اپراتور پمپ درخواست شود تا با فشار کمتر بتن را پمپاژ کند.
• ارتفاع دکل پمپ نباید خیلی زیاد باشد.
• باید از اپراتور درخواست شود تا در صورت امکان انتهای دکل را یک خم کامل بدهد تا سرعت پمپاژ بتن کمتر شود.
• باید از اپراتور درخواست شود تا انتهای لوله ترمی که بتن خارج می شود را یک خم 180 بزند و با طناب انتهای لوله را به دکل ببندد تا بتن با کمترین سرعت خارج شود. با این ترفند از پرتاب شدن بتن جلوگیری می‌شود.
• در صورت امکان بهتر است از سنگ‌دانه‌های گرد گوشه در طرح اختلاط بتن استفاده شود.
• بهتر است از بتن با کارایی کم استفاده شود.

12.2. افزودن بیش از حد روان‌کننده‌ها

روان کننده ها با کاهش مقدار آب موردنیاز بتن، با حفظ نسبت آب به سیمان، روانی موردنیاز مخلوط را تأمین می کند و در نتیجه، با حفظ مقاومت بتن، در مقدار سیمان مصرفی صرفه‌جویی می شود. بااین‌حال استفاده بیش از حد روان کننده ها موجب آب انداختن زیاد بتن و کرموشدن آن می شود. این مورد در آیین نامه بتن ایران جلد دوم ویرایش 1400 صفحه 42 به صورت زیر آورده شده است:

3. معایب و پیامدهای کرموشدن بتن چیست؟

معایب کرمو شدن بتن بسته به‌شدت آن می تواند متفاوت باشد. به‌طورکلی در موارد جزئی کرموشدگی بتن آسیب چشمگیری به سازه وارد نمی شود، با این‌وجود بهتر است در رابطه ‌با معایب این پدیده آشنایی کافی را داشته باشید:

1.3. زنگ‌زدن آرماتورها

یکی از معایب کرمو شدن بتن این است که به‌دلیل وجود حفرات و فضاهای خالی، رطوبت هوا راحت تر به آرماتورهای درون مقطع نفوذ کرده و در گذر زمان، فرایند زنگ‌زدگی آرماتورها را افزایش می‌دهد. اکسیدشدن میلگردها می تواند به کاهش تنش تسلیم و نهایی آرماتور و در نهایت به کاهش مقاومت سازه منجر شود.

2.3. کاهش باربری سازه

زمانی که قسمتی از بتن ستون دچار کرموشدگی شده باشد، ظرفیت باربری آن قسمت کاهش‌یافته و در نتیجه کل مقطع ضعیف تر می شود. به‌طورکلی کاهش شدید مقاومت فشاری، کششی، خمشی و برشی بتن به حدی که ممکن است نتوان مقاومت بتن آن بخش را اندازه گیری کرد و حتی گاهی امکان تهیه مغزه نیز در آن قسمت وجود نداشته باشد، از جمله پیامدهای بتن کرمو است.

3.3. کاهش پیوستگی بتن و آرماتور

یکی از مواردی که در اعضای سازه بتنی مورد اهمیت است، پیوستگی بین بتن و آرماتور است. کرمو شدن بتن به دلیل وجود حفرات و فضاهای خالی، این پیوستگی را کاهش می‌دهد. در این حالت عملاً انتقال نیروها به‌درستی صورت نمی گیرد و روابط شناخته شده در طراحی سازه های بتن‌آرمه از اعتبار ساقط می شود.

4.3. تخریب بتن

بتن کرمو بافت ضعیف تری دارد و در مرور زمان ممکن است ترک هایی در اطراف ناحیه کرموشدگی به وجود آید و در نهایت منجر به ریزش بافت بتن شود.

5.3. ظاهر زشت سازه

ازآنجاکه کرموشدگی بتن در سطح بتن رخ می‌دهد، به‌راحتی با چشم غیرمسلح قابل‌دیدن است و ظاهر سازه را از تناسب خارج می کند. به‌علاوه اینکه در برخی موارد معماران تمایل دارند تا از بافت بتن به‌عنوان بخشی از نمای ساختمان استفاده کنند که در این صورت اگر بتن دچار کرموشدگی شده باشد، نمای ساختمان از تناسب و زیبایی به دور خواهد بود.

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، دیگر معایب بتن کرمو عبارت‌اند از:

• کاهش شدید مدول ارتجاعی بتن که عملاً در طراحی سازه اهمیت دارد.
• افزایش شدید نفوذپذیری بتن در منطقه کرمو یا شن نما شده و نشت شدید آب به درون بتن و ازبین‌رفتن آب‌بندی در سازه های نگهدارنده مایعات.
• عدم امکان اندازه گیری جذب آب کوتاه‌مدت و بلندمدت به دلیل حفرات بزرگ.
• نفوذ مواد زیان‌آور به درون بتن و آسیب‌رسانی به بتن (حمله سولفات ها و مواد اسیدی و …)
• عدم دوام بتن در محیط های دارای چرخه های یخ‌بندان و آب‌شدگی.
• شروع زودهنگام خوردگی میلگردها در اثر نفوذ سریع یون کلرید یا کربناته شدن بتن یا خمیر سیمان ناچیز مجاور میلگردها و ازبین‌رفتن لایه انفعالی (در صورت تشکیل شدن آن). (در رابطه با لایه انفعالی یا لایه محافظ باید به این نکته اشاره کرد که پس از تماس میلگرد با بتن و احاطه شدن آرماتورها توسط بتن، یک لایه محافظ از اکسید آهن ایجاد می شود که مانع از زنگ زدگی و خوردگی آرماتورها در محیط قلیایی می شود.)
• عدم تشکیل لایه انفعالی در میلگرد واقع در بخش شن نما شده و شروع خوردگی از ابتدای بتن‌ریزی یا ادامه‌دادن خوردگی میلگردهای زنگ‌زده.
• افزایش آهنگ (شدت) خوردگی میلگردها در اثر کاهش شدید مقاومت الکتریکی بتن اطراف آن در منطقه پوشش میلگردها.

4. راهکارهای جلوگیری از کرموشدگی بتن

برای جلوگیری از کرمو شدن بتن چند راهکار ساده موردنیاز است که اگر در هنگام بتن ریزی رعایت شوند، احتمال کرمو شدن بتن تا حد زیادی کاهش می-یابد به همین دلیل چند مورد از راه حل کرمو نشدن بتن را در زیر آورده ایم:

• اول ‌از همه بهتر است در طرح اختلاط بتن از ریزدانه ها به‌اندازه کافی استفاده شود؛ چراکه وجود ریزدانه ها به انسجام بتن کمک می کند.
• رعایت ارتفاع بتن ریزی نیز مطابق آنچه در بخش های قبل گفتیم باید انجام شود.
• رعایت حداقل کاور بتن و کنترل فواصل بین آرماتورها یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند از کرموشدگی بتن جلوگیری کند.
• استفاده از قالب های استاندارد و کنترل درزهای قالب ها به‌طوری‌که از نشت شیرابه بتن جلوگیری شود.
• انجام ویبره به‌صورت صحیح و اصولی. (توجه شود که ویبره بیشتر نیز می تواند موجب جداشدن بافت بتن از یکدیگر و کرمو شدن بتن شود)

5. روش ترمیم کرمو شدن بتن

▪️ به منظور رفع کرمو شدن بتن، پیش از هر کاری ابتدا باید از متخصصین و مشاورین این حوزه درخواست کنیم تا از محل های کرموشدگی بتن بازدید کنند. در این مرحله می بایست عمق کرموشدگی و علت کرمو شدن بتن به‌خوبی تشخیص داده شوند.

▪️ برای شروع ترمیم و تعمیر کرمو شدن بتن ابتدا باید سنگ‌دانه‌های محل کرموشدگی بتن را با چکش یا فرچه سیمی مخصوص تراشیده و آن قسمت را کاملاً خالی کنیم.

▪️ سپس محل تمیز شده را کمی با آب مرطوب می کنیم.

▪️ در مرحله بعدی، ترک های کوچک را با موادی مثل دوغاب اپوکسی پر می کنیم.

▪️ سپس در صورت نیاز محل کرموشدگی را قالب بندی کرده و مواد ترمیمی پایه پلیمری یا دوغاب می ریزیم. اگر از قالب استفاده نشود، می بایست حتماً از دوغاب بدون انقباض با مقاومت بالا استفاده کرد. (مواد ترمیم‌کننده بتن نوعی پودر است که با ترکیب چند نوع پلیمر و الیاف درست شده و چسبندگی و مقاومت فشاری بالایی دارد. برای استفاده از این پودر فقط کافی است باتوجه به راهنمای روی بسته ها، به میزان مشخصی آب به آن اضافه کرد. طبق تجربه، به طور میانگین برای هر مترمربع بتن کرمو 4 کیلوگرم پودر ترمیم کننده بتن لازم است.)

▪️ مقاومت مصالح جدید پس از قالب برداری و عمل آوری می بایست در حد بتن سازه باشند.

▪️ اگر عمق لانه‌زنبوری‌های بتن کرمو از 5 سانتی متر بیشتر شد، فرایند پر کردن لایه باید با ضخامت 1.5 سانتی صورت بگیرد و قبل از رفتن به سراغ لایه بعدی حداقل باید 30 دقیقه صبر کرد.

در این قسمت لازم است اشاره کنیم که پر کردن قسمت کرمو شده بتن با ملات و سیمان اصلاً کار اصولی و مهندسی نیست و هیچ تأثیری بر رفع کرمو شدن بتن ندارد. در تصویر زیر نمونه ای از ترمیم کرمو شدن بتن ستون را می بینید که به صورت غیر اصولی انجام شده و عملاً مورد تایید نمی باشد.

شکل 6: نمونه ای از ترمیم کرمو شدن بتن ستون به صورت غیراصولی با ملات سیمان

6. حد مجاز کرمو شدن بتن چقدر است؟

طبق آیین‌نامه ACI 546 R-23، حد مجاز کرمو شدن بتن به طور کلی به شرایط خاص بستگی دارد. مطابق با آیین نامه ACI 546 R-23، خرابی-های موجود بر روی سطح بتن به 3 دسته کلی تقسیم می شوند. بنابراین محدوده های کرمو شدن بتن در سه طبقه بندی زیر قرار می گیرند:

▪️ کرموشدگی عمیق: اگر عمق خرابی در سطح بتن بیشتر از 25 میلی متر یا 1 اینچ باشد، کرموشدگی عمیق است. در این میزان کرموشدگی اگر آرماتورهای مقطع هم نمایان شده باشند، شرایط بحرانی تر است، زیرا احتمال آسیب به میلگردها افزایش می یابد.

▪️ کرموشدگی سطحی: اگر عمق کرموشدگی بین 1.6 تا 25 میلی متر باشد، کرموشدگی سطحی است و آسیب کمتری به سازه می زند.

▪️ کرموشدگی ناچیز: خرابی سطح بتن با عمق کمتر از 1.6 میلی متر در این دسته قرار می گیرد که معمولًا آسیب خاصی به سازه وارد نمی کند.

با توجه به توضیحات بالا، اگر عمق کرموشدگی از 25 میلی متر بیشتر شود، شرایط خیلی بحرانی تر خواهد بود، به‌طوریکه ممکن است آن مقطع از لحاظ عملکردی دچار مشکل شود. بنابراین در پروژه ها باید سعی کنیم تا حد کرمو شدن بتن از 25 میلی متر بیشتر نشود. درصورتی‌که کرموشدگی از 25 میلی متر بیشتر شد، باید از مواد مخصوصی همچون فوم سیلیکا، بتن اصلاح شده پلیمری (polymer modified concrete(PMC))، سیمان منیزیم آمونیوم فسفات(magnesium ammonium-phosphate cement concrete(MAPCC)) یا بتن پلیمری استفاده کنیم.

نکته: طبق تجارب مهندسی توصیه می شود در اجزای باربر مانند تیرها، ستون‌ها و دیوارها، عمق کرموشدگی بتن از 0.5 اینچ یا 13 میلی متر بیشتر نشود.

پرسش و پاسخ

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی شد تا شما را به طور کامل با بتن کرمو، عوامل تشکیل، راه های پیشگیری و روش ترمیم کرمو شدن بتن آشنا کنیم. باتوجه‌به مطالب ذکر شده، کرموشدگی بتن پدیده ای است که در سطح بتن ظاهری خشن، حفره دار و پوسته‌پوسته تشکیل می‌دهد و علت آن جداشدن سنگ‌دانه‌ها از ملات و شیره بتن است. در صورت کرموشدن بتن می بایست حتماً آن را ترمیم کرد؛ چراکه در صورت عدم ترمیم و تعمیر کرمو شدن بتن، می تواند مشکلات متعددی در سازه بتنی بوجود آورد. از جمله دلایل مهم کرموشدن بتن می توان به عدم ویبره اصولی، استفاده از آب زیاد در بتن، بتن ریزی از ارتفاع زیاد و درزبندی نامناسب قالب ها اشاره کرد. همچنین بررسی شد که برای ترمیم بتن کرمو می بایست از مواد پلیمری پرکننده بر پایه سیمان استفاده شود؛ زیرا این مواد بدون انقباض و جمع شدگی عمل کرده و پس از خشک‌شدن دچار ترک و خرابی نمی شوند.

منابع

1. مبحث نهم مقررات ملی ویرایش 1399
2. آیین نامه بتن ایران (آبا) ویرایش 1400 – جلد دوم
3. Concrete Repair-Guide, ACI PRC-546-23
4. Material Selection for concrete Repair-Guide, ACI PRC-546.3-23