آشنایی با متره باز عملیات ساختمانی، آنالیز نفرات، مقادیر و زمان مورد نیاز انجام آنها

متره باز عملیات ساختمانی به چه صورتی انجام می شود؟ مقدار مصالح و مدت زمان لازم در عملیات اجرایی چقدر است؟

دانستن کلیات متره و برآورد، مقادیر اجرایی عملیات مختلف و همچنین مدت‌زمان موردنیاز برای هر عملیات برای مجریان، کارفرمایان و پیمانکاران حائز اهمیت است. داشتن این اطلاعات، امکان برنامه‌ریزی و زمان‌بندی دقیق برای انجام پروژه‌ها را به ما می‌دهد؛ همچنین تهیه مصالح به‌صورت صحیح انجام می‌گیرد تا هم با کمبود مصالح در حین اجرای عملیات مواجه نشویم و هم مصالح اضافه تهیه نکنیم که هزینه تمام شده عملیات را افزایش می دهد. در این مقاله به صورت مفصل نحوه متره باز عملیات های ساختمان مانند متره باز بتن ریزی، کاشی کاری و … به همراه مثال های اجرایی متنوع را آموزش می دهیم. امیدواریم از مطالب ذکر شده در این مقاله بهره کافی را ببرید.

⌛ آخرین به روز رسانی: 6 بهمن 1400

📕 تغییرات به روز رسانی: انتشار جدید

 

 

 

1. متره باز عایق های رطوبتی

عایق‌کاری به معنای ایجاد یک پوشش محافظ برای پشت بام، دیوار، کف، تأسیسات و لوله‌ها در برابر نفوذ آب و رطوبت است. رطوبت از طریق خاک و یا به دلیل بارندگی ناشی می‌شود و ممکن است از طریق بدنه یا سطح دیوار و یا زمین و پی جذب ساختمان شود.

عایق رطوبتی در جهت کنترل رطوبت منازل نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. رطوبت تأثیر نامطلوبی بر روی ساختمان می‌گذارد. جذب رطوبت توسط دیوار باعث متورم شدن روکش‌های گچی، ترک‌خوردگی و رشد قارچ و کپک می‌شود. گاهی اوقات ورود آب به سطوح ساختمان در زمستان عاملی برای یخ‌زدگی بوده و اجزای نماکاری مانند آجر، سنگ و یا اندودها را فرسوده و تخریب می‌کند. علاوه‌برآن رطوبت باعث زنگ‌زدگی فلزات شده و عاملی برای پوسیده شدن چوب‌های به‌کاررفته در ساختمان محسوب می‌شود.

عایق رطوبتی به پوششی گفته می‌شود که ساختمان را در برابر نفوذ آب و رطوبت محافظت می‌کند. این عایق‌ها به‌صورت لایه‌هایی با ضخامت مختلف می‌باشند که به شکل مایع، پودر، رولی یا صفحه‌ای در ابعاد مختلف به بازار عرضه شده و در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند. این عایق‌ها از مواد مختلف ساخته شده‌اند و باتوجه‌به میزان ترکیبات خود در مکان‌های مختلف کاربرد دارند. این ترکیبات نقش مهمی در عملکرد و پوشش‌دهی عایق‌ها ایفا می‌کنند. در ادامه به توضیح نمونه‌های پرطرف‌دار این عایق‌ها می‌پردازیم.

1.1. متره باز ایزوگام

عایق ایزوگام لایه‌ای پیش‌ساخته است که برای نصب و چسباندن آن به سطح از چسباننده‌های مخصوص استفاده می‌شود. این عایق لایه‌ای از الیاف مصنوعی و قیر است که مانع از رسیدن آب و رطوبت به سطح زیرین خود می‌شود.

یکی از مزایای ایزوگام، سبک بودن آن است که وزن هر مترمربع آن در حدود 1 کیلوگرم می‌باشد. لایه‌های ایزوگام می‌توانند گرما و سرمای زیادی را تحمل کنند و این مسئله باعث می‌شود که دچار پوسیدگی و شکنندگی نشوند. این نوع از عایق‌کاری کاملاً انعطاف‌پذیر بوده و چون یک لایه پلی‌استر دارند، در مقابل فشارهای احتمالی و همچنین انبساط و انقباض ساختمان دارای مقاومت بالایی هستند. این پوشش که به‌صورت رول به بازار عرضه می‌شود مقاومت بالایی در برابر انبساط و انقباض دارد و دچار پوسیدگی نمی‌شود و عمر مفید آن 10 سال است.

یکی از معایب ایزوگام، فاسد شدن عایق بعد از ۶ ماه (از زمان تولید) به علت عدم نگهداری مطلوب است. زیرا باید به‌صورت عمودی در دمای ۵ تا ۳۵ درجه نگهداری شود. از دیگر معایب ایزوگام می‌توان به گران بودن آن نسبت به عایق قیرگونی اشاره کرد.

 

 

1.1.1. مقدار موردنیاز ایزوگام برای سطوح

برای محاسبه مقدار ایزوگام مصرفی ابتدا ابعاد را به‌وسیله متر اندازه‌گیری کرده و مساحت آن را به دست می‌آوریم؛ سپس مساحت را در عدد1.2 ضرب می‌کنیم، عدد به‌دست‌آمده همان مقدار ایزوگام لازم برای سطح ماست.

دلیل افزایش ۲۰ درصد چیست؟

۱۰درصد آن به دلیل هم‌پوشانی‌های بین هر دولایه از ایزوگام است. لایه بالایی به‌اندازه ۱۰ سانتی‌متر روی نوار مشکی رنگ لایه زیرین که فویل آلومینیومی ندارد قرار می‌گیرد؛ نکته قابل‌توجه در مورد هم‌پوشانی‌ها این است که نباید بیشتر از ۱۰ سانتی‌متر باشد اما بعضی افراد برای افزایش متراژ کار این هم‌پوشانی را بیشتر از این مقدار قرار می‌دهند. به‌خاطر داشته باشید این نوع هم‌پوشانی باعث سوارشدن لایه بالایی بر روی فویل یا همان روکش آلومینیومی لایه زیرین می‌شود، لذا چسبندگی به‌صورت کامل و صحیح به وجود نمی‌آید و باگذشت زمان و تخریب تدریجی، نفوذ رطوبت را از همان محل موجب خواهد شد. 10درصد هم برای دیوارها، ناودان‌ها، لایه اضافی برای زیر کولر، دودکش‌ها، میلگردها و سایر مکان‌ها در نظر گرفته می‌شود.

 

 

2.1.1. مدت‌زمان موردنیاز برای نصب ایزوگام

قبل از اینکه به توضیح مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای ایزوگام بپردازیم، توضیح کوتاهی در مورد زمان مناسب انجام عایق‌کاری با ایزوگام ارائه می‌شود که توجه به آن کیفیت نهایی کار را بالا می‌برد. مناسب‌ترین فصل برای اجرا کردن ایزوگام تابستان است، چراکه هوای گرم و خشک این فصل باعث افزایش میزان چسبندگی ایزوگام به سطح شده و از کندن یا بادکردن آن جلوگیری می‌شود. خشک بودن بدین‌جهت اهمیت دارد که اگر رطوبتی موجود باشد باعث می‌گردد تا ایزوگام به‌درستی و کاملاً به سطح نچسبیده و موجب شکاف بین لایه‌ها شده و در نتیجه آب به زیر آن نفوذ پیدا خواهد کرد؛ بنابراین فصل تابستان در نهایت تا اوایل پاییز بهترین زمان نصب ایزوگام بوده تا نتیجه‌ای درست داشته باشد.

می‌خواهیم بدانیم برای نصب ایزوگام بامی با متراژ 100 مترمربع به چه تعداد نیروی کار نیاز داریم. برای اجرای ایزوگام پشت‌بام در یک روز با متراژ ذکر شده نیاز به حداقل 3 نفر جهت قبول مسئولیت‌های زیر می‌باشد:

1-کارگر حمل‌ونقل جهت جابه‌جایی و انتقال رول‌های ایزوگام به پشت‌بام
2- کارگر نصاب ایزوگام جهت داغ کردن و چسباندن عایق رطوبتی
3- استادکار ماهر جهت عایق‌کاری و نظارت بر حسن اجرای وظایف کارگر نصاب ایزوگام

2.1. متره باز قیرگونی

قیرگونی از رایج‌ترین و قدیمی‌ترین عایق‌های مورداستفاده در کشور است. به‌صورت لایه‌های متوالی قیروگونی اجرا می‌شود. از مزایای استفاده از این عایق می‌توان به خاصیت چسبندگی بالا، نفوذناپذیری در برابر آب و مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و نمک‌ها اشاره نمود و همچنین از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر از ایزوگام است.
در کنار مزایای ذکر شده، این عایق دارای معایبی نظیر تجزیه در دمای بالا و تغییر شکل در برابر فشار می‌باشد. اجرای آن زمان بر است و وزن آن نسبت به ایزوگام بیشتر است.

1.2.1. مقدار موردنیاز قیرگونی برای سطوح

مقدار قیر لازم برای قشر اولیه:

برای اجرای قیرگونی ابتدا باید در سطح موردنظر، یک لایه قیر به‌عنوان لایه اولیه اجرا شود. یک قشر قیر نرم 60/70 (قیر خالص با درجه نفوذ بین ۶۰ تا ۷۰ دهم میلی‌متر) به‌صورت مذاب و به میزان تقریبی 2/5 کیلوگرم در هر مترمربع موردنیاز است که باید روی سطح موردنظر پخش شود. به این نکته توجه شود که مصرف قیر مایع زودگیر RC2 در هوای سرد بهتر از قیر مذاب است.

 

 

مقدار گونی لازم برای انجام قیرگونی:

بعد از اینکه قشر اولیه قیر به‌خوبی در سطح پخش شد، یک لایه گونی با رعایت هم‌پوشانی 10 سانتی‌متر روی سطح پهن می‌شود. پس برای محاسبه مقدار گونی موردنیاز کافی است که متراژ سطح مورد نظرمان را اندازه گرفته و در عدد 1.1 ضرب کنیم.

 

 

مقدار قیر لازم برای قشر دوم:

پس از پهن نمودن گونی‌ها، یک لایه دیگر از قیر که مخلوطی از قیر نرم 70/60 و قیر سفت می‌باشد، بر روی گونی‌ها اجرا می‌گردد. معمولاً در این لایه از اجرای قیرگونی، مقدار 1/5 کیلوگرم قیر برای هر مترمربع کافی می‌باشد. باید توجه نمود که قیرهای مصرفی که با هم مخلوط می‌شوند در حین گرم‌کردن باید کاملاً به هم زده شده و یکنواخت گردند. همچنین نوع قیر سفت نیز باتوجه‌به شرایط آب‌وهوایی منطقه انتخاب می‌گردد.

 

 

به‌منظور اجرای لایه‌های بیشتر، دوباره یک لایه گونی عمود بر لایه قبلی بر روی قیر پهن کرده و روی آن قیرریزی انجام می‌گردد.

2.2.1. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای قیرگونی:

برای مثال می‌خواهیم بامی با متراژ 100 مترمربع را قیرگونی کنیم. برای انجام این کار در یک روز، حداقل دو نفر لازم است .یک نفر به‌عنوان کارگر برای گرم‌کردن و حمل قیر و یک نفر استاد جهت پهن کردن قیر روی سطح نیاز است. درصورتی‌که قیرگونی در ارتفاع انجام می‌شود مانند بام، لازم است تا یک کارگر دیگر برای بالاکشیدن قیر حضور داشته باشد.

 

جدول 1- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز عملیات عایق‌کاری

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	عایق ایزوگام	ایزوگام	مساحت*1.2	مترمربع	1 نفر استادکار 2 نفر کارگر	10 دقیقه
2	عایق قیرگونی	قیر نرم 60/70	2.5	کیلوگرم	1 نفر استادکار 2 نفر کارگر	10 دقیقه
		مخلوط قیر نرم 60/70 و قیر سفت	1.5	کیلوگرم
		گونی	مساحت*1.1	مترمربع

 

2. اندودها

اندود ماده‌ای خمیری است که بر بدنه بنا به روش‌های مختلف نصب می‌گردد. این پوشش، سطح دلخواه را به طور یکنواخت می‌پوشاند و سطح را برای عایق‌کاری، تزیین و مراحل بعدی پروژه آماده می‌کند. اندودها از مواد مختلفی تشکیل شده‌اند. انواع مختلف اندودها هم در نمای بیرونی ساختمان و هم در داخل ساختمان استفاده می‌شوند. در ادامه به توضیح دو نوع اندود سیمانی و گچی می‌پردازیم.

1.2. اندود سیمانی

اندودهای سیمانی، به دلیل مقاومت مناسب در برابر رطوبت نسبت به اندودهای دیگر مانند گچ، بیشتر در فضاهایی مورداستفاده قرار می‌گیرند که میزان رطوبت بالایی دارند. مانند فضاهای خارجی، سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه‌ها. ولی امروزه به دلیل وجود مصالح متنوع با مقاومت بالا در برابر رطوبت و ظاهری زیبا، جهت استفاده در فضاهای مرطوب داخلی و خارجی، از اندودهای سیمانی کمتر استفاده می‌شود.

 

 

1.1.2. مقدار مصالح لازم برای اجرای اندود سیمانی

مقدار ملات لازم برای اندود سیمانی

ملات ماسه سیمان اندودهای سیمانی، معمولاً با ترکیب نمودن، سیمان و ماسه با نسبت یک واحد سیمان با 4 واحد ماسه ساخته می‌شود. البته این نسبت باتوجه‌به نوع سیمان قابل تغییر می‌باشد. به‌عنوان‌مثال، در صورت استفاده از سیمان تیپ دو، نسبت فوق صحیح است ولی در صورت استفاده از سیمان تیپ یک این نسبت را می‌توان به 1:3 تغییر داد.

برای درست‌کردن هر یک مترمکعب از ملات ۱ به ۴ کافی است ۲۸۵ کیلوگرم سیمان را با ۰٫۹۹ مترمکعب ماسه مخلوط کنیم. ترکیب این دو مصالح را با ۲۶۰ لیتر آب مخلوط کنیم تا یک ملات ۱ به ۴ یک‌دست حاصل شود.

نوع ماسه مورداستفاده در ساخت ملات نیز بسیار مهم است. زیرا در صورت استفاده از ماسه با دانه‌بندی نامناسب، نمی‌توان ملاتی یک‌دست را به وجود آورد و این مشکل باعث ایجاد خلل فرج در ملات و نچسبیدن آن به سطح خواهد شد. به‌عبارت‌دیگر، ماسه باید دارای کیفیتی باشد که بعد از اختلاط با سیمان، ملاتی کاملاً خمیری را بتوان تهیه نمود.

گاهی اوقات جهت ایجاد اندود سیمانی روی سطوح، نیازی به ملات ماسه سیمان نیست، بلکه باید ملاتی کاملاً خمیری به‌وسیله مصالح ریزدانه تولید نماییم. در این‌گونه مواقع با مخلوط کردن سیمان و پودر سنگ، معمولاً به نسبت یک به چهار، ملات خمیری را تهیه می‌نماییم. این نوع ملات بیشتر جهت اندودهای روی سطوح کاملاً مسطح و یا روی توری‌های رابیتس مورداستفاده قرار می‌گیرد. اگر ضخامت این اندود را تقریباً 2 سانتی‌متر در نظر بگیریم. برای هر مترمربع اندود سیمانی به مقدار 0.02 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. به‌عبارتی‌دیگر برای هر مترمربع اندود سیمانی، به مقدار 5.7 کیلوگرم سیمان،0.02 مترمکعب ماسه و 5.2 لیتر آب نیاز داریم.

2.1.2. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای اندود سیمانی

با درنظرگرفتن دو نفر نیروی کار، هر مترمربع اندود سیمانی در مدت‌زمان 15 دقیقه قابل انجام است.

2.2. اندود گچی

در ایران گچ رابطه نزدیکی با صنعت ساختمان‌سازی داشته و از قدیم یکی از مصالح ساختمانی سنتی بوده است. در فضاهای داخلی ساختمان، اندود‌کاری به‌دور از عوامل جوی و رطوبت است؛ بنابراین در این فضاها، معمولاً از ملات گچ‌وخاک برای اندود آستر و از اندود گچ خالص برای اندود رویه استفاده می‌شود.

مقدار مصالح لازم برای اجرای اندود گچ‌وخاک آستر

برای تهیه ملات گچ‌وخاک برای اندود آستر، گچ‌وخاک رس را با نسبت‌های 50-50 مخلوط می‌کنیم. ممکن است این نسبت‌ها تغییر کنند و نسبت خاک رس بیشتر از گچ شود که این امر باعث می‌شود هزینه تمام شده ملات پایین‌تر بیاید اما ظرفیت انتقال حرارتی دیوار کمتر می‌شود و امکان ایجاد ترک‌خوردگی روی دیوار افزایش می‌یابد. برای اجرای اندود گچ‌وخاک آستر برای سقف و دیوارها، به‌ازای هر مترمربع به مقدار تقریبی 15.5 کیلوگرم ملات گچ‌وخاک نیاز داریم.

 

 

1.2.2. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای اندود گچ‌وخاک آستر

به‌منظور اجرای اندود گچ‌وخاک برای آستر به ضخامت تقریبی 2 سانتی‌متر، برای هر 60 مترمربع در یک روز نیاز به 2 نیروی کار داریم که یکی گچ‌کار و دیگری شاگرد گچ‌کار می‌باشد.

2.2.2. مقدار مصالح لازم برای اجرای اندود گچ رویه (سفیدکاری)

مقدار گچ لازم برای اجرای اندود گچ رویه یا همان سفیدکاری، برای هر مترمربع از سطوح ساختمانی، حدود 3/7 کیلوگرم می‌باشد.

 

 

3.2.2. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای اندود گچ رویه (سفیدکاری)

به‌منظور اجرای اندود گچ رویه به ضخامت تقریبی 1 سانتی‌متر، برای هر 40 مترمربع در یک روز نیاز به 2 نیروی کار داریم که یکی گچ‌کار و دیگری شاگرد گچ‌کار می‌باشد.

 

جدول 2- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز اندودها

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	اندود سیمانی	سیمان	5.7	کیلوگرم	2 نفر نیروی مجرب	15 دقیقه
		ماسه	0.02	مترمکعب
		آب	5.2	لیتر
2	اندود گچی	ملات گچ‌وخاک	15.5	کیلوگرم	1 نفر گچ‌کار 1 نفر شاگرد گچ‌کار	10 دقیقه
		گچ رویه	7.3	کیلوگرم	1 نفر گچ‌کار 1 نفر شاگرد گچ‌کار	12 دقیقه

 

3. متره باز سقف‌های کاذب

سقف کاذب همان‌طور که از نامش مشخص است، سقف اصلی و حقیقی محیط نیست و پوششی است که بر روی سقف اصلی قرار می‌گیرد. سقف‌های کاذب به دلایل مختلفی از جمله زیبایی، پوشاندن معایب سقف اصلی و … استفاده می‌شوند. یکی از پرکاربردترین نوع سقف کاذب در کشورمان، سقف کاذب کناف است. از مزایای سقف کاذب کناف می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

• نصب سریع و آسان: اجرای سریع و آسان زیرسازی، قراردادن تایل‌ها به‌صورت وزنی (بدون نیاز به اجرای پیچ) و عدم نیاز به رنگ‌آمیزی، عوامل مهم در سرعت بالای اجرای این ساختار بوده به‌طوری‌که با حداقل نیروی انسانی می‌توان در کمترین زمان ممکن سطوح وسیعی را پوشش داد. سرعت اجرایی بالا در کاهش هزینه‌های زمان و بازگشت سریع سرمایه بسیار مؤثر است.
• حذف عملیات رنگ‌آمیزی: در صورت استفاده از تایل‌های پیش رنگ شده و یا تایل‌های روکش‌دار، عملیات رنگ‌آمیزی به طور کامل حذف شده و بدین ترتیب زمان اجرای کار کاهش می‌یابد.
• دسترسی آسان به فضای تأسیساتی: باتوجه‌به اینکه تایل‌های سقفی تنها به‌واسطه وزن خود در درون شبکه معلق قرار دارند، امکان دسترسی سریع و آسان به فضای تأسیساتی پشت سقف کاذب با برداشت تایل‌ها میسر می‌گردد. این ویژگی، تعمیر و نگهداری تأسیسات را در مرحله بهره‌برداری از ساختمان بسیار آسان می‌سازد.
• تعمیر و نگهداری آسان: در صورت آسیب‌دیدگی تایل‌ها، نیازی به انجام عملیات تعمیری یا ترمیمی نبوده و صرفاً با برداشت و جایگزینی تایل‌ها، آسیب‌دیدگی بر طرف می‌شود.

1.3. سقف کاذب از نوع کناف یکپارچه

سقف‌های کناف یکپارچه ساختارهای سبکی هستند که به‌واسطه تولید صنعتی، دارای مشخصات فنی استاندارد بوده و جایگزین بسیار مناسبی برای سقف‌های کاذب غیراستاندارد ساخته شده با رابیتس و گچ می‌باشند.

این ساختار از زیرسازی سبک فولادی معلق ساخته شده است که صفحات روکش‌دار گچی در یک یا دو لایه، به‌وسیله پیچ مخصوص بر روی آن‌ها نصب می‌شوند. درزهای میان این صفحات به‌وسیله نوار و بتونه مخصوص درزگیری شده و بدین ترتیب سطحی یکپارچه و بدون درز حاصل می‌شود. سطح به‌دست‌آمده قابلیت اجرای رنگ و پوشش‌های دیگر را خواهد داشت. فضای خالی پشت سقف کاذب، امکان استفاده از انواع عایق حرارتی و صوتی را فراهم نموده و عبور تأسیسات الکتریکی و مکانیکی را میسر می‌سازد.

 

 

1.1.3. مصالح مورد نیاز برای اجرای هر مترمربع سقف کناف یکپارچه

زیرسازی

(با فرض 40 سانتی‌متر ارتفاع سقف کاذب تا سقف اصلی)

 

جدول 3- مصالح موردنیاز برای زیرسازی هر مترمربع کناف یکپارچه

اتصالات

جدول 4- اتصالات موردنیاز برای هر مترمربع کناف یکپارچه

لایه گذاری

 

جدول 5- مصالح موردنیاز برای لایه‌گذاری هر مترمربع کناف یکپارچه

درزگیری

جدول 6- مصالح موردنیاز برای درزگیری هر مترمربع کناف یکپارچه

2.3. متره سقف کاذب از نوع کناف مشبک

سقف‌های کاذب مشبک، یکی از انواع سقف کاذب هستند که از شبکه سازه‌های سپری شکل و تایل‌های سقفی تشکیل می‌شوند. شبکه مذکور به‌وسیله آویزهای قابل تنظیم، به سقف اصلی متصل گردیده و تایل‌ها به‌صورت وزنی درون این شبکه قرار می‌گیرند. فضای خالی پشت سقف کاذب، امکان استفاده از لایه عایق را فراهم نموده و بدین ترتیب می‌توان به مشخصات عملکردی نظیر جذب صوت بالا دست یافت. ویژگی‌های مثبت فراوان این نوع سقف کاذب باعث گسترش استفاده از آن در فضاهای اداری، تجاری، درمانی و آموزشی شده است. این نوع سقف را می‌توان به‌تنهایی یا در ترکیب با سقف کاذب یکپارچه اجرا نمود.

.

 

1.2.3. مصالح مورد نیاز برای اجرای هر مترمربع سقف کناف مشبک

زیرسازی

جدول 7- مصالح موردنیاز برای زیرسازی هر مترمربع کناف مشبک

اتصالات

جدول 8- اتصالات موردنیاز برای هر مترمربع کناف مشبک

تایل گذاری

جدول 9- مصالح موردنیاز برای تایل گذاری هر مترمربع کناف مشبک

 

2.2.3. مدت زمان مورد نیاز برای اجرای سقف کناف

مدت‌زمان اجرای کناف برای متراژ ۴۰ مترمربع، با 2 نفر کناف کار 2 روز خواهد بود.

4. دیوارچینی

دیوار المانی می‌باشد که ضمن جداسازی فضاهای ساختمان از یکدیگر وظیفه انتقال بخشی از بار سقف را بر زمین دارد. از دیگر کاربردهای این المان ایجاد عایق‌های صوتی و حرارتی، ایجاد حریم‌های موردنیاز، ایجاد فضاهایی جهت اجرای سیم‌کشی‌ها یا تأسیساتی مانند لوله‌ها، جهت زیباسازی فضای داخلی ساختمان از طریق اجرای گچ‌بری‌ها رابیتس و کناف و فضاهای نوین می‌باشد. این بخش از سازه را بعد از اجرای ستون و بعد از پایان عملیات بتن‌ریزی سقف اجرا می‌کنند. البته دقت شود بعد از بتن‌ریزی سقف باید جهت دستیابی سقف به مقاومت موردنیاز به مدت هفت روز به آن فرصت داد و بعد از گذشت این زمان دیوارچینی را شروع کرد. جهت تأمین حداکثری مقاومت دیوارها در برابر زمین‌لرزه رعایت استاندارد ۲۸۰۰ اهمیت ویژه‌ای دارد. در ادامه به شرح دیوارچینی با مصالح مختلف می‌پردازیم.

1.4. متره دیوارچینی با آجر

یکی از متداول‌ترین و قدیمی‌ترین مصالحی که برای دیوارچینی ساختمان استفاده می‌شود، آجر است. برای ساخت دیوار می‌توانیم از آجرهای فشاری یا آجر سفالی استفاده کنیم. جهت پاسخ به این سؤال که آجر فشاری بهتر است یا سفالی، باید این نکته را یادآور شویم که به دلیل مقاومت و قیمت مناسب آجر سفالی اغلب معماران و پیمانکاران از آجر سفالی در ساخت‌وساز استفاده می‌نمایند. ضمن آنکه با صرف هزینه‌ای کم می‌توان مقاومت بالایی در برابر آتش، اتصالات، فشارهای جانبی و عایق بودن را از این محصول دریافت نمود.

نکته‌ای که باید مدنظر قرار دهیم این است که آجرهای سفال ترد و شکننده می‌باشند به همین دلیل از آن در ساخت دیوارهای غیر باربر، دیوارهای پیرامونی و همچنین تیغه‌های جداکننده استفاده می‌شود؛ بنابراین استفاده از آجر سفالی در ساخت دیوارهای باربر به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

 

 

 

1.1.4. مقدار مصالح موردنیاز برای آجرچینی

به‌طورکلی برای هر سایز اجر، تیغه سفالی، آجر سفالی و…. می‌توان طبق معادله زیر مقدار مصالح موردنیاز برای آجرچینی را محاسبه نمود:

ضخامت دیوار × ارتفاع × طول = حجم دیوار
حجم دیوار ×3/4= حجم آجر
حجم دیوار×1/3= حجم ملات
عیار ملات یا بتن × حجم ملات یا بتن = میزان سیمان در آجرکاری دیوار
(حجم یک آجر یا سفال) / (حجم آجر) = تعداد آجر یا سفال

مقدار آجر موردنیاز برای آجرچینی هر مترمربع دیوار

در این قسمت منظور از آجر، آجر فشاری یا آجر ماشینی یا همان آجر لفتون (10 سوراخه) با ابعاد ۵٫۵*۲۱*۱۰ سانتی‌متر است:

دیوارچینی به ضخامت 10 سانتی‌متر (آجرکاری نیم آجره): هر مترمربع ۷۰ عدد آجر
دیوارچینی به ضخامت ۲۲ سانتی‌متر (آجرکاری یک آجره): هر مترمربع 140 عدد آجر
دیوارچینی به ضخامت ۳۵ سانتی‌متر (آجرکاری یک و نیم آجره): هر مترمربع 220 عدد

 

 

 

 

 

مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز در هر مترمربع آجرکار

ملات ماسه سیمان باید با مخلوط‌کننده‌های مکانیکی ساخته شود و تنها در صورت تأیید ناظر و برای کارهای کم‌اهمیت می‌توان ملات را به روش دستی تهیه کرد. در ساخت ملات به روش دستی، باید ابتدا ماسه و سیمان به‌صورت خشک کاملاً مخلوط نمود تا یکرنگ به نظر آید و سپس به‌تدریج آب به آن اضافه نمود و مخلوط را به هم آمیخت. ملات ماسه سیمانی که معمولاً در آجرکاری استفاده می‌شود به نسبت 1 به 6 است. یعنی 1 واحد سیمان با 6 واحد ماسه مخلوط می‌شود و سپس مقدار آب لازم به آن افزوده می‌شود.

برای ساخت هر یک مترمکعب ملات ماسه سیمان با این نسبت اختلاط، به مقدار 200 کیلوگرم سیمان،1.033 مترمکعب ماسه و 265 لیتر آب نیاز داریم.
حال طبق فرمولی که در ابتدای مبحث آجرچینی گفته شد، می‌توانیم مقدار ملاتی را که در هر مترمربع از دیوارچینی لازم است را محاسبه کنیم.

برای دیوارچینی به ضخامت 10 سانتی‌متر (آجرکاری نیم آجره):

حجم دیوار= 1*1*0.1=0.1مترمکعب
حجم ملات= 1/3*0.1=0.033مترمکعب

پس برای هر مترمربع از دیوار نیم آجره به مقدار 0.033 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. باتوجه‌به مقادیر سیمان و ماسه و آب موردنیاز برای هر مترمکعب ملات که در بالا گفته شد، به مقدار 6.6 کیلوگرم سیمان،0.03 مترمکعب ماسه و 8.7 لیتر آب نیاز داریم.

برای هر مترمربع از دیوار یک آجره به مقدار 0.073 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. یعنی به مقدار 14.6 کیلوگرم سیمان،0.075 مترمکعب ماسه و 19.3 لیتر آب نیاز داریم.

برای هر مترمربع از دیوار یک و نیم آجره به مقدار 0.116 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. یعنی به مقدار 23.2 کیلوگرم سیمان، 0.119 مترمکعب ماسه و 30.7 لیتر آب نیاز داریم.

 

 

2.4. متره دیوارچینی با بلوک

در دیوارچینی با بلوک از انواع بلوک‌های سیمانی، سفالی و … در ابعاد مختلف می‌توان استفاده کرد. از بین بلوک‌ها معمولاً از بلوک‌های سیمانی بیشتر استفاده می‌شود. بلوک‌های سیمانی معمولی به نام بلوک سنگین نیز خوانده می‌شوند که از مخلوط شن و ماسه، آب و سیمان تهیه می‌شوند. این بلوک‌ها در انواع توخالی و تو پر، دوجداره و سه جداره تولید می‌شوند.

 

 

1.2.4. مقدار مصالح موردنیاز برای بلوک چینی

مقدار بلوک سیمانی موردنیاز برای بلوک چینی هر مترمربع دیوار

تعداد بلوک سیمانی مصرفی در هر مترمربع از دیوار بستگی به ابعاد بلوک سیمانی دارد. بلوک سیمانی‌های رایج در ساختمان‌سازی دارای ابعاد 20*20*40 و یا 20*20*50 هستند.

اگر از بلوک سیمانی 20*20*40 استفاده کنیم برای هر مترمربع دیوارچینی، به تعداد 12.5 بلوک سیمانی نیاز داریم. اگر از بلوک سیمانی 20*20*50 استفاده کنیم برای هر مترمربع دیوارچینی، به تعداد 10 عدد بلوک سیمانی نیاز داریم.

 

 

مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز برای بلوک چینی هر مترمربع دیوار

در این ملات هم نسبت اختلاط، 1 واحد سیمان به 6 واحد ماسه است. برای هر مترمربع دیوارچینی با بلوک سیمانی با ابعاد ذکر شده، به 0.066 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. یعنی به مقدار 13.2 کیلوگرم سیمان،0.068 مترمکعب ماسه و 17.5 لیتر آب نیاز داریم.

 

 

3.4. متره باز دیوارچینی با سنگ

سنگ را می‌توان به‌عنوان قدیمی‌ترین و یکی از اولین مصالح ساختمانی معرفی کرد که بشر از آن به‌عنوان انواع مصالح برای ساخت دیوار استفاده کرده است. چون سنگ به‌راحتی در دسترس عموم قرار دارد و از منابع فراوان طبیعت می‌باشد.

از لحاظ ماندگاری، سنگ مستحکم‌ترین و بادوام‌ترین نوع مصالح ساختمانی به دلیل داشتن بافت کاملاً متراکم است. انواع مختلف و متفاوتی از سنگ‌ها در جهان وجود دارد که هرکدام استفاده خاص خود را دارند. سنگ دیوارچینی به دو شکل اصلی و شاخص در دسترس هستند. اولی سنگ‌های خام طبیعی که به‌صورت متخلخل و بدون هیچ شکل و فرم خاصی از طبیعت استخراج می‌شوند.

دوم سنگ‌های کارشده به شکل مکعب‌های بریده شده صاف که برای دیوارچینی با سنگ بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال دیوارچینی باغ و دیوارچینی ویلا در ایران معمولاً با سنگ اسپراخون اصل انجام می‌شود. اهرام مصر از تمدن‌هایی است که بر پایه سنگ بنا شده است. در پی‌سازی دیوارها نیز سنگ فراوانی کاربرد دارد. دیوارچینی با سنگ معمولاً بدین صورت است که از ملات ماسه و سیمان به‌عنوان اتصال‌دهنده و در کنار هم قرار دهنده سنگ‌ها استفاده می‌شود. سنگ‌ها مستعد شوک حرارتی و انعطاف‌پذیر می‌باشند و بسیار مقاوم در برابر نفوذ آب هستند وزن زیاد سنگ و قیمت بالای آن شاید بزرگ‌ترین دلایلی باشد که بشر به فکر پیداکردن جایگزین برای دیوارچینی با سنگ شده است.

 

 

به‌طورکلی در تولید دیوارها و بناهای سنگی، بسته به استفاده دیوار اعم از باربر یا غیر باربر و همچنین بسته به استحکام یا دیگر خصوصیات و ویژگی‌های آن، انواع سنگ ساختمانی با ویژگی‌ها و مشخصات خاصی مورد کاربرد قرار می‌گیرند. آشکار است که استفاده از شکل طبیعی سنگ‌ها منجر به ساخت بناهایی معمولی و اکثراً بدون مشخصات فنی می‌شود و در کاهش هزینه‌ها و مدت‌زمان تولید نقش عمده‌ای ایفا می‌کند. اما ساخت بناهایی با ویژگی‌های خاص و مشخصات فنی از پیش تعیین شده، نیازمند استفاده از مصالح و سنگ‌هایی با اشکال خاص می‌باشد که این نیز به نوبه خود منجر به افزایش هزینه و زمان ساخت شده و نیروی کار متخصص در این زمینه را می‌طلبد.

1.3.4. مقدار مصالح موردنیاز برای دیوارچینی با سنگ

مقدار سنگ موردنیاز برای دیوارچینی

همان‌طور که گفته شد، از سنگ‌های متفاوتی برای ساخت دیوار استفاده می‌شود. در اینجا سنگ بادبر مالون را در نظر می‌گیریم. سنگ مالون که در اصطلاح با نام سنگ لاشه نیز شناخته می‌شود، قابلیت چکش خواری داشته و می‌توان آن را به اشکال منظم تراش داد. عموماً این سنگ‌ها در اشکالی شبیه به مربع و مستطیل تراش داده می‌شوند. این سنگ در حالت استاندارد دارای ارتفاعی حدود ۲۸ و طول ۲۰ تا ۴۰ و عرض ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر می‌باشد. به‌طورکلی می‌توان گفت هر ۱۲ تا ۱۴ عدد سنگ مالون استاندارد، می‌تواند دیواری به ابعاد یک مترمربع را پوشش دهد. به‌منظور نصب ایمن این متریال، پشت آن به شکل مخروط تراش داده می‌شود تا ملات کاملاً به آن چسبیده و استحکام دیوار افزایش یابد.

 

 

مقدار ملات موردنیاز برای دیوارچینی با سنگ

برای دیوارچینی با سنگ از ملات ماسه سیمان با نسبت 1 واحد سیمان و 6 واحد ماسه استفاده می‌شود. برای هر مترمربع دیوار به مقدار تقریبی 0.066 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. به‌عبارتی‌دیگر به مقدار به مقدار 13.2 کیلوگرم سیمان، 0.068 مترمکعب ماسه و 17.5 لیتر آب نیاز داریم.

2.3.4. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای دیوارچینی

مدت‌زمان لازم برای اجرای دیوارچینی بسته به اینکه از کدام مصالح برای دیوارچینی استفاده کنیم متفاوت خواهد بود. اما به‌طورکلی و به‌صورت میانگین با فرض ارتفاع 3 متر برای دیوارچینی، با حضور یک بنا و یک کارگر در روز می‌توان تا طول تقریبی 10 متر را دیوارچینی کرد.

 

جدول 10- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز عملیات دیوارچینی

ردیف	شرح عملیات		شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	دیوارچینی با آجر	دیوار نیم آجره	آجر	70	عدد	1 نفر بنا 1 نفر کارگر	15 دقیقه
			سیمان	6.6	کیلوگرم
			ماسه	0.03	مترمکعب
			آب	8.7	لیتر
		دیوار یک اجره	آجر	140	عدد
			سیمان	14.6	کیلوگرم
			ماسه	0.075	مترمکعب
			آب	19.3	لیتر
		دیوار یک و نیم آجره	آجر	220	عدد
			سیمان	23.2	کیلوگرم
			ماسه	0.119	مترمکعب
			آب	30.7	لیتر
2	دیوارچینی با بلوک		بلوک سیمانی	10 الی 5/12 (بسته به ابعاد بلوک)	عدد	1 نفر بنا 1 نفر کارگر	15 دقیقه
			سیمان	13.2	کیلوگرم
			ماسه	0.068	مترمکعب
			آب	17.5	لیتر
3	دیوارچینی با سنگ		سنگ مالون استاندارد	14-12	عدد	1 نفر بنا 1 نفر کارگر	15 دقیقه
			سیمان	13.2	کیلوگرم
			ماسه	0.068	مترمکعب
			آب	17.5	لیتر

 

5. دیوارهای پنل سه‌بعدی (3D-Panel)

دیوارهای پنل سه‌بعدی (دیوارهای پلاستوفرمی) اجزای کاربردی در ایجاد دیوارها و سقف‌های ساختمانی هستند که متشکل از یک هسته عایق (یونولیت) بوده که بین دو شبکه جوش شده فولادی یا مش قرار می‌گیرند و توسط اتصالات (خرپا) به یکدیگر متصل می‌شوند. پس از نصب آن‌ها، از دو طرف بتن پاشیده می‌شود.

 

 

کاربردهای دیوار پنل سه‌بعدی:

– دیوارهای باربر
– دیوارهای جداکننده غیر باربر
– سقف‌ها
– ساختارهای سازه‌ای

1.5. مصالح موردنیاز برای اجرای دیوار پنل سه‌بعدی

برای اتصال پنل‌ها به اسکلت در ساختمان‌های فولادی، به این صورت عمل می‌شود که پنل با میلگرد شماره ۱۰ در فواصل ۷۰-۵۰ سانتی‌متر از هم به اسکلت متصل می‌شود. نصب پنل به اسکلت فلزی به‌سادگی و توسط آرماتورهایی به شکل L با مشخصات زیر که بین فاصله فوم و مش قرار گرفته و بال خم شده آن به ستون‌ها یا تیرها جوش می‌شود انجام می‌شود.

 

 

 

مطالب گفته شده برای اتصال پنل‌ها به سازه فلزی بود. در ادامه به توضیح نحوه اتصال پنل‌ها به سازه بتنی می‌پردازیم.
در اتصال به اسکلت بتنی بهتر است که نصب پنل قبل از اجرای اسکلت پیش‌بینی‌شده و میلگردها به‌صورت انتظار از تیرها خارج شده باشد تا پنل‌ها روی آرماتورها نصب گردد.

باید دقت کرد که میلگردها روی بتن باید همگی روی یک خط بوده و نباید در اثر بتن‌ریزی، آرماتورها از مسیر خود منحرف شوند. چراکه در اثر هرگونه جابه‌جایی، پنل در جای خود نصب نشده و در نهایت تراز و شاقول کردن پنل‌ها با مشکل مواجه می‌گردد.

اگر این کار از قبل پیش‌بینی و اجرا نشده باشد می‌توان در فواصل مشخص فونداسیون یا ستون‌ها را با مته صنعتی حدود ۱۰ سانتی‌متر سوراخ کرد تا میلگردها حداقل به میزان ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر ازروی بتن بین فاصله فوم و مش قرار گیرند.

 

 

برای اتصال پنل‌ها به یکدیگر می‌توان از میلگردهای سایز 6 و 8 استفاده کرد. پنل‌ها پس از سوارشدن روی اسکلت توسط میلگردهایی به طول حداقل ۵۰ سانتی‌متر و به فاصله نهایتاً ۷۰-۵۰ سانتی‌متر از یکدیگر، بین فاصله فوم تا مش به دو پنل دوخته می‌شود به‌طوری‌که حداقل ۴ چشمه ۵ سانتی‌متری از هر پانل را بپوشاند.

 

 

پس از نصب پانل باید محل اتصال پانل‌ها به یکدیگر، کنج‌ها و بازشوها نظیر دور پنجره‌ها و درها با اتصالات مخصوص از جنس شبکه مش که حداقل ۱۰ سانتی‌متر از هر پانل را می‌پوشاند بسته شوند تا کلیه پانل‌ها حالت یکپارچه و کاملاً پیوسته به خود بگیرند.

این اتصالات به شکل تخت، U شکل و گونیا بوده و در تمام محل‌های اتصال دو پنل به یکدیگر استفاده می‌شود بیشتر به‌منظور جلوگیری از ترک خوردن سطح دیوار استفاده می‌شود.

 

 

ساختار دیوار زمانی تکمیل می‌شود که دو طرف فوم و پنل یا بتن شاتکریت پوشانده شود. بتن شاتکریت ساختاری شبیه ساختار ملات ماسه سیمان دارد با این تفاوت که ماسه مصرفی در بتن شاتکریت باید از نوع شسته باشد با عیار سیمان حدود ۲۵۰ یا ۳۰۰ که روی مش را حداقل یک سانتی‌متر بپوشاند تا با درنظرگرفتن یک سانتی‌متر فاصله بین فوم و مش، هر طرف پنل به ضخامت حداقل ۲ سانتی‌متر باید شات شود.

شاتکریت معمولاً با دستگاه انجام می‌شود اما بسته به شرایط پروژه نظیر مکان یا متراژ و از همه مهم‌تر سهولت اجرا شات به‌صورت دستی هم امکان‌پذیر می‌باشد.

 

 

2.5. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای دیوار پنل سه‌بعدی

یک گروه سه‌نفره که دارای تخصص لازم باشد، در یک روز حدود 80 مترمربع پنل سه‌بعدی را اجرا می‌کنند.

یک گروه سه‌نفره در یک روز حدود 150 مترمربع شاتکریت را اجرا می‌کنند.

 

جدول 11- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز اجرای دیوار پنل سه‌بعدی

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	دیوار پنل سه‌بعدی	میلگرد شماره 10	1.2	مترطول	3 نفر	10 دقیقه
		میلگرد شماره 6 یا 8	1	مترطول
		شبکه مش	0.5	مترمربع
		بتن شاتکریت	0.04	مترمکعب	3 نفر	5 دقیقه

 

6. متره بتن‌ریزی

به فرایند تخلیه بتن آماده یا غیر آماده به کمک نیروی انسانی، پمپ، جرثقیل یا ابزارهای مشابه در محل پروژه، بتن‌ریزی (Concreting) گفته می‌شود. بتن‌ریزی فرایند بسیار مهمی بوده و حائز اهمیت است زیرا باعث پایداری و دوام ساختمان در برابر حوادث طبیعی و انسانی می‌شود بنابراین این فرایند می‌بایست با دقت فراوانی انجام گیرد و نکات ایمنی در مورد آن حتماً رعایت شود.

شیوه مخلوط کردن مواد بتن با هم، فرایندی است که نیازمند تجربه و دانش کافی است. برای همین کیفیت آن پیش از اجرای بتن‌ریزی باید با آزمایش مشخص شود.
برای داشتن استحکام مناسب بتن، اجزای سازنده آن باید با درصد دقیقی ترکیب شوند؛ چرا که کم‌وزیاد بودن هر جز می‌تواند دردسرهای فراوانی برای ایمنی سازه در آینده به وجود بیاورد.

 

 

1.6. مقدار مصالح موردنیاز برای بتن‌ریزی

همان‌طور که در ابتدای این بخش گفته شد، بتن از سیمان، سنگ‌دانه، آب و افزودنی‌ها ساخته می‌شود. بتن دارای انواع مختلف و کاربردهای متفاوت است. انواع مختلف بتن عبارت‌اند از:

• بتن سبک
• بتن سنگین
• بتن رنگی
• بتن الیافی
• بتن پر مقاومت
• بتن انعطاف‌پذیر
• بتن غلتکی
• بتن شاتکریت

وزن بتن به سنگ‌دانه‌ها و تراکم آنها وابسته است زیرا سنگ‌دانه‌ها 75 درصد حجم بتن را در برمی‌گیرند. افزودنی‌های بتن شامل موادی مانند ضد یخ بتن، ضدزنگ، سخت‌کننده، تسریع‌کننده، چسب بتن، روان‌کننده (کاهش‌دهنده میزان مصرفی آب) و رنگ‌دانه‌ها می‌باشند. اغلب در ساخت بتن از آب آشامیدنی استفاده می‌شود زیرا املاح و ناخالصی آب آشامیدنی کمتر می‌باشد. به‌طورکلی آبی برای ساختن بتن مناسب است که درجه اسیدیته آن از 6 تا 8 بوده و شور نباشد. شور بودن آّب نشان‌دهنده وجود نمک و در نتیجه وجود مقدار زیادی سدیم است که منجر به خرابی بتن می‌شود.

برای ساخت بتن، طرح اختلاط‌های متفاوتی وجود دارد. بسته به نوع بتن و کاربردی که از آن انتظار داریم از طرح اختلاط مناسب استفاده می‌کنیم. در ادامه نمونه‌ای از طرح اختلاط بتن با عیار سیمان 350 کیلوگرم را مشاهده می‌کنیم.

 

نمونه طرح اختلاط بتن با عیار 350 کیلوگرم سیمان برای هر مترمکعب بتن

مقدار	واحد	شرح مصالح	ردیف
530	کیلوگرم	شن 8/3	1
340	کیلوگرم	شن 4/3	2
1050	کیلوگرم	ماسه	3
350	کیلوگرم	سیمان	4
128	کیلوگرم	آب	5
2	کیلوگرم	مواد افزودنی	6
2400	کیلوگرم	وزن تجمعی

 

در صورت تمایل به ساخت بتن در محل باید مصالح موردنیاز به‌اندازه کافی در محل موجود باشد. وجود دستگاه بتونیر در محل و بررسی سلامت و کارکرد صحیح آن قبل از انجام عملیات بتن‌ریزی الزامی است. تعداد موردنیاز این دستگاه بستگی به نوع پروژه و همچنین توان مالی مجری دارد. برای اجرای بتن به‌صورت یکپارچه، حداقل به دو دستگاه بتونیر نیاز است.

به‌طورکلی بتن مورداستفاده برای پروژه‌های عمرانی یا در محل ساخته می‌شود یا از شرکت‌های بتن‌سازی، خریداری می‌شود. در پروژه‌های عمرانی با مقیاس کوچک مانند ساختمان‌های چندطبقه، معمولاً برای بتن‌ریزی، از یک میکسر کوچک استفاده می‌کنند و بتن را در محل به میزان لازم می‌سازند و برای بتن‌ریزی قسمت‌های دیگر ساختمان نظیر بتن‌ریزی فونداسیون، بتن‌ریزی اسکلت، بتن‌ریزی سقف و دال و بتن‌ریزی دیوارها از شرکت‌های سازنده بتن خریداری می‌کنند و سپس بتن خریداری شده را به‌وسیله کشنده‌های میکسردار به محل اجرا، می‌برند.

 

 

بعد از اینکه بتن ساخته شد و یا به‌صورت آماده از کارخانه خریداری شده و با تراک میکسر به محل پروژه حمل شد. نوبت به بتن‌ریزی می‌رسد. اما باید توجه کنیم که قبل از بتن‌ریزی قالب‌بندی‌ها انجام شده باشند و در صورت لزوم آرماتوربندی توسط آرماتور بندها به‌خوبی انجام شده باشد.

بعد از اینکه بتن با پمپاژ داخل قالب موردنظر ریخته شد، زمان متراکم کردن آن فرامی‌رسد. به‌وسیله ویبراتور برای بتن‌ریزی‌های با عمق بیش از 15 سانتی‌متر و با ماله و شمشه برای بتن‌ریزی‌های با عمق کمتر از 15 سانتی‌متر، متراکم‌سازی و هواگیری انجام می‌شود. در حالت کلی حداقل دو دستگاه ویبراتور باید در محل پروژه وجود داشته باشد که یکی از دستگاه‌ها به‌عنوان جایگزینی برای دستگاه اصلی است. عملکرد صحیح این دستگاه‌ها قبل از بتن‌ریزی باید مورد بررسی قرار گیرد.

 

 

2.6. مدت‌زمان موردنیاز برای بتن‌ریزی

برای پروژه‌های کوچک و مساحت‌های کوچک، می‌توان به‌صورت دستی بتن‌ریزی کرد. بتن در محل پروژه در بتونیر ساخته می‌شود و ریخته می‌شود. در این روش به حداقل 5 نفر نیروی کار نیاز است. با روش دستی در یک روز کاری می‌توان تا 15 مترمکعب بتن‌ریزی انجام داد.

در پروژه‌های بزرگ‌تر و مساحت‌های بیشتر، بتن آماده از کارخانه تهیه می‌شود و با تراک میکسر به محل پروژه حمل می‌شود. بتن با دستگاه پمپاژ داخل قالب‌ها ریخته می‌شود. در این روش به حداقل 3 نفر نیروی کار نیاز است و در یک روز کاری می‌توان تا 100 مترمکعب بتن‌ریزی انجام داد.

 

جدول 12- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز برای بتن‌ریزی

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمکعب)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمکعب
1	بتن‌ریزی	بتن (شامل: سیمان، سنگ‌دانه، آب و افزودنی‌ها)	مقدار مصالح بسته به طرح اختلاط بتن متفاوت است.	مترمکعب	بتن‌ریزی دستی: حداقل 5 نفر	30 دقیقه
					بتن‌ریزی با ماشین‌آلات: 3 نفر	5 دقیقه

 

7. کف‌سازی

کف‌سازی یکی از عملیات مهم در پروژه‌های عمرانی به‌خصوص ساختمان‌سازی است. همان‌طور که بعد از اجرای یک دیوار، روی آن نازک‌کاری انجام می‌شود، بعد از تسطیح یک کف، یا اجرای یک سقف باید روی آن کف‌سازی انجام گیرد. تا هم به زیبایی و هم به دوام آن بیفزاید. اولین مشخصه مهم کف‌سازی استحکام و پایداری آن است. مقاومت در برابر نفوذ و عبور رطوبت از دیگر ویژگی‌های عمده کف‌سازی می‌باشد به‌علاوه کف‌سازی باید دارای دوام لازم باشد و همچنین در برابر حرارت و آتش مقاومت کافی را داشته باشد.

انتخاب نوع کف‌سازی بستگی به محل و نوع عملکرد آن دارد برای مثال در محل‌هایی که رفت‌وآمد بیشتر باشد استحکام و پایداری کف‌سازی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. در کف‌سازی زیرزمین‌ها یا سرویس‌های بهداشتی نفوذ رطوبت عامل عمده در انتخاب نوع کف‌سازی می‌باشد. در فضاهایی مانند ایستگاه‌های راه‌آهن یا ادارات دوام کف‌سازی بسیار بیشتر از فضاهای مسکونی مطرح است. در ادامه به توضیح چند نمونه از کف‌سازی‌های رایج می‌پردازیم.

1.7. کف‌سازی با موزاییک

اجرای پوشش کف با موزاییک یکی از رایج‌ترین مصالح ساختمان است. مقاومت موزاییک در برابر سایش، ضربه و مواد شیمیایی باعث شده به‌عنوان یک کفپوش مناسب برای فضاها با کاربری‌های مختلف استفاده شود. موزاییک دارای شکل هندسی منظم است و برای فضاهای داخلی و محوطه حیاط به کار می‌رود به دلیل مقاومت مناسب در برابر سرما، رطوبت و سایش از مصالح مناسب برای پوشش کف محسوب می‌شود.

 

 

1.1.7. مقدار مصالح موردنیاز برای موزاییک‌کاری

مقدار موزاییک موردنیاز برای هر مترمربع

موزاییک‌ها در انواع مختلف ساده، طرح‌دار، پلیمری و… و با ابعاد متفاوت از 20*20 تا 50*50 ساخته می‌شوند. درگذشته برای کف داخل ساختمان هم از موزاییک استفاده می‌شد. اما امروزه بیشتر برای کف حیاط‌ها و محوطه‌ها از موزاییک استفاده می‌شود. اگر بخواهیم محاسبه کنیم برای هر مترمربع به چند عدد موزاییک نیاز داریم لازم است ابتدا مشخص کنیم که ابعاد موزاییک مورد نظرمان چند است. برای مثال اگر می‌خواهیم از موزاییک 30*30 استفاده کنیم؛ برای هر مترمربع از سطح به تعداد 11 عدد موزاییک نیاز داریم.

 

 

مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز برای موزاییک‌کاری

به‌طورکلی برای ملات موزاییک‌کاری از ملات‌های مختلفی باتوجه‌به زیر کار محل موزاییک‌کاری استفاده می‌شود. ملات ماسه آهک، ملات باتارد و ملات ماسه و سیمان از جمله ملات‌هایی هستند که در موزاییک‌کاری استفاده می‌شود. اما ملاتی که بیشتر در موزاییک‌کاری استفاده می‌شود، ملات ماسه سیمان با نسبت 1 واحد سیمان به 5 واحد ماسه است. برای ساخت هر مترمکعب ملات ماسه سیمان به مقدار 225 کیلوگرم سیمان، 1مترمکعب ماسه و 262 لیتر آب نیاز داریم. برای هر مترمربع موزاییک‌کاری به 9 کیلوگرم سیمان،0.04 مترمکعب ماسه و 10.5 لیتر آب نیاز داریم.

 

 

مقدار دوغاب ماسه سیمان موردنیاز برای موزاییک‌کاری

پس از پایان یافتن نصب موزاییک بعد از 12 ساعت، دوغاب ماسه سیمانی با نسبت 4 واحد ماسه ریزدانه و 1 واحد سیمان تهیه شده و بر روی سطح موزاییک ریخته می‌شود و با تیغه لاستیکی و یا جاروکشیدن، دوغاب بین درزها و بندهای موزاییک هدایت می‌شود. بعد از دوغاب کاری باید سریع دوغاب‌ها از سطح پاک شود تا لکه‌ای بر روی موزاییک‌ها نماند. با استفاده از دستمال دوغاب‌ها از سطح موزاییک‌ها پاک می‌گردد. برای هر مترمربع موزاییک‌کاری به حدود 3 لیتر دوغاب ماسه سیمانی نیاز داریم.

 

 

2.1.7. مدت‌زمان موردنیاز برای موزاییک‌کاری

مدت‌زمان موردنیاز برای موزاییک‌کاری بستگی به سطح موردنظر، ابعاد موزاییک‌ها و تعداد نیروی کار دارد. به طور میانگین با درنظرگرفتن یک استادکار و یک کارگر می‌توان در یک روز کاری (8 صبح تا 5 عصر) می‌توان تقریباً 15 مترمربع موزاییک‌کاری انجام داد.

2.7. کف‌سازی با سرامیک

سرامیک از دیگر مصالح پرمصرف در کف‌سازی ساختمان است که امروزه بیشتر از گذشته موردتوجه قرار گرفته است. به دلیل قیمت مناسب و زیبایی در کف فضاهای داخلی مورداستفاده قرار می‌گیرد. از سرامیک برای کف پارکینگ حیاط و پاگردها استفاده نمی‌شود زیرا سطح آن صیقلی بوده و اصطکاک آن حداقل است و در برابر سرما به‌ویژه در مناطق سرد مقاومت کمتری نسبت به موزاییک دارد.

 

 

1.2.7. مقدار مصالح موردنیاز برای سرامیک کاری

مقدار سرامیک موردنیاز برای هر مترمربع

ابعاد سرامیک‌های کف متفاوت است. سرامیک‌ها به طور معمول از ابعاد 20*20 تا ابعاد 100*100 و حتی بزرگ‌تر تولید می‌شوند. باتوجه‌به اینکه می‌خواهیم از کدام ابعاد استفاده کنیم می‌توانیم محاسبه کنیم که برای هر مترمربع به چه تعداد سرامیک نیاز داریم. برای مثال اگر از سرامیکی با ابعاد 50*50 استفاده می‌کنیم، برای هر مترمربع نیاز به 4 عدد سرامیک داریم.

مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز برای سرامیک کاری

برای چسباندن سرامیک به کف، از ملات ماسه سیمان با نسبت 1 واحد سیمان به 6 واحد ماسه استفاده می‌شود. مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز برای هر مترمربع سرامیک کاری به 8 کیلوگرم سیمان، 0.04 مترمکعب ماسه، 10.6 لیتر آب نیاز داریم.

 

 

مقدار چسب موردنیاز برای چسباندن سرامیک‌ها به کف

می‌توان به‌جای استفاده از ملات ماسه سیمان برای چسباندن سرامیک‌ها به کف، از چسب مخصوص کاشی و سرامیک استفاده کرد. چسب کاشی و سرامیک در واقع نوعی سیمان غیرآلی پلیمری است که دارای خاصیت چسبندگی فوق‌العاده بالا و همچنین قابلیت سازگاری با زیرساخت‌های مختلف است. از چسب سرامیک و کاشی علاوه بر چسباندن کاشی و سرامیک روی سطح هموار می‌توان برای چسباندن کاشی‌ها روی یکدیگر نیز بهره‌مند شد.

استفاده از چسب به‌جای مصالح سنتی باعث می‌شود تا علاوه بر استحکام و دوام بیشتر، فضای کار شده به‌مراتب مرتب و تمیزتر دیده شده و جلوه زیباتری داشته باشد. انواع مختلفتی از این چسب‌ها وجود دارد مانند چسب کاشی پودری، خمیری، پرسلان و… بسته به اینکه از کدام یک استفاده کنیم، مقدار مصرفی برای هر مترمربع متفاوت خواهد بود. به طور میانگین می‌توان گفت برای هر مترمربع سرامیک کاری به حدود 3 تا 4 کیلوگرم چسب نیاز داریم.

 

 

مقدار دوغاب سیمان و پودر سنگ موردنیاز برای بندکشی

پس از چسباندن سرامیک‌ها به کف با استفاده از ملات ماسه سیمان، برای بندکشی از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می‌شود. مقدار موردنیاز دوغاب سیمان و پودر سنگ برای هر مترمربع 1 لیتر است. میزان اختلاط ملات برای هر مترمکعب 400 کیلوگرم سیمان،960 کیلوگرم پودر سنگ و حدود 480 لیتر آب است.

 

 

2.2.7. مدت‌زمان موردنیاز برای سرامیک کاری

یکی از عوامل تأثیرگذار در سرعت نصب سرامیک‌ها، اندازه آن‌ها می‌باشد. هرچقدر اندازه سرامیک بزرگ‌تر باشد نصب آن در زمان کمتری انجام می‌شود و همچنین سطحی که سرامیک کاری می‌شود اگر دارای شکل معمول و منظمی باشد، انجام سرامیک کاری راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود. چون نیاز کمتری به برش سرامیک‌ها برای هماهنگی با سطح وجود دارد. با درنظرگرفتن شرایط متفاوت، تخمین یک بازه مشخص برای سرامیک کاری کمی دشوار است. بااین‌حال با درنظرگرفتن یک نفر کاشی‌کار و یک کارگر، در هر ساعت بسته به شرایط محیط و ابعاد سرامیک‌ها، می‌توان تا 15 مترمربع از سطح را سرامیک کاری کرد.

3.7. متره باز کف‌سازی با سنگ

این روزها در صنعت ساختمان‌سازی، استفاده از سنگ به‌عنوان کفپوش بسیار رایج شده است. سنگ‌های مختلف زیبایی منحصربه‌فرد خود را دارند و می‌توانند فضای خانه را بسیار شکیل و زیبا کنند. از طرف دیگر معمولاً سنگ‌های طبیعی مقاومت و طول عمر زیادی دارند و همین مسئله باعث می‌شود تا در ساخت کفپوش، کاربرد بسیار زیادی داشته باشند. اگر سری به بازار سنگ ایران بزنید و به دنبال سنگ کفپوش بگردید، سنگ‌های بسیار زیادی را مشاهده خواهید کرد. شما می‌توانید بر اساس نوع فضا، سلیقه و میزان بودجه خود، بین انبوهی از سنگ‌های مختلف انتخاب کنید.

برای کفپوش از سنگ‌های تراورتن، گرانیت، مرمر، مرمریت و … استفاده می‌شود.

 

 

1.3.7. مقدار مصالح موردنیاز برای کف‌سازی با سنگ

مقدار سنگ موردنیاز برای هر مترمربع

سنگ‌های کف در اندازه‌های متفاوت و با جنس‌های متفاوتی تولید می‌شوند. بسته به اینکه از چه ابعادی استفاده کنیم تعداد مورداستفاده در یک مترمربع تغییر می‌کند. برای مثال اگر از سنگ مرمریت مربعی شکل 40*40 استفاده کنیم برای هر مترمربع سنگ‌کاری به 7 عدد سنگ نیاز داریم.

 

 

مقدار ملات ماسه سیمان موردنیاز برای کف‌سازی با سنگ

برای تهیه ملات ماسه سیمان مناسب برای کف‌سازی با سنگ باید هر 1 واحد سیمان را با 5 واحد ماسه مخلوط کنیم. برای تهیه هر مترمکعب ملات ماسه سیمان با نسبت اختلاط گفته شده باید 225 کیلوگرم سیمان،1 مترمکعب ماسه و 262 لیتر آب را با هم مخلوط کرد. به‌ازای هر مترمربع سنگ‌کاری به 9 کیلوگرم سیمان،0.04 مترمکعب ماسه و 10.5 لیتر آب نیاز داریم.

مقدار دوغاب سیمان و پودر سنگ موردنیاز برای بندکشی

بعد از اینکه سنگ‌ها با ملات ماسه سیمان نصب شدند باید مدتی صبر کنیم و سپس دوغاب سیمان و پودر سنگ را روی سنگ‌ها بریزیم. ریختن این دوغاب معمولاً 1 تا 3 روز بعد از نصب سنگ‌ها صورت می‌گیرد. برای هر مترمربع تقریباً به 1 لیتر از این دوغاب نیاز داریم.

 

 

2.3.7. مدت‌زمان موردنیاز برای کف‌سازی با سنگ

مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای سنگ کف بستگی به تعداد نیروی کار و ابعاد سنگ‌های مصرفی دارد. به طور میانگین با درنظرگرفتن یک نفر سنگ‌کار و یک کارگر، در یک روز کاری (8 صبح تا 5 عصر) می‌توان 10 تا 15 مترمربع سنگ‌کاری را انجام داد.

 

جدول 13- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز اجرای کف‌سازی

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	کف‌سازی با موزاییک	موزاییک	11	عدد	1 نفر استادکار 1 نفر کارگر	30 دقیقه
		سیمان	9	کیلوگرم
		ماسه	0.04	مترمکعب
		آب	10.5	لیتر
		دوغاب ماسه سیمان	3	لیتر
2	کف‌سازی با سرامیک	سرامیک	4	عدد	1 نفر استادکار 1 نفر کارگر	30 دقیقه
		سیمان	8	کیلوگرم
		ماسه	0.04	مترمکعب
		آب	10.6	لیتر
		دوغاب سیمان و پودر سنگ	1	لیتر
		چسب	4-3	کیلوگرم
3	کف‌سازی با سنگ	سنگ	7	عدد	1 نفر استادکار 1 نفر کارگر	30 دقیقه
		سیمان	9	کیلوگرم
		ماسه	0.04	مترمکعب
		آب	10.5	لیتر
		دوغاب سیمان و پودر سنگ	1	لیتر

 

8. متره باز اجرای کفپوش

کفپوش به رویه‌ها و لایه‌های کف ساختمان گفته می‌شود که انواع مختلفی دارد و باتوجه‌به سلیقه افراد در مکان‌های موردنظر نصب می‌شوند. کفپوش‌ها بیشتر در زمین‌های ورزشی و استخرها به کار می‌روند. در ساختمان‌های مسکونی نیز استفاده از کفپوش‌ها به‌ویژه کفپوش‌های پارکت و لمینت متداول است. استفاده از این کفپوش‌ها زیبایی خاصی به فضای داخلی خانه می‌بخشد. در ادامه به توضیح چند نمونه از کفپوش‌های پرکاربرد می‌پردازیم.

1.8. کفپوش پارکت

پارکت نوعی از کفپوش از جنس چوب طبیعی می‌باشد. برای تولید این محصول ابتدا چوب درخت را به الوار تبدیل می‌کنند، سپس آن را به ابعاد کوچک برش می‌دهند در انتها هم روی آن را لاک می‌زنند. تفاوتی که بین پارکت‌ها وجود دارد در نوع درختی است که از آن تهیه شده‌اند.

این کفپوش از اواخر قرن 17 میلادی به وجود آمد و آن زمان در بیشتر خانه‌های اشراف و طبقه مرفه جامعه وجود داشت. به دلیل چوبی بودن جنس این محصول حس گرما و طبیعت به خانه منتقل می‌شود.

 

 

1.1.8. مقدار مصالح مورد نیاز برای اجرای پارکت

محاسبه مقدار فوم موردنیاز

بر روی سطح زیر پارکت، قبل از نصب پارکت لایه‌ای از فوم پهن می‌شود، فوم یک لایه ابرمانند است که 2 میلی‌متر ضخامت دارد. کاربرد این فوم عایق صدا برای طبقه زیرین و همچنین عایق حرارت و برودت برای واحد موردنظر می‌باشد. در غیر این صورت اگر زیر پارکت فوم پهن نشود صداهای بسیار بلندی در هنگام راه‌رفتن بر روی پارکت‌ها شنیده خواهد شد. فوم در دو نوع معمولی و سایلنت کاربرد دارد. برای کف‌های سیمانی و بتنی حتماً باید از فوم سایلنت استفاده شود تا سنگ‌ریزه‌های روی سیمان باعث سروصدا در زیر پا به هنگام راه‌رفتن نشوند، ولی برای سایر کف ها از جمله سرامیک و گچ، فوم معمولی قابل‌استفاده است و هیچ‌گونه مشکلی را ایجاد نخواهد کرد.

 

 

محاسبه مقدار پارکت موردنیاز

پارکت‌ها در بازار به‌صورت بسته‌ای عرضه می‌شوند. باتوجه‌به برند، متراژ و قیمت هر بسته متفاوت است. در حالت کلی برای اینکه محاسبه کنیم به چه تعداد بسته پارکت نیاز داریم می‌توانیم از فرمول زیر استفاده کنیم:

تعداد بسته پارکت موردنیاز= متراژ سطح موردنظرمان/ متراژ یک بسته پارکت

برای مثال فرض کنید می‌خواهیم اتاقی مستطیل شکل با طول 6 متر و عرض 4 متر را پارکت کنیم و از بسته‌هایی با متراژ 1.85 استفاده کنیم. در این صورت مساحت اتاق 6*4=24 مترمربع خواهد بود. طبق فرمول بالا برای به‌دست‌آوردن تعداد بسته پارکت مورد نیازمان باید به‌صورت زیر عمل کنیم:

تعداد بسته پارکت موردنیاز: 1.85 ÷ 24 = 12.97

پس می‌توان نتیجه گرفت که به تعداد 13 بسته پارکت نیاز داریم. البته برای درنظرگرفتن پرتی احتمالی بهتر است 2 الی 3 بسته اضافه خریداری نماییم.

 

 

مقدار چسب موردنیاز برای نصب پارکت

برای نصب پارکت‌ها به‌خصوص پارکت‌های قدیمی، نیاز به چسب پارکت و یا چسب چوب داریم. به طور تقریبی برای نصب هر مترمربع پارکت به 300 گرم چسب نیاز داریم.

 

 

مقدار قرنیز موردنیاز برای اجرای پارکت

برای محاسبه مقدار قرنیز موردنیاز، دورتادور دیوارها را متر زده و جمع می‌کنیم. درصورتی‌که بخواهیم از قرنیز MDF استفاده کنیم عدد به‌دست‌آمده را بر ۳.۶۶ تقسیم می‌کنیم، اما درصورتی‌که بخواهیم از قرنیز PVC استفاده کنیم تقسیم بر ۳ می‌کنیم.

اگر مثال قبل را در نظر بگیریم. برای طول کلی دیوارها داریم (عرض درب ورودی 1 متر در نظر گرفته شده و از طول کل کسر شده است):

6+4+6+4-1=19 متر

درصورتی‌که بخواهیم از قرنیز MDF استفاده کنیم داریم:

3.66÷19=5.19متر

بنابراین باید 6 شاخه قرنیز MDF تهیه کنیم.

 

 

درصورتی‌که بخواهیم از قرنیز PVC استفاده کنیم داریم:

3÷19=6.33 متر

بنابراین باید 7 شاخه قرنیز PVC تهیه کنیم.

 

 

لاک زدن پارکت

لاک زدن پارکت یکی از اقداماتی است که از قدیم صورت می‌گرفت تا سطح پارکت چوبی براق و زیبا به نظر برسد. این کار در واقع یکی از راه‌های جلا دادن سطح پارکت می‌باشد. حفظ زیبایی کفپوش پارکت یکی از مسائل مهمی است که البته به‌راحتی می‌توان با استفاده از چند تکنیک و روش ساده آن را انجام داد. یکی از این روش‌ها لاک زدن پارکت چوبی است. لاک پارکت از نوع پلی‌اورتان (polyurethane) است و به‌صورت لایه‌ای شفاف بر روی این کفپوش ریخته و سپس با خشک‌شدن، سطح آن را کاملاً می‌پوشاند و به‌این‌ترتیب علاوه بر براق و درخشان کردن لایه خارجی کفپوش پارکت، موجب افزایش زیبایی و کیفیت آن می‌شود. هر لیتر از لاک تقریباً 5 مترمربع از سطح پارکت را پوشش می‌دهد.

 

 

2.1.8. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای پارکت

مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای پارکت هم مانند سایر عملیات اجرایی وابسته به پارامترهایی نظیر نیروی کار، ابعاد تایل‌های مصرفی و… است. به طور میانگین، با درنظرگرفتن یک نفر نصاب پارکت در یک روز کاری (8 صبح تا 5 عصر) می‌توان تقریباً 10 مترمربع را پارکت نصب کرد.

2.8. اجرای کفپوش با لمینت

لمینت از چند لایه چوب فشرده ساخته شده و مستقیماً از چوب درختان تهیه نمی‌شود و تنها سطح خارجی آن دارای طرح و نگار چوب است.
امروزه لمینت ضد آب یکی از محبوب‌ترین انواع کفپوش‌ها محسوب می‌شود و تبدیل به یکی از بهترین انتخاب‌های طراحان داخلی شده است. از جمله مزایای این محصول می‌توان به نصب آسان، قیمت پایین و مقاومت بالا در برابر آب اشاره کرد.

1.2.8. تفاوت پارکت و لمینت

مهم‌ترین تفاوت پارکت و لمینت در نحوه نصبشان است. برای نصب پارکت از چسب مخصوصی استفاده می‌کنیم که بعد از خشک‌شدن آن یک لایه لاک روی آن اجرا می‌کنیم. یکی از مزایای پارکت این است که تقریباً 24 ساعت بعد از اجرای آن می‌توانیم هر وسیله‌ای را که می‌خواهیم روی آن بچینیم.

تفاوت لمینت با پارکت در این است که برای اجرا هیچ نیازی به چسب ندارد. لمینت‌ها دور تا دورشان شیارهایی به نام کلیک دارند که به‌صورت نر و ماده درون هم قرار می‌گیرند و چفت هم می‌شوند. از آن جایی که برای نصب لمینت از چسب استفاده نمی‌شود به‌راحتی جمع می‌شوند و در جای دیگر قابلیت نصب دوباره را دارند.

 

 

2.2.8. مقدار مصالح مورد نیاز برای اجرای لمینت‌

مصالح موردنیاز برای لمینت تقریباً مشابه پارکت است با این تفاوت که پارکت‌ها با چسب مخصوص به زمین چسبانده می‌شوند اما لمینت‌ها با قفل و کلیک‌هایی که دارند به یکدیگر متصل می‌شوند و به‌راحتی قابل جابه‌جایی هستند؛ بنابراین به جز چسبی که برای نصب پارکت نیاز داشتیم، بقیه مصالح را برای نصب لمینت هم نیاز داریم.

3.2.8. مدت زمان مورد نیاز برای اجرای لمینت

مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای لمینت هم مانند سایر عملیات اجرایی وابسته به پارامترهایی نظیر نیروی کار، ابعاد تایل‌های مصرفی و… است. اما به نسبت سایر کف‌سازی‌ها مدت‌زمان کمتری برای نصب آن موردنیاز است و حتی نسبت به نصب پارکت هم زمان کمتری نیاز دارد. به طور میانگین، با درنظرگرفتن یک نفر نصاب لمینت در یک روز کاری (8 صبح تا 5 عصر) می‌توان تقریباً 80 مترمربع را اجرا کرد.

3.8. کفپوش PVC

از نمونه‌های بسیار پرکاربرد کفپوش‌ها که دارای مقاومت بسیار بالا و طرح‌های متنوعی می‌باشند می‌توان به کفپوش PVC اشاره کرد. جنس این محصول ترکیبی از مواد فشرده شده پی‌وی‌سی، فیبر و چند لایه دیگر می‌باشد. کفپوش پی وی سی از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است. کفپوش PVC ضخامت بین 2 تا 3 میلی‌متر دارد.
طرح‌های زیبا و متنوع کفپوش‌های PVC در کنار قیمت مناسب، سبب این شده است تا در بسیاری از پروژه‌های اقتصادی مورداستفاده قرار بگیرد. در مکان‌هایی که امکان استفاده از کفپوش‌های لمینت وجود ندارد بهترین گزینه کفپوش PVC می‌باشد.

استحکام این کفپوش‌ها به حدی است که کاملاً در برابر آب و رطوبت مقاوم می‌باشند. برای مثال می‌توان از این کفپوش‌ها در آشپزخانه استفاده کرد. بدون اینکه نگرانی بابت شست‌وشوی کف وجود داشته باشد.

در مواقعی که سطح اولیه دارای پستی‌وبلندی قابل‌توجه است، قبل از هر کار زیرسازی لازم است. ازآنجاکه کف هر اتاق یا فضا، در معرض رطوبت است برای زیرسازی ترکیب سیمان، پودر سنگ و چسب بتن پیشنهاد می‌شود. این مخلوط که توسط آب به‌اندازه کافی شل شده، توسط کاردک پهن باید در 2 جهت عمود برهم کشیده شود تا هرگونه پست و بلندی از بین برود. برخی برای زیرسازی از چسب چوب استفاده می‌کنند که به علت رطوبت کف، در درازمدت کارایی ندارد. قبل از زیرسازی نهایی لازم است خلل‌وفرج عمیق‌تر با ملات ماسه و سیمان ترمیم گردد.

 

 

1.3.8. مصالح موردنیاز برای کفپوش PVC

کفپوش‌های PVC هم به‌صورت رولی و هم به‌صورت تایل در بازار موجودند.

کفپوش‌های PVC تایلی معمول‌تر هستند و در ابعاد مستطیلی با عرض 15 و طول 90 سانتی‌متر یا ابعاد مستطیلی با عرض 20 و طول 120 سانتی‌متر ساخته می‌شوند.
کفپوش‌های تایلی به‌صورت بسته‌ای عرضه می‌شوند. باتوجه‌به شرکت سازنده تایل‌ها، هر بسته مقدار متفاوتی دارد. برای نمونه هر یک بسته کفپوش آرتا آنتیک،3.12 مترمربع از سطح را پوشش می‌دهد. برای مثال فرض کنید می‌خواهیم اتاقی با ابعاد 4*6 متر را کف‌پوش کنیم. مساحت اتاق 24 مترمربع است. برای به‌دست‌آوردن تعداد بسته‌های موردنیاز به‌صورت زیر عمل می‌کنیم:

تعداد بسته کفپوش PVC موردنیاز: 7.69=3.12÷24

بنابراین به تعداد 8 بسته کفپوش نیاز داریم.

 

 

مقدار چسب موردنیاز برای اجرای کفپوش PVC

برای چسباندن تایل‌های PVC از چسب مخصوصی استفاده می‌شود که با نام چسب فوری شناخته می‌شود. این چسب به دلیل تینر موجود در ساختمان آن، بسیار فرار است؛ بنابراین باید دقت نمود که بعد از بازکردن درب، به‌زودی سفت شده و خاصیت خود را از دست می‌دهد. علت این نام‌گذاری هم همین است؛ بنابراین نصاب کفپوش باید دارای مهارت و سرعت عمل بالا باشد.

مقدار مورداستفاده چسب فوری برای هر مترمربع کفپوش PVC تقریباً 300 گرم است.

 

 

مقدار قرنیز موردنیاز برای اجرای کفپوش PVC

برای محاسبه مقدار قرنیز موردنیاز طبق توضیحاتی که در بخش مربوط به پارکت دادیم عمل می‌کنیم.

 

 

2.3.8. مدت زمان مورد نیاز برای اجرای کفپوش PVC

نصب کفپوش PVC نسبت به سایر کفپوش‌ها سریع‌تر انجام می‌شود. برای نصب کفپوش PVC لازم است که سطح زیرین کاملاً صاف باشد. اگر سطح صاف نباشد نیاز به زیرسازی مناسب داریم که بسته به زیرسازی لازم مدت‌زمان اجرای آن نیز متفاوت خواهد بود. اما اگر فرض کنیم سطح صاف است و زیرسازی قبلاً انجام شده است، به نصاب حرفه‌ای می‌تواند در طول 1 ساعت تقریباً 10 مترمربع از کفپوش PVC را نصب نماید.

 

جدول 14- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز اجرای کفپوش‌ها

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	کفپوش پارکت	فوم	1	مترمربع	1 نفر نصاب حرفه‌ای	30 دقیقه
		پارکت	محاسبات در متن ذکر شده	بسته
		چسب	0.3	کیلوگرم
		قرنیز	محاسبات در متن ذکر شده	مترطول
		لاک	0.2	لیتر
2	کفپوش لمینت	فوم	1	عدد	1 نفر نصاب حرفه‌ای	10 دقیقه
		پارکت	محاسبات در متن ذکر شده	بسته
		قرنیز	محاسبات در متن ذکر شده	مترطول
		لاک	0.2	لیتر
3	کفپوش PVC	تایل PVC	محاسبات در متن ذکر شده	بسته	1 نفر نصاب حرفه‌ای	6 دقیقه
		چسب	0.3	کیلوگرم
		قرنیز	محاسبات در متن ذکر شده	مترطول

 

9. رنگ‌آمیزی و کاغذ دیواری

1.9. رنگ‌آمیزی

رنگ‌آمیزی ساختمان یکی از کم‌هزینه‌ترین کارها در دکوراسیون داخلی به‌حساب می‌آید. رنگ و نقاشی در مقایسه با دیوارپوش‌های دیگر نظیر کاغذ دیواری و پوستر سه‌بعدی ارزان‌قیمت‌تر است. رنگ‌آمیزی هم با قلمو انجام می‌شود و هم با غلتک وهم با اسپری که هرکدام نیاز به مهارت خاص خود دارد. رنگ زدن دیوار گچی و رنگ نخورده با دیوارهای رنگ شده تفاوت دارد. نمی‌توان مستقیماً رنگ موردنظر را بر روی دیوار گچی در ساختمان‌های نوساز به کار برد.

ابتدا بایستی دیوارهای گچی روغن‌کاری شود برای این منظور می‌توان از روغن الیف استفاده کرد. روغن‌کاری با ایجاد حالت چسبندگی بین رنگ و دیوارهای گچی، موجب پوشش دهندگی بهتر رنگ ساختمان خواهد شد. بدون رنگ‌کاری، خورندگی بین رنگ نهایی و دیوار بسیار زیاد بوده و رنگ نهایی از کیفیت خوبی برخوردار نخواهد شد و هزینه رنگ‌آمیزی ساختمان نیز به‌شدت افزایش می‌یابد. بتونه‌کاری نیز یکی از کارهای اصولی است که قبل از رنگ‌آمیزی انجام می‌شود. این کار نیاز به مهارت و تخصص نقاش دارد. سنباده کاری دیوار یکی دیگر از مواردی است که در رنگ‌آمیزی ساختمان بر روی دیوارهای گچی باید انجام شود. سنباده کاری اولیه سطحی است و زیاد نیازی به ریزه‌کاری نمی‌باشد.

 

 

1.1.9. مقدار مصالح موردنیاز برای رنگ‌آمیزی

مقدار روغن زیرکار موردنیاز

همان‌طور که گفته شد برای رنگ‌آمیزی دیوار گچی برای اولین‌بار نیاز به روغن‌کاری دیوار داریم. اما اگر قبلاً دیوار رنگ‌آمیزی شده است نیازی نیست دوباره روغن‌کاری انجام شود. برای روغن‌کاری از روغنی به نام روغن الیف استفاده می‌شود. روغن الیف یک پرایمر شفاف بر پایه رزین‌های اکریلیک است. این روغن در عمق سطح نفوذ کرده و سطوحی که قدرت جذب بالا را دارند اصلاح‌کرده و برای رنگ‌آمیزی آماده می‌کند. به طور تقریبی با 1 لیتر روغن الیف می‌توان 5 مترمربع از سطح را روغن‌کاری کرد.

 

 

مقدار مصالح موردنیاز برای بتونه‌کاری

بتونه کاری یک روش کاربردی برای پوشاندن ترک و آسیب دیدگی دیوار و دیگر سطوح در هنگام نقاشی و رنگ آمیزی برای جذب مناسب انواع رنگ است. عمده کاربرد و استفاده بتونه کاری در نقاشی ساختمان و برای پر کردن جای میخ و پیچ بر دیوار و ترمیم جای نم و رطوبت و ترک خوردگی بر دیوار و سقف است. عموما دو نوع بتونه روغنی و بتونه پلاستیکی وجود دارد. بتونه پلاستیکی برای دیوار هایی با رنگ پلاستیک استفاده می شود. بتونه روغنی نیز برای دیوارهایی با رنگ روغنی و یا سطوح چوبی و فلزی به کار می رود.نقاش ها می توانند قبل از شروع رنگ آمیزی بتونه را در محل بسازند و اجرا کنند و یا اینکه از بتونه های آماده ای که در بازار وجود دارند استفاده کنند.

 

 

اگر بخواهیم سطح را با رنگ روغنی رنگ‌آمیزی کنیم باید بتونه روغنی بسازیم. برای ساخت بتونه روغنی باید روغن الیف را با پودر مل ترکیب کنیم و سپس به آن رنگ روغن، تینر و مقداری آب اضافه کنیم. پودر مل، پودر مخصوص بتونه‌کاری می‌باشد.

و اگر بخواهیم سطح را با رنگ پلاستیک رنگ‌آمیزی کنیم باید بتونه پلاستیکی بسازیم. برای ساخت بتونه پلاستیکی باید رنگ پلاستیک را با پودر مل ترکیب کنیم. اگر بتونه چسبندگی لازم را نداشت می‌توانیم از مقداری چسب چوب در مخلوط استفاده کنیم. مقدار بتونه موردنیاز بستگی به وضعیت سطح موردنظر دارد. هرچقدر سطح دارای ترک‌ها و سوراخ‌های بیشتری باشد، مقدار بتونه بیشتری هم نیاز است.

 

 

بهتر است بعد از انجام بتونه‌کاری مدتی صبر کنیم تا بتونه به‌خوبی خشک شود و سپس سنباده‌زنی هم انجام بدهیم تا سطح بتونه به‌خوبی صاف شود. برای سنباده‌زنی به جز سنباده به ابزار یا مصالح دیگری نیاز نداریم.

مقدار رنگ موردنیاز برای رنگ‌آمیزی

مقدار رنگ موردنیاز برای رنگ‌آمیزی بسته به اینکه از چه نوع رنگی (روغنی – پلاستیک – اکریلیک و..) استفاده می‌کنیم متفاوت است. به‌طورکلی می‌توان گفت میزان رنگ روغن نسبت به رنگ پلاستیک کمتر است و اغلب با یک‌بار رنگ روغن زدن به رنگ دلخواه دست پیدا می‌کنیم و نیازی به تجدید رنگ نیست و همین موضوع میزان موردنیاز رنگ را کمتر می‌کند و همچنین مقدار رنگ موردنیاز برای لایه اولیه یا همان آستر مقداری بیشتر از لایه‌های رویه است.

مقدار پوششی که هر رنگ دارد روی گالن رنگی که خریداری می‌کنیم نوشته شده است. می‌توانیم مساحت کلی سطحی که می‌خواهیم رنگ‌آمیزی کنیم را به عدد سطح پوششی که روی گالن رنگ نوشته شده است تقسیم کنیم تا مقدار رنگ مورد نیازمان به دست بیاید. پوشش تئوری هر گالن رنگ، 19 تا 38 مترمربع بر گالن است و وزن تقریبی هر گالن حدود 4 کیلوگرم است. یعنی برای هر مترمربع رنگ‌آمیزی به مقدار 100 تا 200 گرم رنگ نیاز داریم. به این نکته توجه داشته باشید که برای رسیدن به یک ظاهر مطلوب، اجرای 2 تا 3 لایه رنگ‌آمیزی نیاز است و مقداری که گفته شد برای اجرای یک لایه است.

 

 

2.1.9. مدت‌زمان موردنیاز برای رنگ‌آمیزی

مدت‌زمان رنگ‌آمیزی می‌تواند باتوجه‌به نوع رنگ و متریال مورداستفاده متفاوت باشد. به‌طوری‌که مدت‌زمان رنگ‌آمیزی با رنگ روغنی برای یک واحد ۱۰۰ متری حداقل ۴ روز کاری و حداکثر یک هفته کاری می‌باشد. اما مدت‌زمان اجرای همان واحد ۱۰۰ متری با اجرای رنگ اکریلیک و یا پلاستیک، حداقل ۲ روز کاری و حداکثر ۴ روز کاری است. دلیل تفاوت در زمان اجرا برای رنگ‌های ذکر شده به‌خاطر مدت‌زمان خشک‌شدن رنگ‌ها و تعداد دفعات اجرای مراحل رنگ‌آمیزی است. مدت‌زمان ذکر شده برای دو نفر نیروی کار است.

2.9. کاغذ دیواری

این روزها نصب کاغذ دیواری به‌جای رنگ‌آمیزی محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. چرا که کاغذ دیواری علاوه بر نصب سریع و آسان، مشکلات رنگ‌آمیزی را هم ندارد. از جمله مراقبت از دیوارها تا زمان خشک‌شدن رنگ، نگرانی از رنگی شدن وسایل در حین رنگ‌آمیزی و بوی تند رنگ به‌خصوص برای افرادی که زمینه آلرژی دارند. درحالی‌که چسب‌های مخصوص کاغذ دیواری نه‌تنها بویی ندارند بلکه به‌سرعت خشک می‌شوند. به همین دلیل استفاده از کاغذ دیواری روشی ساده‌تر و سریع‌تر برای بازسازی دیوارها و تغییر دکوراسیون است.

 

 

1.2.9. مقدار مصالح موردنیاز برای اجرای کاغذ دیواری

مقدار کاغذ دیواری موردنیاز

کاغذدیواری به‌صورت رولی عرضه می‌شود. رول‌ها دارای اندازه‌های متفاوتی هستند، اما این اندازه‌های متفاوت نیز از استانداردهایی پیروی می‌کنند، کاغذدیواری‌ها در اکثر موارد دارای ۳ اندازه مشخص هستند:

۱-نوع اول طول ۱۰ متر و عرض ۵۳ سانتیمتر است که ۵ مترمربع می‌باشد که اصطلاحاً به کاغذ ۵ متری معروف است معمولاً کاغذهای اروپایی و چینی از این دسته هستند
۲- نوع دوم با عرض ۷۰ سانتیمتر و طول ۱۰ متر می‌باشد که ۷ مترمربع می‌باشد و به کاغذ ۷ متری معروف است.
۳- نوع سوم طول ۱۵ متر و عرض ۱ متر و ۶ سانت است که ۱۶.۵ مترمربع می‌باشد

اگر کاغذ دیواری انتخابی شما دارای عرض ۵۳ سانتیمتر بود، بایستی طول دیوار را تقسیم بر عدد ۱٫۵ کنید، اگر کاغذ دیواری انتخابی شما دارای عرض ۷۰ سانتیمتر بود، بایستی طول دیوار را تقسیم بر عدد ۲٫۱ کنید و نهایتاً اگر کاغذ دیواری انتخابی شما دارای عرض ۱۰۶ سانتیمتر بود، باید طول دیوار را تقسیم بر عدد ۵٫۳ کنید، عددهای به‌دست‌آمده را به بالا رند کنید تا تعداد رول مصرفی شما به دست بیاید؛ یک مثال ساده می‌زنیم، فرض کنید که طول دیوار ما ۴ متر و کاغذ دیواری انتخابی ما دارای عرض ۵۳ سانتیمتر باشد، عدد ۴ را بر ۱٫۵ تقسیم می‌کنیم، حاصل عدد ۲٫۶۶ می‌شود که با رند کردن به بالا عدد ۳ به دست می‌آید، پس برای یک دیوار ۴ متری نیاز به ۳ رول کاغذ دیواری عرض ۵۳ داریم.

 

 

مقدار چسب موردنیاز برای اجرای کاغذ دیواری

برای چسباندن کاغذ دیواری به دیوارها از چسب مخصوص کاغذ دیواری استفاده می‌شود. چسب مخصوص کاغذ دیواری به‌صورت پودری در بازار عرضه می‌شود که باید این پودر با مقدار مشخصی آب مخلوط شود و سپس استفاده شود. انتخاب چسب مناسب وابسته به جنس کاغذ تهیه شده است. به‌عبارت‌دیگر، هر فرمول چسب با جنس خاصی از کاغذ دیواری همخوانی دارد و باید این موضوع را مدنظر قرار دهیم.

برای کاغذ دیواری‌های سبک اگر هر 400 گرم چسب را یا 28 لیتر آب مخلوط کنیم، ترکیب حاصل برای چسباندن 30 رول کاغذ دیواری کافی است. برای کاغذ دیواری‌های با وزن متوسط، این مقدار چسب را باید با 24 لیتر آب مخلوط کنیم و ترکیب حاصل برای چسباندن 21 رول کاغذ دیواری کافی است. برای کاغذ دیواری‌های سنگین باید بازهم غلظت چسب را بالا ببریم و 400 گرم چسب را با 20 لیتر آب مخلوط کنیم که ترکیب حاصل شده برای چسباندن 16 رول کفایت می‌کند.

 

 

2.2.9. مدت‌زمان موردنیاز برای نصب کاغذ دیواری

نصب کاغذ دیواری زمان بر نیست. اگر اتاق موردنظر نیاز به زیرسازی نداشته باشد نصب کاغذ برای یک اتاق ١٢ متری با نیروی کار دو نفر، تقریباً ٣ ساعت طول می‌کشد. اما اگر نیاز به زیرسازی باشد باتوجه‌به حجم کار برای زیرسازی این زمان متغیر است.

 

جدول 15- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز رنگ‌آمیزی و کاغذ دیواری

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	رنگ آمیزی	روغن الیف	0.2	لیتر	1 نفر نقاش 1 نفر کارگر	20 دقیقه
		بتونه	مقدار بتونه بستگی به وضعیت سطح دارد	کیلوگرم
		رنگ (برای هر لایه)	0.2	کیلوگرم
2	کاغذ دیواری	کاغذ دیواری	1	عدد	2 نفر نصاب	15 دقیقه
		چسب	0.1	کیلوگرم
		آب	0.5	لیتر

 

10. نماسازی

1.10. متره باز نماسازی با سنگ

برای انتخاب سنگ ساختمانی بهترین معیار، کاربری سنگ است. سنگ تراورتن، مرمر، مرمریت، گرانیت، سند استون و …. از رایج‌ترین سنگ‌ها در ساختمان‌سازی هستند. هرکدام از این سنگ‌ها ویژگی‌های خاصی دارند و کاربرد متفاوتی دارند. شاید بهتر باشد بگوییم که سنگ بد و خوب وجود ندارد. تناسب بین کاربرد و نوع سنگ تعیین می‌کند که این متریال مناسب است یا خیر.

پرکاربردترین سنگ نمای ساختمان این چهار نوع هستند:

– سنگ تراورتن
– سنگ گرانیت
– سنگ مرمریت
– سنگ مرمر

برخی از سنگ‌ها مانند مرمر و گرانیت که تخلخل کمی دارند برای اجرای روی نما، نیاز به اسکوپ گذاری یا پیچ کاری دارند تا پس از اتمام کار سنگ‌کاری، به‌راحتی سقوط نکنند. برخی سنگ‌ها مانند تراورتن به دلیل تخلخل بالاتر و نفوذ ملات درون آن‌ها نیاز به اسکوپ گذاری و پیچ و رول‌پلاک ندارند.

 

 

1.1.10. مقدار مصالح موردنیاز برای نماسازی با سنگ

مقدار سنگ موردنیاز برای نماسازی با سنگ

سنگ‌های عرضه شده برای نما، معمولاً دارای عرض 40 سانتی‌متری هستند. البته سنگ‌های نما با عرض 60 سانتی‌متر هم وجود دارند. مقدار موردنیاز سنگ برای نمای ساختمان بستگی به متراژ نمای ما دارد. ابتدا متراژ را با دقت اندازه‌گیری می‌کنیم. باید توجه داشته باشیم که ابعاد درها و پنجره‌ها را کسر کنیم به علت اینکه نیاز است بعضی از سنگ‌ها برش بخورند، مقداری به متراژ نهایی اضافه می‌کنیم تا پرت مصالح را هم در نظر داشته باشیم.

 

 

مقدار ملات موردنیاز برای نماسازی با سنگ

ملات مورداستفاده برای اجرای نماسازی با سنگ، ملات ماسه سیمان با نسبت 1 واحد سیمان و 5 واحد ماسه شسته است. برای هر مترمربع سنگ‌کاری 75 لیتر ملات ماسه سیمان موردنیاز است که معادل 0.075 مترمکعب ملات است. برای هر مترمکعب ملات ماسه سیمان به 225 کیلوگرم سیمان،1 مترمکعب ماسه شسته و حدود 262 لیتر آب نیاز داریم. یعنی برای هر مترمربع از نمای سنگی به مقدار 16.9 کیلوگرم سیمان، 0.075 مترمکعب ماسه و 19.6 لیتر آب نیاز داریم.

 

 

مقدار ملات موردنیاز برای بندکشی

برای بندکشی از ملات سیمان و پودر سنگ استفاده می‌شود. مقدار موردنیاز این ملات در هر مترمربع سنگ‌کاری، حدوداً 10 لیتر است. میزان اختلاط برای هر مترمکعب ملات 400 کیلوگرم سیمان،960 کیلوگرم پودر سنگ و حدود 480 لیتر آب است.

 

 

مصالح موردنیاز برای اسکوپ کردن سنگ نما

همان‌طور که در ابتدای بحث سنگ نما گفته شد بعضی از سنگ‌های نما بعد از مدتی از کار جدا می‌شوند. این سنگ‌های ساختمانی سطح بسیار صاف و صیقلی دارند و در برابر نفوذ آب مقاوم هستند، به همین دلیل به ملات به‌خوبی نمی‌چسبد. ازاین‌رو خطر افتادن سنگ نما بر روی عابران افزایش می باید. برای جلوگیری از این کار سنگ ساختمانی طبیعی را اسکوپ می‌کنند. در اسکوپ گذاری پشت سنگ به‌وسیله دستگاه فرز برش داده می‌شود و قطعه فلزی به نام اسکوپ درون برش ایجاد شده، جاسازی می‌شود، این قطعه فلزی باعث بیشتر شدن چسبندگی سنگ با ملات می‌شود و از طرفی هم مانند یک آویز عمل می‌کند و از سقوط سنگ نما در طی ناملایمات طبیعی جلوگیری می‌کند.

اسکوپ کردن سنگ نما به چند روش مختلف انجام می‌شود که در ادامه به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.

اسکوپ سنگ نما به روش سیم مفتول

در این روش در سطح پشت سنگ شیارهایی به عمق ۲ میلی‌متر ایجاد می‌کنند. سپس سیم مفتولی از جنس گالوانیزه را به‌صورت ضربدری از این دو شیار عبور می‌دهند. به‌این‌ترتیب سنگ ساختمانی به کمک سیم فلزی گالوانیزه به ملات به‌خوبی می‌چسبد. مقدار این سیم باتوجه‌به ابعاد سنگ مورداستفاده، قابل محاسبه است.

 

 

اسکوپ سنگ نما به روش لقمه گذاری

این روش یکی از رایج‌ترین روش‌های محکم کردن سنگ طبیعی به نمای خارجی می‌باشد. در روش لقمه گذاری، پشت سنگ را برش می‌دهند. سپس قسمت لچک طور لقمه فلزی را در قسمتی که برش زده‌اند به‌وسیله چسب سنگ متصل می‌کنند. بعدازاین کار دوغاب ماسه و سیمان را به پشت سنگ طبیعی ریخته و سنگ ساختمانی را به نمای خارجی می‌چسبانند. تعداد موردنیاز این لقمه‌ها بستگی به ابعاد سنگ نما مورداستفاده دارد. معمولاً در فاصله 20 تا 30 سانتی‌متری نیاز به یک لقمه داریم.

 

 

اسکوپ سنگ نما به روش پیچ و رول‌پلاک

روش پیچ و رول‌پلاک برای زمانی استفاده می‌شود که سنگ نما نصب شده و مدتی از نصب آن می‌گذرد. در این روش سنگ نما را با دریل سوراخ کرده و سنگ را با پیچ و رول‌پلاک محکم می‌کنند. سایز پیچ برای اسکوپ کردن نما در پیچ و رول‌پلاک نما کاملاً بستگی به ضخامت سنگ دارد و ملات پشت سنگ نیز امری تعیین‌کننده در استفاده از پیچ است. معمولاً برای سنگ‌هایی که ضخامتی در حدود 1/5 سانتی‌متر دارند باید از پیچی استفاده کرد که حداقل 4 برابر از آن بلندتر است یعنی پیچ 6 سانتی‌متری. سنگ‌هایی که ضخامتی بین 2 تا 3 سانتی‌متر دارند باید از پیچی با سایز 8 سانتی‌متر برای اسکوپ کردن استفاده کنند. هر چه ضخامت سنگ بالاتر می‌رود سایز پیچ نیز بیشتر می‌شود. اما این نکته را مدنظر داشته باشید که هر چه سنگ ضخامت کمتری داشته باشد باید مته نازک‌تری جهت سوراخ‌کاری استفاده کرد تا سنگ دچار شکستگی و ترک‌خوردگی نشود.

فاصله بین پیچ‌ها برای پیچ و رول‌پلاک کردن نما در ساختمان همان‌طور که نباید از تعداد کم پیچ استفاده کرد، نباید تعداد زیادی نیز به کاربرد. اگر از تعداد کم استفاده کنیم باعث کاهش استحکام سنگ‌ها خواهد شد و ممکن است تعداد پیچ‌ها تحمل بار سنگین سنگ‌ها را نداشته باشد و سنگ‌ها در صورت کنده شدن سقوط کنند. اما استفاده از تعداد زیاد پیچ نیز ممکن است باعث شکستگی سنگ و ایجاد ترک در آن شود. پس بهترین حالت این است که در سنگ‌هایی با عرض 40 سانتی‌متر و طول یک متر هر 50 سانتی‌متر از یک پیچ و رول‌پلاک استفاده کنیم.

 

 

2.1.10. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای سنگ نما

مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای سنگ نما بسته به شرایط و ارتفاع متفاوت است. سنگ‌کاری در ارتفاع دشوارتر است و به زمان بیشتری نیاز دارد. به طور میانگین در یک روز کاری (8 صبح تا 5 عصر) با وجود یک نفر سنگ‌کار و یک نفر کارگر، می‌توان 5 الی 10 مترمربع از نما را سنگ‌کاری کرد. طبیعتاً هرچقدر ارتفاع بیشتر شده و سختی کار بیشتر می‌شود این مقدار کمتر شده و به حداقل که 5 مترمربع است نزدیک می‌شود.

 

 

2.10. نماسازی با آجر

نماهای آجری درگذشته بیشتر مورداستفاده قرار می گرفتند و تقریباً اکثر بناها با استفاده از آجرها ساخته و نماسازی می‌شدند.
آجر همچنان محبوبیت خود را در ساخت نماها حفظ کرده و بسیاری از مهندسان آن را نشانگر معماری سنتی می دانند و سعی می‌کنند که آن را حفظ کنند.
آجر؛ بلوک های سفالی عموماً مستطیل شکلی است که از خاک رس و ترکیب آن با مواد افزودنی ساخته می شود.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، آجرها در انواع گوناگون، با رنگ و اندازه‌ های متفاوتی ساخته می‌شود و در نماهای داخلی ساختمان هم از آن استفاده می‌شود.
یکی از آجرهایی که با پیشرفت تکنولوژی ساخته شده و امروزه جای آجرهای سنتی را پرکرده است؛ آجرهای نسوز نما هستند.

آجرهای نسوز نما باعث ایجاد ایمنی بیشتر ساختمان در زمان آتش‌ سوزی می‌شوند و وزن سبک‌تری نیز دارند، به همین دلیل در نماهای آجری جایگاه ویژه ای دارند.

 

 

اجرای نما با آجر به 3 صورت زیر امکان‌پذیر است:

1-اجرای نمای آجری خشک:

این روش در ساخت نمای آجری بیشترین کاربرد را دارد. در اجرای نمای خشک از هیچ‌گونه ملات یا چسبی استفاده نمی‌شود و قطعات با استفاده از پیچ، ریل و قطعات فلزی بر روی ساختمان اجرا می‌شوند. برای ساخت نما به روش خشک؛ ابتدا یک عایق حرارتی و سپس چهارچوبی که به‌عنوان نگهدارنده های آجر است را بر روی دیوار اصلی قرار می‌دهیم. این چهارچوب می تواند از جنس چوب، فولاد و یا آلومینیوم باشد. در مرحله بعد، آجرهای نما را بافاصله بر روی چهارچوب فیکس می‌کنیم. فاصله بین چهارچوب و آجرهای نما خودشان عایق مناسبی هستند و نقش بسزایی در کاهش اتلاف انرژی دارند. وزن پایین نمای خشک باعث مقاومت آن در برابر زلزله می‎شود و همچنین در هنگام وقوع زلزله تخریب کمتری نسب به نماهای دوغابی دارد. از دیگر مزایای این روش؛ سرعت اجرای بالای آن است و برای ساختمان هایی که محدودیت زمانی دارند مناسب است و همچنین نیاز به کارگر حرفه‌¬ای برای اجرا ندارد. انواع پروفیل نمای خشک عبارت‌اند از: پروفیل آهنی، آلومینیومی، چوب، پروفیل نمای خشک آلومینیومی آنادایز شده.

پروفیل نمای خشک آلومینیومی آنادایز شده در میان انواع پروفیل نمای خشک بهترین انتخاب می‌باشد. فرایند آنادایز بر روی آلومینیومی آن را نسبت به 99 درصد عوامل مقاوم می‌کند و به همین دلیل بهترین انتخاب از میان انواع پروفیل نمای خشک می‌باشد.

 

 

2-اجرای نمای آجری با استفاده از ملات

متداول‌ ترین و قدیمی‌ ترین روش اجرای نماهای آجری با استفاده از ملات ماسه سیمان است. در روش اجرای نمای آجری با استفاده از ملات، نمای ساختمان به دیوار اصلی چسبیده می‌شود و استحکام آجرها در نما را بیشتر می‌کند.
اجرای نمای آجری با ملات نیازی به محاسبه مهندسی خاصی ندارد و استادکاران تجربی نیز می توانند آن را اجرا کنند.
اجرای نماهای آجری با استفاده از ملات؛ گزینه مناسبی برای پوشش دادن عیب های سطح دیوار اصلی ساختمان هستند و باعث یک‌ دست شدن سطح دیوار می‌شوند. یکی از معایب این روش؛ زمان زیادی است که برای اجرا لازم دارد.

 

 

3-اجرای نمای آجری با استفاده از چسب

مهم ترین معیار برای اجرای نمای آجری با استفاده از چسب، انتخاب و استفاده از چسب مخصوص است. چسب مخصوص این شیوه اجرای نما مانند؛ یک ماده ارتجاعی عمل می کند که ضربات وارده به دیوار اصلی ساختمان و همچنین نما را خنثی می‌کند و باعث مقاومت نما و دیوار زیرکار نما که همان دیوار اصلی ساختمان است می‌شود. نکته حائز اهمیت در این نوع از اجرای نمای آجری این است که زیر نمای آجری باید کامل و یکدست با چسب پوشانده شود تا اگر در هنگام بارندگی آب به داخل نما نفوذ کرد، چسب‌ ها مانع رسیدن آب به بستر و دیوار اصلی شود. اما پیش از آن لازم است که بر سطح دیوار اندود سیمانی اجرا شود.

 

 

1.2.10. مقدار مصالح موردنیاز برای اجرای نمای آجری

مقدار آجر موردنیاز

تعداد آجرها در روش‌های گفته شده تفاوت چندانی ندارند و می‌توانیم آن‌ها را یکسان فرض کنیم. ابعاد آجرهای نما متفاوت است. اگر از آجری با ابعاد 22*5.5*26 استفاده کنیم. با درنظرگرفتن بندکشی برای هر مترمربع تقریباً به 60 عدد آجر نیاز داریم.

 

 

مقدار ملات موردنیاز برای اجرای آجرنما

درصورتی‌که از روش اجرای آجرنما با ملات استفاده کنیم نیاز به ملات ماسه سیمان داریم. ملات ماسه سیمانی که در اینجا استفاده می‌کنیم با نسبت 1 واحد سیمان به 4 واحد ماسه است. برای ساخت هر مترمکعب از این ملات به 285 کیلوگرم سیمان،0.99 مترمکعب ماسه و حدود 260 لیتر آب نیاز داریم. برای هر مترمربع آجرنما تقریباً به 0.03 مترمکعب ملات ماسه سیمان نیاز داریم. به‌عبارتی‌دیگر برای هر مترمربع آجرنما به 8.5 کیلوگرم سیمان، 0.03 مترمکعب ماسه و تقریباً 8 لیتر آب نیاز داریم.

مقدار ملات موردنیاز برای بندکشی آجرنما

برای ساخت ملات مناسب برای بندکشی نمای آجری می‌توان از پودر آماده استفاده کرد. عرض بندها باتوجه‌به طول انتخابی می‌تواند 8 تا 20 میلی‌متر باشد. به طور متوسط برای هر مترمربع، باتوجه‌به عرض بندها 2 تا 4 کیلوگرم پودر بندکشی نیاز داریم. به طور معمول مقدار آبی که برای تهیه ملات و مخلوط کردن به ملات خشک لازم است در حدود 15 درصد وزن ملات می‌باشد و بیشتر از این مقدار موجب کاهش چسبندگی می‌باشد.

 

 

مقدار چسب موردنیاز برای اجرای آجرنما

درصورتی‌که برای اجرای آجرنما از ملات استفاده نکنیم می‌توانیم از چسب استفاده کنیم. چسب استفاده شده باید به‌درستی در قسمت پشتی آجر پخش شود و هیچ بخشی از آجر بدون چسب نماند. بسته به نوع و برند چسبی که انتخاب می‌کنیم باید مقدار مشخصی آب به چسب اضافه کنیم که این مقدار روی چسب خریداری شده ذکر شده است. به طور میانگین برای هر مترمربع اجرای آجرنما به 1 کیلوگرم چسب نیاز داریم.

2.2.10. مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای نمای آجری

مدت‌زمان موردنیاز برای اجرای آجرنما بسته به اینکه از کدام روش استفاده کنیم متفاوت خواهد بود. زمان اجرا با روش خشک کوتاه‌تر از روش‌های دیگر است و همچنین روش اجرا با چسب نسبت به اجرا با ملات به زمان کمتری نیاز دارد چون چسب سریع‌تر از ملات خشک می‌شود و یک عامل تأثیرگذار در مدت‌زمان، ارتفاع ساختمان است. هرچقدر ارتفاع بیشتر شود اجرای آجرنما نیز دشوارتر شده و سرعت کار کاهش می‌یابد. باتوجه‌به همه این موارد به طور میانگین با دو نیروی کار در یک روز کاری می‌توان 5 تا 15 مترمربع آجرنما را انجام داد.

 

جدول 16- مصالح، نیروی انسانی و مدت‌زمان موردنیاز برای نماسازی

ردیف	شرح عملیات	شرح مصالح	مقدار مصالح (در هر مترمربع)	واحد	تعداد نیروی انسانی	مدت‌زمان لازم به‌ازای هر مترمربع
1	نماسازی با سنگ	سنگ	1	مترمربع	1 نفر سنگ‌کار 1 نفر کارگر	60 دقیقه
		سیمان	16.9	کیلوگرم
		ماسه	0.075	مترمکعب
		آب	19.6	لیتر
		ملات سیمان و پودر سنگ	10	لیتر
		لقمه برای اسکوپ سنگ	9	عدد
		پیچ و رول پلاگ برای اسکوپ سنگ	6	عدد
2	نماسازی با آجر	آجرنما	60	عدد	2 نفر	40 دقیقه
		سیمان	8.5	کیلوگرم
		ماسه	0.03	مترمکعب
		آب	8	لیتر
		چسب	1	کیلوگرم
		پودر بندکشی	4-2	کیلوگرم

 

 

نتیجه‌گیری

هدف ما در این مقاله، ارائه یک دید کلی در مورد مصالح لازم برای عملیات اجرایی و مدت‌زمان اجرای این عملیات است. این دید کلی قبل از اجرای عملیات ساختمانی به تهیه یک برنامه‌ریزی صحیح به کمک ما می‌آید. به این نکته توجه داشته باشید که اعداد برآورد شده کلی هستند و به نسبت شرایط می‌توانند تغییر کنند و همچنین به‌کارگرفتن نیروی کار حرفه‌ای نقش زیادی در تسریع عملیات و کیفیت عملیات اجرایی دارد. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید و کاربردی باشد.

منابع

• پرس و جو از نیروی کار با تجربه
• sakhtemanchi.com
• omransoft.ir
• ostadkar.ir
• betons.ir
• omranmodern.com
• khedmatazma.com
• salamsakhteman.com
• metrichand.com

• مطلبی میخواهید که نیست ؟ از ما بپرسید تا برایتان محتوا رایگان تولید کنیم!

• ارسال سوال برای تولید محتوا